Uit: De Volkskrant, 08-03-2005, ANP

Hof legt klokkenluider Schirris geen straf op

Het gerechtshof in Amsterdam heeft Fons Schirris, de klokkenluider van de automatische incasso, dinsdag geen straf opgelegd. Het hof verklaarde de 45-jarige Heerhugowaarder wel schuldig aan valsheid in geschrifte. Volgens het hof ging Schirris in oktober 2002 te ver toen hij wilde laten zien hoe gemakkelijk het was om te frauderen met de automatische incasso.

Onder het oog van televisiecamera's van programma's als RTL Boulevard en Barend en Van Dorp liet hij zien hoe simpel het is geld over te boeken. Binnen een dag incasseerde hij ruim 700.000 euro van 93 bankrekeningen van willekeurige derden. Ook schreef hij er een boek over. Schirris wilde een maatschappelijk probleem aan de kaak stellen, maar de rechtbank in Alkmaar veroordeelde hem tot een taakstraf van 60 uur en een voorwaardelijke celstraf van drie maanden.
    Het hof nam bij de beslissing mee dat Schirris nooit de bedoeling heeft gehad het geld zelf te houden. Hij incasseerde het geld van rekeningen van onder meer de VVD, D66, Philips en Sanoma Uitgevers. Het geïncasseerde geld stortte hij na een dag weer terug. Naar aanleiding van de actie van Schirris hebben de banken bovendien hun systeem rond automatische incasso's aangepast.
    Daarnaast heeft Schirris zelf veel schade geleden. Ook dat heeft het Hof meegenomen in zijn uitspraak. 'Mijn cliënt wordt in de bank- en verzekeringswereld als een paria gezien', aldus zijn advocaat T. van der Goot. Hij staat op een soort zwarte lijst waardoor hij als consument bijna niet meer bij banken en verzekeraars terecht kan. Dat banken dankzij Schirris wel hun systeem beter hebben beveiligd, noemt Van der Goot 'de wereld op zijn kop'.   ...

Red.:   En op oude en vertrouwde wijze kiest ook de rechtspraak de kant van de top en de macht - ze horen er zelf ook toe, en ontmoeten elkaar bij sociale gelegenheden.
 

Uit: De Volkskrant, 10-06-2005, van verslaggevers Jan Meeus en John Schoorl

‘Aan advocaten zijn ze meer kwijt’

Hij zat er altijd, John Zinhagel. Maar na het vonnis van de Rotterdamse rechtbank is de bouwfraude voor hem nog niet afgelopen. Eerst moet dat boek er nog komen.

John Zinhagel zit er weer, omdat hij er altijd zit. Dat was al zo tijdens de parlementaire enquête naar de bouwfraude en dat is ook zo geweest tijdens dit megaproces voor de Rotterdamse rechtbank dat volgde op de enquête: deze oerklokkenluider heeft weinig zittingen gemist.
    Hij zit er rustig, daar op de publieke tribune, en maakt wat aantekeningen met een potlood op lijntjespapier. Uit zijn aktetas haalt hij zo nu en dan een zakje pepermuntjes en zwijgt. Zinhagel is een stille getuige die niks ontgaat, precies zoals de Rotterdamse dichter C.B. Vaandrager het ooit in zijn Beknopte Opsporingsleer (1967) verwoordde: Verwijder nieuwsgierigen. Houd getuigen bij de hand.
    Tot gisteren dus. Want net nadat de voorzitter van de Rotterdamse rechtbank, P. Hofmeijer-Rutten, aan het einde van haar vier uur durende voordacht tot de slotsom komt dat geen van de fraudeurs gevangenisstraf verdienen, kan hij zich niet langer inhouden.
    ‘Belachelijk’, roept Zinhagel, en staat op van zijn kuipstoeltje. ‘Een belachelijk lage straf. Wat een teleurstelling. Ik had verwacht dat er toch meer uit zou rollen dan zo’n taakstraf. Als je de totale boete optelt kom je tot 263 duizend euro. Nou, aan advocaten zijn ze meer kwijt.’
    Het was Zinhagel die zich als eerste, als hoofd administratie bij Strukton Prefab Bouwbedrijf, opwond over misstanden in de bouwwereld. Hij kreeg na jarenlange trouwe dienst een conflict met zijn chef en kwam terecht bij KSS, een gelegenheidscombinatie voor de bouw van de Schipholspoortunnel.
    Vanaf 1992 zag hij een stroom valse facturen passeren in dit project en die weigerde hij te tekenen. Nadat hij melding maakte van een grootschalige fraude, werd hij weggezet als een dwarsligger. Maar hij liet het er niet bij en de kwestie kwam bij het Openbaar Ministerie terecht dat de zwendel vaststelde.
    Het was bouwfraude, nog voor de bouwfraude-affaire. Maar toen net na de onthulling van Ad Bos in november 2001 ook de sjoemelende ondernemingen met justitie tot een schikking kwamen, was er geen houden meer aan: justitie, het parlement en de Nederlandse Mededingingsautoriteit gingen aan de slag.
    Het maakt Zinhagel tot de aartsvader van de bouwfraude, al houdt hij zich op de achtergrond, net als hier op de tribune, en al eerder in de oude zaal van de Tweede Kamer tijdens de parlementaire enquête waar hij niet in het openbaar verhoord wilde worden. ...
    Na zijn loopbaan in de bouw werkte hij bij De Koninklijke Nederlandse Munt om de productie van de euro administratief te begeleiden, maar inmiddels is hij, op zijn 60ste, werkzoekende. Zijn achtergrond geldt nergens als een aanbeveling.    ...

