Bronnen bij Sociologische begrippen: ideologie, magisch denken

De gelijkenis tussen ideologie en magisch denken wordt onmiddellijk duidelijk als je magisch denken gaat omschrijven (de Volkskrant, 21-11-2012, door Suzanne Weusten, directeur van De Argumentenfabriek Denkacademie):
  ABC van denkfouten

Magisch denken: Gedachten bepalen geen gebeurtenissen

Een vriendin fietste als meisje dagelijks van huis naar school en terug. Op de terugweg, steeds op dezelfde splitsing van wegen, mocht ze van zichzelf niet kijken naar de zijweg die naar rechts afboog. Met haar ogen strak gericht op de hoofdweg, racete ze langs de splitsing, om opgelucht adem te halen als ze de afslag voorbij was.
    'Waarom?', vraag ik verbaasd, want mijn vriendin is beslist geen bijgelovig type. 'Waarom mocht je niet naar die zijweg kijken?'
    Mijn vriendin haalt glimlachend haar schouders op. 'Het klinkt idioot, maar als ik naar de zijweg keek, zwaaide er wat als ik thuiskwam, dan was mijn moeder boos. Lukte het me om de weg te negeren, dan had mijn moeder een goed humeur.'
    Mijn vriendin maakte een fout die bekend staat als magisch denken en die in zijn extreme vorm een obsessieve stoornis is. Wie denkt dat hij met zijn gedachten, woorden of handelingen een bepaalde gebeurtenis kan oproepen of voorkomen, is irrationeel en negeert de wetten van de causaliteit.

Dat is dus precies wat mensen die roepen "Alle culturen zijn gelijk", "Alle mensen zijn gelijk", "Man en vrouw zijn gelijk"", "Christendom en islam zijn gelijk", "Etnie kan geen rol spenen", "Allochtone immigranten zijn een verrijking" doen. Ze denken met hun kreten de werkelijkheid, de causaliteit, te kunnen negeren. Die causaliteit bijvoorbeeld zijnde dat de creoolse ongehuwde moeder leidt tot creoolse achterstandige kinderen uitleg of detail . En de causaliteit dat de rationeel-denken-verachtende islam leidt tot slecht-rationeel-denkende en achterstandige moslims uitleg of detail .


Naar Sociologische krachten , of site home .

23 nov.2012