Bronnen bij Neurologie, neurotransmitters: vasopresssine

Vasopressine is neurotransmitter en hormoon uit de tweede laag van functioneren naast het veel bekendere oxytocine. Waar van oxytocine inmiddels bekend is dat het een cruciale rol speelt bij moederbinding en binding in het algemeen, lijkt dat bij vasopressine meer gespecialiseerd te zijn op binding tussen de geslachten. Onderzoeken naar diverse soorten marmotten (of woelratten, Engels: voles) in de Verenigde Staten leverde dusdanige eenduidige en dus spectaculaire resultaten omtrent de rol van vasopressine in het paringsgedrag dat de Engelstalige kwaliteitsmedia het ruimschoots publiceerden - hier een voorbeeld (bbc.co.uk, 16-06-2004. By Julianna Kettlewell, ):
  'Fidelity gene' found in voles

A single gene can turn the Don Juan of voles into an attentive home-loving husband, Nature magazine has reported.

Photos: As with meadow voles, most mammal males play around
The strings of human behaviour might be pulled by similar hormones and pathways

By altering the small animal's brain hormone chemistry, scientists have made a promiscuous meadow vole faithful - just like its prairie vole cousin.
    The researchers think this will lead to a greater understanding of how social behaviour is controlled in humans.   ...

Falling in love
Fewer than 5% of mammals are habitually monogamous. Prairie voles (Microtus ochrogaster) are among the select few.
    After mating, the males "fall in love": they stick close to their chosen one, guard her jealously and help her raise their young.
    Closely related meadow voles (Microtus pennsylvanicus), on the other hand, take a more standard approach. They mate with several females and pay little attention to their babies.
Previous studies indicated a hormone called vasopressin encourages pair-bonding in prairie voles.
    Scientists had also noticed that promiscuous voles have fewer vasopressin (V1a) receptors, in a bit of their forebrain called the ventral pallidum region.
    To prove vasopressin has a "taming" effect, the researchers gave meadow voles extra V1a receptors in the ventral pallidum region of their brains.

Reward system
The results were remarkable. After the V1a receptor gene was introduced, the former playboys reformed their ways.
    Suddenly, they fixated on one female, choosing to mate with only her - even when other females tried to tempt them.    ...

Waarna de onderzoekers aan het "verklaren" slaan:
  They think that when the voles have sex, the hormone vasopressin is released. This hormone is then "picked up" by the V1a receptors in the ventral forebrain, which in turn trigger a neural "reward system".
    The reward system makes them feel happy, and they associate those feelings with the vole they have just mated with - which encourages them to stick around.
    "We think what happens is when the voles mate, vasopressin activates the reward centre, and it really makes the animals pay attention to who they are mating with," co-author Larry Young, from Emory University, Georgia, US, told BBC News Online.
    He continued: "It makes the voles think, 'when I'm with this partner I feel good'. And from then on, they want to spend their time with that particular partner."

Dit is natuurlijk onzin als verklaring voor specifiek dit paringsgedrag, want voor de marmotten die "overspelig" zijn geldt natuurlijk precies hetzelfde soort proces: ook dat doen ze omdat hun beloningssysteem het ze ingeeft via neurotransmitters: "It makes the voles think, 'when I'm without this partner I feel good'".
    En dat het bij mensen redelijkerwijs hetzelfde werkt, zoals gesuggereerd in een fotobijschrift, hoeft niet gesuggereerd te worden: dat staat doodgewoon vast. Dit zijn hersendelen en functionaliteiten horende bij het "zoogdier zijn". En dat is een mens ook.

Een aantal jaren later komt van die menselijke analogie een bevestiging (cbsnews.com, 11-02-2009. AP ):
  Love Comes From Head, Not Heart

Like any young woman in love, Bianca Acevedo has exchanged valentine hearts with her fiance.    ...
    She is one of the researchers in a relatively new field focused on explaining the biology of romantic love. ...
    "It has a biological basis. We know some of the key players," said Larry Young of the Yerkes National Primate Research Center at Emory University in Atlanta. There, he studies the brains of an unusual monogamous rodent to get a better clue about what goes on in the minds of people in love.    ...

Een referentie aan de al behandelde woelratten van de Amerikaanse prairie.
  In humans, there are four tiny areas of the brain that some researchers say form a circuit of love. Acevedo, who works at the Albert Einstein College of Medicine in New York, is part of a team that has isolated those regions with the unromantic names of ventral tegmental area (VTA), the nucleus accumbens, the ventral pallidum and raphe nucleus.