Uit: De Volkskrant, 28-06-2005, van verslaggever Merijn Rengers

Interview | Oud-accountant Leo Verhoef weet het zeker: dit wordt een parlementaire enquête. ‘Ik ben een klokkenluider met een verhaal’

De Don Quichotte van de gemeentefinanciën vecht door

Vanuit Wijk bij Duurstede bestookt ex-accountant Leo Verhoef tientallen gemeenten met aanklachten over hun boekhouding. Verhoef heeft gelijk, maar krijgt het niet. ‘Mijn vrouw steunt me nog steeds.’

Vijftien jaar strijdt Leo Verhoef, voormalig accountant bij Deloitte, nu tegen de manier waarop gemeenten in Nederland hun boekhouding presenteren. Verhoef (‘ik ben een echte klokkenluider’) werd bij Deloitte ontslagen na aanhoudende kritiek op de rammelende cijfers van gemeenten en provincies.
    Sindsdien verkeert Verhoef op voet van oorlog met zijn oud-collega’s die de jaarrekeningen van veel Nederlandse overheden controleren en goedkeuren. Ze zijn in zijn ogen mede verantwoordelijk voor ‘een enorme boekhoudfraude’, waarbij voor miljarden euro’s aan gemeenschapsgeld onzichtbaar blijft in de boeken van de gemeenten.   ...
    Verhoef is bedreven in het maken van vijanden. De accountant doet aangifte tegen gemeentebesturen en accountants, stuurt alarmerende brieven aan gemeenteraden in het hele land (‘Onderwerp: boekhoudfraude in uw gemeente’), heeft vijftien tuchtrechtszaken lopen tegen collega-accountants en bedelft pers en politiek onder een stroom berichten over gesjoemel bij de gemeenten.

Wat is de kern van het probleem?
‘De kern is dat gemeenten in hun jaarrekening informatie achterhouden over hoe groot hun overschotten en tekorten zijn. Een willekeurig voorbeeld: Amsterdam zegt dat het in 2004 60 miljoen euro overhield. In werkelijkheid was dat 400 miljoen euro. Dat valt niet met elkaar te rijmen. De inwoners weten dit niet en de gemeenteraad snapt het niet of wil het niet veranderen.’

Een boekhoudprobleem dus?
‘Veel meer dan dat. Gemeenten jokken over de hoogte van hun inkomsten. En ze verhogen vervolgens wel de lokale belastingen met het argument dat er geen geld is. Maar dat geld is er wel.’

En u bent de enige die het ziet?
‘Het gekke is dat veel mensen het inhoudelijk volledig met mij eens zijn. Niet alleen hoogleraar accountancy Hans Blokdijk, maar ook allerlei accountants die de jaarrekeningen van gemeenten controleren. ...’

Alle accountants die we gesproken hebben zeggen: het verhaal van Verhoef klopt, maar hij brengt het te onhandig en agressief.
‘Dat mag iedereen vinden, maar daarvan worden de argumenten toch niet minder geldig? ... Ik constateer de feiten, en die liegen er niet om. Het probleem is dat niemand er belang bij heeft de problemen aan te pakken.’

Wordt u er nooit moe van?
‘Stoppen is voor mij geen optie: dat zou uitgelegd worden als een nederlaag. Bovendien zie ik dat heel langzaam de steun groeit. Okee, het zijn vooral gemeenteraadsleden van kleine fracties die mij weten te vinden, maar het sijpelt wel langzaam door. Ik zit bijna in de bijstand, maar mijn vrouw staat nog steeds achter me. Dat heeft ze al die jaren gedaan.’
 

Naar Houding top VI , Sociologie lijst  , Sociologie overzicht  , of site home .