Bronnen bij Menswetenschappen, regels: factoren hiërarchie
Regels één en twee van de Wetenschappelijke menswetenschappen
: "Er bestaat een objectieve werkelijkheid" en "Sociologische
verschijnselen hebben verklaringen, en die verklaringen kunnen al dan niet
sociologisch zijn", zijn bij directe bespreking al in diverse mate
omstreden. In werkelijkheid is het natuurlijk zo dat ze impliciet als ontzettend
vaak gebruikt worden, net als de meest grote vijanden van Karl Marx, zonder
eraan te refereren, met grote hardnekkigheid Marxiaanse begrippen gebruiken.
Maar echt link wordt het pas, als je bij de derde komt - de
weerstand tegen de eerste twee is trouwens gestoeld op het besef dat
logischerwijs die derde moet volgen.die derde is: "Als er meerdere factoren
zijn die een bepaalde situatie of gebeuren verklaren, zijn er factoren die
belangrijker en minder belangrijk zijn voor de waargenomen situatie".
Waarvan het gevaar direct is in ter zien: het kan natuurlijk nooit zo zijn dat
alle culturen op zo veel verschillend factoren hetzelfde scoren - oftewel, je
introduceert hiermee de culturele ongelijkheid - een doodzonde.
Zodra je culturele ongelijkheid accepteert, is het bestaan
van maatschappelijke en culturele factoren met variabele invloed een
vanzelfsprekendheid. En even vanzelfsprekend is dan de volgende stap: de
rangvolgorde of hiërarchie van belangrijkheid te bepalen - wat de natuurkundige
de eerste orde, tweede orde (enzovoort) benadering noemt.
Je kan daarvoor achter de schrijftafel gaan zitten en hard gaan zitten
nadenken, maar je kan ook doodgewoon gaan kijken naar de werkelijkheid. Op
deze website staat een verzameling over de culturele verschillen binnen
Europa, en daarbuiten. Die binnen Europa zijn het betrouwbaarst, gezien de
relatief gelijke omstandigheden als geografie. Wat je kan doen is van de
genoemde verschilfactoren bepalen welke het meest en welke het minst
verschillen ten opzicht van bijvoorbeeld een gemeenschappelijke andere
factor, zeg materiële welvaart. is bij constante welvaart een andere factor
sterk variabel, heeft die factor vermoedelijk weinig (direct) met welvaart
te maken. Enzovoort. Voor wie direct aan de slag wil, hier een deel van de
Europese Noord-Zuid verzameling, slaande voornamelijk op de overzichten (CNNGo.com,
18-11-2009):
En wat houd je over na het schappen van vier
stuks: zes Noord-Europese landen en Zwitserland en Luxemburg. En kijk je naar de
interactieve kaart
voor meer details, dan zie je een bijna volledig consequente noord-zuid
verdeling: hoe zuidelijker hoe lager de score. En idem voor west-oost: hoe
oostelijker, hoe lager de score. Voor de volledige lijst hier
.
Nog een onderzoek hiernaar (de Volkskrant, 23-09-2006, van verslaggever Wil Thijssen):
Download het plaatje voor een grotere versie
En al ergens
geconstateerd: corruptie heeft veel te maken met economie - het gaat in het
volgende artikel om de grafiek
(de Volkskrant, 12-12-2009, door Peter de Waard):
Bijna een consistent noord-zuid patroon, met als
grote uitzondering Ierland. En dat komt omdat Ierland sterk gekozen heeft voor
het Angelsaksische model voor haar economie. Dat is een onafhankelijke variabele
in deze beschouwing.
Nog wat cijfers hierover (de Volkskrant, 06-02-2010, door Peter de Waard
Voortdurend hetzelfde patroon.
De sterkte van de economie wordt ook weerspiegeld in de rente op de
staatsleningen. Hier tezamen met een duidelijk geografisch noord-zuid
plaatje (de Volkskrant, 07-12-2010, door Peter de Waard):
Voortdurend hetzelfde patroon.