Zoals bekend maakt het VTA dopamine aan samen met het substantia negra, dat gebruikt wordt door de nucleus accumbens ook wel het ventral striatum genoemd - dit maakt samen met het eveneens genoemde venrtal pallidum deel uit van het ventral forebrain . De raphe nuclei produceren de bekende neurotransmitter serotonine, de stof die het neurologisch systeem tot rust brengt.
    Het dopamine is de gedragstimulerend en gedragsherhalende neurotransmitter, in zijn extremen leidend tot verslaving - wat geldt voor alle vormen van gedrag, dus ook alle vormen van menselijk gedrag:
  "These are cells that make dopamine and send it to different brain regions," said Helen Fisher, a researcher and professor at Rutgers University. "This part of the system becomes activated because you're trying to win life's greatest prize - a mating partner."    ...
    "Romantic love is an addiction; a wonderful addiction when it is going well, a horrible one when it is going poorly," Fisher said. "People kill for love. They die for love."

Wat dus nu ook allemaal neurologisch valt waar te nemen:
  The team's most recent brain scans were aimed at people married about 20 years who say they are still holding hands, lovey-dovey as newlyweds, a group that is a minority of married people. In these men and women, two more areas of the brain lit up, along with the VTA: the ventral pallidum and raphe nucleus.

Waarna het bewezen wordt met exprimenten. Met de woelratten:
  Scientists studied voles to figure out what makes bonding possible. In females, the key bonding hormone is oxytocin, also produced in both voles and humans during childbirth, Young said. When scientists blocked oxytocin receptors, the female prairie voles didn't bond.
    In males, it's vasopressin. Young put vasopressin receptors into the brains of meadow voles - a promiscuous cousin of the prairie voles - and "those guys who should never, ever bond with a female, bonded with a female."
    Researchers also uncovered a genetic variation in a few male prairie voles that are not monogamous - and found it in some human males, too.
    Those men with the variation ranked lower on an emotional bonding scale, reported more marital problems, and their wives had more concerns about their level of attachment, said Hasse Walum, a biology researcher in Sweden. It was a small but noticeable difference, Walum said.

Wat een bijzonder voor de hand liggende vorm van vervolgonderzoek suggereert, namelijk die aan de nogal matig bindende creoolse bevolking uitleg of detail . Maar dat is volgens bepaalde dominante  sociologische opvattingen   hetzelfde als schedelmeten en leidt, volgens dezelfde sociologische opvattingen, regelrecht naar de gaskamers.

Het duurde weer een aantal jaren (mogelijkerwijs mede door die sociologische opvattingen)  voordat de rol van vasopressine en aanverwant onderzoek doordrong in de Nederlandse media (de Volkskrant, 10-08-2013, door Mark Mieras):
  Cupido's cocktail

Met de jaren sluipt bij veel relaties de sleur erin. Wellicht dat kennis over hormonen en genetica de hartstocht opnieuw kan aanwakkeren. Op zoek naar de volgende generatie liefdesdrankjes.

Tussentitel: Zonder genoeg vasopressine is een man een brekebeentje in de liefde - Karolinska Instituut, Zweden

In 2009 kreeg in het Yerkes National Primate Research Center van de Amerikaanse Emory University een prairiewoelrat een injectie met de stof oxytocine. Het vrouwtje, want dat was het, merkte er weinig van. Nou ja, behalve dat ene: het wijfje hechtte zich daarna aan het eerste het beste mannetje dat het tegenkwam en bleef hem de rest van haar leven trouw.
    De injectiespuit als pijl van Cupido, de god van de liefde. Wat de leider van het experiment Larry Young betreft is het ook toepasbaar op mensen. 'Mensen en woelratten hebben in hun liefdesleven heel wat gemeen', zei hij kort na het experiment tegen The New York Times. ...

Omdat de mens het betreffende deel van het neurologisch apparaat gemeen heeft met alle zoogdieren. Maar zulke conclusies zijn ook in Nederland nog niet echt aanvaardbaar.
    Waarna het in het artikel een tijd gaat over oxytocine. Gevolgd door:
  Maar alleen met oxytocine komen we er niet. Allereerst omdat de stof wordt afgebroken door het mannelijke geslachtshormoon testosteron. Mannen zijn daarom deels afhankelijk van een ander bindingshormoon: vasopressine. In 2009 ontdekten onderzoekers van het Zweedse Karolinska Instituut dat mannen die door een genetisch defect geen vasopressine in hun bloed hebben, een half keer vaker vrijgezel waren. En als ze wel een relatie hadden, kampten ze twee keer zo vaak met relatieproblemen. Zonder genoeg vasopressine is een man een brekebeentje in de liefde, suggereren de cijfers.
    Net als oxytocine scherpt vasopressine het sociale brein en het sociale geheugen. Mannen worden er vriendelijker van tegen vrouwen en kinderen - maar niet tegen andere mannen, want na een dosis van het neurohormoon wekken vreemde mannen juist extra agressie op, al helemaal als de kinderen in de buurt zijn.

