Filmrecensie: When Harry met Sally
(Rob Reiner, 1989)
Komedie over de zich in de loop van de vele jaren ontwikkelende relatie -
"Krijgen ze elkaar wel of niet?" - tussen twee tegenpolen.
Verdiend zijn
vermelding hier onder andere vanwege de manier waarop het rollenspel van het
misverstand tussen man en vrouw wordt uitgespeeld: via de methode van het
woord. Getoond wordt dat het gewone taalgebruik van de man minder effectief
is voor het overbrengen van emotionele boodschappen, en het gewone
taalgebruik van de vrouw minder effectief is voor het overbrengen van
zakelijke boodschappen. De film geeft ook een praktische verkenning van het
grensgebied tussen realisme en cynisme (Harry Burns, oftewel Harrie Brandt)
en realisme en idealisme (Sally Albright, oftewel Saartje Zonnetje-in-huis).
Een tweede aspect is de verkenning van het spectrum van compatibiliteiten en
incompatibiliteiten dat het al dan niet slagen van een relatie bepaalt,
waarbij natuurlijk vooral de incompabiliteiten het meest opvallen. In de
film ontstaat dit vanzelf vanuit het aanvangspunt waarin Harry en Sally als
pas afgestudeerden bij hun eerste ontmoeting in een gezamenlijk autotocht
richting New York alleen maar incompabiliteiten in elkaar zien. Met
tussenpozen van enkele jaren ontmoeten ze elkaar bij toeval opnieuw, beiden
door levenservaring weer wat wijzer geworden, en meer bereid de diverse
incompatibiliteiten op hun waarde te schatten. Cruciale eerste stap daarbij
is natuurlijk de erkenning dat die verschillen er zijn, en er verder niet op
doorgegaan hoeft te worden: "Friends?", "Friends!".
De
pivotal scene in deze ontwikkeling is die waarin de man zich overgeeft
aan het emotionele oordeel van de vrouw - zie de betreffende conversaties
hier
. In feite is dit ook de cruciale scène in de hele film, in tegenstelling
tot wat algemeen gezien als zodanig gezien wordt: de klaar-kom scène in het
restaurant.
Na deze scène hebben de twee nog heel wat door te maken, maar
staat de uitslag in feite vast (illustratie: de scène waarin vriend Jess zijn "stupid,
wagon wheel, Roy Rogers, garage sale coffee table" naar buiten draagt,
net nadat Harry en Sally hun ruzie over onder andere deze woorden van Harry
hebben bijgelegd).
Want zoals de film voortdurend betoogt in de tussenscènes bestaande uit
gesprekjes met geslaagde huwelijksparen: er is geen peil te trekken op wat
nu werkelijk compatibel of incompatibel is, maar in de meeste gevallen staat
de uitslag van te voren redelijk vast.
P.S. Regisseur Rob Reiner
is ook de maker van de om soortgelijke redenen zeer te waarderen The
American President en A Few Good Men.
Naar Literatuur, inleiding
, of site home
·.
|