Een andere reeks economische cijfers (de Volkskrant, 20-03-2010, door Pieter Klok):
De spaarders: Duitsland, Nederland, België,
Ierland, Finland.. De potverteerders: Frankrijk, Spanje, Griekenland, Portugal,
Italië. Min of meer quitte: Luxemburg, Oostenrijk, Slowakije, Slovenië.
In 2011 weer nieuwere en illustratieve gegevens
(de Volkskrant, 14-05-2011, van correspondent Marc Peeperkorn):
Je kan er een bijna rechte lijn door heen trekken - alleen Ierland valt buiten
de trend. Maar als katholiek land mag je het misschien helemaal niet bij
Noord-Europa rekenen. Overigens: de rode balkjes zeggen natuurlijk niets: dit
soort clubs voorspellen volkomen ideologisch.
Naast de economie zie je het noord-zuid patroon terug op tal van andere
terreinen (de Volkskrant, 22-11-2008, door Broer Scholtens):
Het plaatje maakt alles in één oogopslag
duidelijk: de problemen nemen toe naar het zuiden. En de oorzaak van de
problemen is even duidelijk: de irrationele aspecten in de diverse culturen. Die
groter worden naar het zuiden, hier resulterend is slecht gedrag bij
medicijngebruik.
Nog een bron hiervan (de Volkskrant, 21-07-2011, door Ben van Raaij):
Voortdurend hetzelfde patroon.
Maar precies diezelfde factor: in
welke mate de cultuur om kan gaan met rationele zaken, speelt een essentiële
rol in talloze zaken in een maatschappij. Hoe het staat met die omgang met
rationele zaken is natuurlijk ook bekend (de Volkskrant, 14-03-2008, door Peter Giesen):
De uitschieters in het midden: Groot-Brittannië,
Nederland en België zijn natuurlijk veroorzaakt door moslimimmigranten. Haal je
dit ervan af zie je een continue trend van stijgende religiositeit naar het
zuiden. Hoe religieuzer, hoe slechter de omgang met de ratio.
Wat ook geldt voor diverse soortgelijke sociologische waarden (de Volkskrant, 24-06-2005, door Peter Giesen):
Met ook gevolgen op de meest basale terreinen (de Volkskrant, 23-09-2006, column door Marcel Hulspas):
En (de Volkskrant, 22-08-2006, van verslaggever Robin Gerrits):
En op organisatorisch terrein (de Volkskrant, 28-08-2006, van verslaggever Jeroen Trommelen):
Iets dat natuurlijk ook hoort bij de factor
corruptie.
En aan het einde van deze overzichten, degene die vermoedelijk het meest
bepalend, dat wil zeggen: het voorkomen en de ernst van de meeste andere
factoren (het sterkst) bepaalt
(de Volkskrant, 25-11-2011, van verslaggeefster Lidy Nicolassen):
Het artikel zelf begint met wat afgeleide zaken,
met verderop de tekst die bij het plaatje hoort:
Waaruit direct zaken volgen als slechte belastingmoraal, corruptie en fraude
jegens de staat, en zo verder de ladder van sociologische factoren af, tot je
ook komt bij de genoemde medisch zaken. het heeft allemaal verband met dit: de
neiging tot samenwerking. En dus de mate van vertrouwen.
En erbij horend nog wat andere in het artikel genoemde
afgeleide zaken:
|
We hoorden bij de koplopers als het gaat om persoonlijke vrijheid of
zelfbeschikking. Het gezag van bovenaf wordt niet gemakkelijk
geaccepteerd.
Echtscheidingen zijn geaccepteerd, maar het huwelijk is weer
helemaal in. De familie Doorsnee is ingeruild voor de familie Knots,
waarin alle relatieverbanden mogelijk zijn. Maar Knots is net als
Doorsnee getrouwd, stelt zelfs hogere eisen aan de partner, wil oud
worden met die partner en samen kinderen hebben. ... |
Met dit als gevolg:
|
Nederland is samen met IJsland het gelukkigste land. |
Prachtige gegevens dus. Menswetenschapper, aan de slag.
Naar Menswetenschappen, regels
,
Menswetenschappen, huidig
, of site home
·.
|