En voor beide:
  Het effect van bindingshormonen hangt bovendien af van de aanwezigheid van andere stoffen. Vasopressine en oxytocine scherpen de gevoeligheid voor sociale signalen, maar scheppen zelf geen positieve emotie. Daarvoor moet de 'feelgood'-neurotransmitter dopamine aanwezig zijn. Dopamine is de stof die hoort bij verliefdheid, zoenen en seks. De bindingshormonen zijn dus alleen goed voor de liefde als de liefde goed is.

Vanzelfsprekend.

Ook een andere natuurwet blijkt hier te gelden (de Volkskrant, 12-12-2015)
  Monogamie, zout op Ceres' huid en reageerbuishonden
...
Niet altijd monogaam

De prairiewoelmuis, een knaagdiertje dat leeft in de VS en Canada, staat bekend om zijn monogamie. Mannetjes en vrouwtjes vormen paartjes en verzorgen samen de kinderen. Maar dit beeld van trouw en toewijding klopt niet helemaal. Sommige mannetjes leggen het aan met meerdere vrouwtjes. Bij het vergelijken van monogame muizen met vreemdgangers ontdekten Amerikaanse onderzoekers genetische verschillen in de hersenen. Opvallend is dat beide karaktertrekken naast elkaar bestaan. Natuurlijke selectie heeft er niet toe geleid dat een van beide typen is verdwenen. De evolutie heeft bij de prairiewoelmuis ruimte gelaten voor zowel monogame als polygame relaties. De studie verscheen in Science.

Zo werkt de natuur meestal: er is een (sterk) meerderheidspopulatie en een (kleine) minderheid. Dit om voortleven bij snelle omgevingsveranderingen te verzekeren.

Een nauwelijks onverwacht te noemen ontwikkeling (de Volkskrant, 02-05-2019, door Nienke Zoetbrood):
  Medicijn vergroot sociaal gedrag kind met autisme

Een neusspray maakt kinderen met autisme socialer. Dat schrijven onderzoekers van de Stanford Universiteit in het wetenschappelijke tijdschrift Science Translational Medicine, dat deze week verschijnt.
    Kinderen met autisme die een maand lang een neusspray met vasopressine gebruikten, vertoonden socialer gedrag. Ze konden beter gezichtsuitdrukkingen herkennen en emoties van anderen interpreteren. Ook hadden ze minder last van angstsymptomen en repetitief gedrag dan de kinderen in de placebogroep, die het medicijn niet kregen. Het is de eerste keer dat onderzoek zulke resultaten laat zien.
    De groep kinderen - tussen de 6 en 12 jaar oud, 25 jongens en 5 meisjes - kreeg elke dag een dosis vasopressine, een hormoon dat ook in de hersenen zit. Uit eerdere onderzoeken blijkt dat het hormoon een belangrijke rol speelt in het sociale gedrag van zoogdieren. Hoe dat precies werkt, weten onderzoekers niet.
    De wetenschappers concludeerden dat de kinderen socialer werden aan de hand van tests die de kinderen in het laboratorium deden en van vragenlijsten die de ouders en artsen invulden. Zij wisten niet of het kind het medicijn of een placebo kreeg. De kinderen hadden weinig last van bijwerkingen.
    Een studie naar volwassen mannen met autisme die tegelijkertijd verschijnt, laat minder positieve resultaten zien. De wetenschappers zagen geen duidelijke verbetering van het sociale gedrag van de mannen. Het medicijn dat getest werd richtte zich ook op het hormoon vasopressine, maar dan omgekeerd: het medicijn onderdrukt het hormoon juist in de hersenen. 'Op het oog een tegengestelde actie, maar ook dat zou effect kunnen hebben', zegt hoogleraar Buitelaar. 'We weten gewoon nog niet wat vasopressine precies doet in de hersenen, en waarom de neusspray het sociale gedrag van kinderen verbeterde.'    ...

Allemaal perfect passende in he hier in Emotie-organen gepresenteerde model.


Naar Neurologie, organisatie , of site home ·.

30 mrt.2015