Bronnen bij Ideologie, religie, monotheïsme: superioriteit
De crux van de problemen met de monotheïstische religie ligt ongetwijfeld bij de
door haarzelf veronderstelde superioriteit van hun opvattingen. Voor judaïsme en
islam is dat geen vraag: die belijden hun superioriteit openlijk - het judaïsme
op een vanzelfsprekende manier, de islam wat ruwer, gepaard gaande met een lange
reeks beledigingen en verwensing in de richting van andersdenkenden
.
Die superioriteit van opvattingen zit natuurlijk
onlosmakelijk vast aan het idee van een superieure godheid. Opvattingen die zij
ontlenen aan hun godheid, zijn dan automatisch superieur. En met superioriteit
van die waarde, de absolute, valt niet te discussiëren. En opvattingen waarmee
niet te discussiëren valt, zijn per definitie gevaarlijk.
Dat ze vinden dat ze superieur zijn, zullen vele gelovigen
ontkennen. Maar dat is slechts gebaseerd op het besef dat het sociaal
onaanvaardbaar is superioriteit expliciet uit te spreken. Zodra ook de ontkenner
van superioriteit gaat discussiëren, is hij vrijwel ogenblikkelijk op het punt
belandt war hij het volkomen helder impliceert.
We beginnen onze illustratie hiervan met en geval van een redelijk
gematigd gelovige: ChristenUnie-leider (voormalig) André Rouvoet. Hij geeft
zelf de aanleiding voor zijn betoog
(de Volkskrant, 15-10-2010, door André Rouvoet):
Femke Halsema levert een vorm van kritiek op een
geloofspraktijk, en voelt zich gedwongen, ongetwijfeld in een poging het
gelovige gehoor mild te stemmen, de religieuze mening apart te zetten als
andermans diepste overtuiging''. Alsof niet meningen aangaande socialiseer of
liberalsime 'andermans diepste overtuigingen' kunnen zijn. Ook dit impliceert al
meteen de superioriteit van de religieuze opvattingen. Die Rouvoet natuurlijk
bevestigt.
Deze discussie onderscheidde zich in dat het allemaal rustig en redelijk
geformuleerd werd. de volgende bijdrager maakte daarvan gebruik om een stap
verder te gaan in het "duidelijk stellen"
(de Volkskrant, 24-12-2010, door Meindert Fennema, hoogleraar politieke
theorie van etnische verhoudingen aan de UvA):
De aard van het betoog doet er verder eigenlijk niet toe. Het gaat om de
reacties erop (de Volkskrant, 28-12-2010, door Dick Lieftink):
Die laatste twee alinea's had de auteur kunnen
afkorten tot: "Mijn opvattingen zijn moreel superieur".
Die kop moet natuurlijk zijn: "Religie is mijn fundament". En de
reactie: "Gefeliciteerd".
Twee andere bekende reactie
(de Volkskrant, 28-12-2010, door Frans Hoppenbrouwers):
Oftewel: "Niet ieder ijsje is een chocolade-ijsje".
Oftewel: "Er zijn ook andere ideologen naast gelovigen".
En afgekort: niet-religieuze opvattingen zijn
inferieur.
Natuurlijk kwam hierop weer een antwoord van de andere kant
(de Volkskrant, 07-03-2011, door Thijs Kleinpaste en Marcel Duyvestijn):
Ook hier gaat het om de reacties van de gelovigen (de Volkskrant, 11-03-2011, ingezonden brief van Paul Schenderling,
vice-voorzitter CDJA, Wouter van den Berg, voorzitter politiek bestuur SGPJ, en
Robert Heij, voorzitter Perspectief (CU)):
Kijk, dat is helder: "Onze mening is niet zo
maar een mening - onze mening is superieur".
En (de Volkskrant, 14-03-2011, door Dirk-Jan Nijsink):
Die laatste is een extra leuke truc: je
noemt de opvatting van die jouw superioriteit beschrijft "Ook maar een
willekeurige mening".
Een tijd later, na een rumoerige discussie over ritueel slachten, komen
de twee laatstgenoemde religie-critici met een nieuwe bijdrage
(de Volkskrant, 20-07-2011, door Marcel Duyvestijn en Thijs Kleinpaste):
Waarin het mede gaat over ambtenaren die
vanwege religieuze gewetensbezwaren geen homo's hoeven te trouwen, tegen het
gelijkheidsbeginsel der rechtstaat in. En de reactie is als voorheen:
(de Volkskrant, 23-07-2011, ingezonden brief van Kars Hazelaar, Sleeuwijk):
Het leidt dus geen enkele twijfel dat de
opvatting van de religieus een andere idee dan zijn eigen superioriteit niet
toestaat. Iets anders vinden, is als geloven zonder God. Voor monotheïsme een
onmogelijke combinatie. Met zelfs op deze regel een doodenkele uitzondering:
dominee Hendrikse
. Gelukkig, want anders zou deze regel te absolutistisch en goddelijk worden ...
Het einde van het jaar nadert, en de superioriteitsdenkers steken dan
weer het hoofd op - we slaan het origineel maar even over, en concentreren
ons op de weerlegging (de Volkskrant, 29-12-2011, door Nico van
Rooijen, celbioloog):
Tja ...
Als je superieur bent, sta je natuurlijk ook boven de wet
(De Volkskrant, 21-02-2012, van verslaggeefster Janny Groen):
Daar in de tussentitel staat het: de religieus staat boven de wet.
Naar Psychologische krachten
, of site home
.
|