Bronnen bij Psychologische krachten, basaal: feiten en meningen

Het geval van feiten en meningen is net als bijna alle andere van de basale en banale psychologische regels overbekend, zodra je het uitspreekt. "Oh ja", zegt iedereen.

Er zijn natuurlijk ook hier uitzonderingen, maar die vallen bijna allemaal in de categorie "wetenschap", en dat eigenlijk alleen nog voor "wetenschap" in de Engelstalige zin: "natuurwetenschap". Als sociologen en dergelijke hun zin zouden krijgen in de natuurwetenschap, was "De maan is van groene kaas" één van de serieus te bespreken opties.

In de politiek en dergelijke is de toepassing heel simpel, zoals bij de regels geformuleerd. Hier een min of meer ultiem voorbeeld, van iemand die een dusdanig rotsvaste overtuiging heeft dat zijn meningen feiten zijn, dat hij er een spelletje van maakt. Ter ondersteuning van dat 'rostvast', hier de hele column, tevens een voorbeeld van hoe je met het gereedschap van ironie een discussie kan terroriseren (de Volkskrant, 27-12-2023, door Thomas Hogeling):
  De flexibele opiniemaker

Flexibel, de opiniemaker
De opiniemaker, flexibel

De flexibele opiniemaker verdedigt wekelijks een opinie waar op dat moment behoefte aan is. Ditmaal: feiten doen er niet meer toe.

Meer meningen, minder feiten. Daartoe riep ik begin van dit jaar op. We waren in 2022 zo bezig met de feiten en of die wel klopten, dat we vergaten na te denken wat we eigenlijk met die feiten moesten. Kille factcheckers en crisismanagers zonder visie pakten de macht. De zaken gaan zoals ze gaan, soms levert dat een probleem op en dat moeten we dan fixen. De band is lek, dus die moeten we vervangen, geen flauwekulletjes.

Ik hoopte dat er weer wat discussie zou ontstaan over de beste methode om de fiets weer rijklaar te maken. Misschien kunnen we ook zelf de band plakken? Misschien is het beter de band te vervangen door een duurdere antilekband? Misschien is het tijd voor een nieuwe fiets? De ene aanpak is goedkoper maar kost meer werk, de andere opties doen nu even pijn maar zijn op de langere termijn voordeliger.

De meningen zijn dan verdeeld, maar wel gebaseerd op de werkelijkheid: als we willen fietsen, moeten we iets doen. Maar bij de eerste verkiezingen van dit jaar won een partij die beweerde dat reparatie niet nodig is én dat we gewoon door kunnen blijven fietsen. Maar daarmee was het jaar nog niet voorbij. De tweede verkiezingen van het jaar werden namelijk gewonnen door een partij - en hier houdt de metafoor niet helemaal stand - die ten onrechte beweert dat asielzoekers de band lek hebben geprikt en dat bovendien iedereen een gloednieuwe fiets kan krijgen, als we de grenzen maar dichtgooien.

In 2023 hoefde een mening niet meer gebaseerd te zijn op de werkelijkheid. Als maar genoeg mensen iets vinden, dan moet dat serieus worden genomen. Zo fietsen we 2024 in, zwaar en traag, we voelen elk hobbeltje en elke rit knalt er wel een spaak uit. Maar de mening van het volk wordt eindelijk gerespecteerd.

Amen.


Naar Psychologische krachten , of site home .

27  dec.2023