Toelichting bij Neurologie, emotionele hersenen: frames en frame-frequency
Een technologische versie van het "balletje-balletje"-effect, oftewel: de
verandering gaat zo snel dat hij niet te volgen is, is eentje die iedereen
kent die een computer gebruikt, en waarvan de ontwerpers van software die
beelden aan de gebruiker toont (de "user interface") zich volkomen
bewust zijn.
Dit is wat die ontwerper weet: als een gegeven dat
weergegeven wordt op het beeldscherm verandert, moet je die verandering
laten plaatsvinden met een zekere geleidelijkheid - en niet te langzaam,
maar zeker ook niet te snel.
Laat je de zaken aan de computer zelf
over, dan gebeurt die verandering instantaan (als dat niet zo zo zijn voor
deze deeltaak zo de computer hopeloos traag zijn in zijn hoofdfuncties). En
hier is de essentiële waarneming, al talloze malen aan eigen ervaring
ondervonden: die instantane verandering valt niet op, als die niet een vrij
grote verandering is. De cruciale ervaring was dat een lange tabel niet de
juiste koppen had, en dit werd gecorrigeerd. De correctie viel in eerste
instantie niet op. Het vergde hernieuwde concentratie op het beeld en enkele
seconden voor het doordrong dat de correctie was gelukt.
Had die
correctie vloeiend verlopen, waarbij eerst de oude versie verdween en dan de
nieuwe versie vertoond werd, was er geen enkele vertraging geweest in de
perceptie van de verandering.
Zoals gezegd: iedere ontwerper van
gebruikers-interfaces weet dit, en weet wat de minimale vertraging is om een
impressie van geleidelijkheid en vloeiendheid te geven:
ongeveer 120 milliseconden. Programmatuur die dit soort interacties regelt,
heeft ingebouwde modules om dit vloeiende verloop uit te voeren met
instelbare verlooptijd. Zo bekend en essentieel is dit proces.
De
verlooptijd is dus minimaal 120 milliseconden. Daaronder wordt de verandering
als instantaan ervaren, en moeilijker detecteerbaar.
Verder kan je
aannemen dat voor de impressie van een geleidelijk verloop, minimaal ergens
tussen de twee tot vier tussenframes nodig zijn, hetgeen de frame-tijdsduur
op 30 tot 60 milliseconden brengt, oftewel frame-frequenties (frame
rate) van het waarnemingsstelsel in ruste van tussen de 15 en 30 frames
per seconde. Merk op dat de technische versies hiervan in dit bereik liggen:
Super 8 film heeft een frame-frequentie van 18 beelden per seconde, en
standaard-televisie (PAL-systeem) een van 25 frames per seconde.
Verder mogelijk
uit te voeren experimenten met dit gegeven in hand spreken voor zichzelf.
Naar Neurologie, emotie-organen
,
of site home
·.
|