AOW en vertrouwen	DE ANDERE KANT - NÍET IN DE KRANT

Als je de zaken heel globaal bekijkt, zijn er economisch gezien twee soorten mensen: zij die wat opleveren en zij die dat niet doen. Merk op dat hier niet staat: "Zij die geld opleveren ...", want de kredietcrisis heeft inmiddels bij de meeste mensen wel de boodschap thuisgebracht dat geld niets is - in ieder geval sinds het loslaten van de gouden standaard.

Door de nieuwe helderheid omtrent de rol van geld, is de scheidslijn tussen deze twee soorten redelijk goed vast te leggen: dat is die tussen zij die wat produceren en zij die dat niet doen. Voor de kredietcrisis dacht men dat bankieren en financieren wat opleverde, maar de kredietcrisis was het bewijs ervan dat dit onjuist is - het enige dat bankieren en financieren oplevert (voorbij een zekere minimale marge) is cijfertjes in een computer - zet de computer uit, en het geld is weg.

Nu zit de moderne maatschappij ingewikkeld in elkaar, en zijn er heel wat groepen aan te wijzen die niet iets zichtbaars produceren, maar toch noodzakelijk zijn voor de productie van de maatschappij als geheel. De bekendste en grootste groepen en sectoren daaronder zijn onderwijs, gezondheidszorg, en veiligheid. Je kan dit zelfs allemaal uitrekenen, maar je kan het ook op je klompen aanvoelen.

Er zijn ook mensen die wat lijken te produceren, maar die desondanks verlies opleveren. Ook daaronder vallen hele groepen en sectoren, zoals bijvoorbeeld de hele genotsmiddelenindustrie.

Onder deze groepen schijnproducerenden is een heel belangrijke, omdat ze de baas zijn: dat is de leiding in het bedrijfsleven. Daarover denkt men dat ze essentieel zijn voor de economische opbrengst, maar een koele berekening heeft laten zien dat dit niet zo is: die mensen verdienen dusdanig veel geld, dat ze meer kosten dan ze opleveren . Dat bedrag is de laatste tientallen jaren dramatisch opgelopen omdat er twee factoren tegelijk spelen: ze krijgen steeds meer en steeds sneller, en er komen er ook  steeds maar van - managers, noemt men ze veelal.

De gevolgen van de kredietcrisis zijn in eerste instantie terecht gekomen bij de staat, en degenen die die staat namens de gewone burgers besturen, de politici. Die hebben verleden week een akkoord gesloten over het oplossen van de economische gevolgen van de kredietcrisis. Nu zou je denken dat de lasten van die economische gevolgen voornamelijk terecht zouden komen bij degenen die het meest geprofiteerd hebben van het systeem dat geleid heeft tot de kredietcrisis. En dat is zijn de rijken - de mensen met kapitaal - de top van maatschappij. Degenen die kosten in plaats van opleveren.

Dat zou je verwachten, omdat je zou denken dat die mensen die dat akkoord hebben gesloten onze politieke bestuurders, uit algemeen en maatschappelijk belang zouden handelen. Daarop vertrouwden de burgers tenslotte op het moment dat ze op die mensen gestemd hebben. Vooral degenen die wel wat opleveren.

Het is echter niet zo gegaan. De politici konden kiezen: lasten voor de rijken via de hypotheekrenteaftrek, of lasten voor de gewone burgers via de AOW. De keuze is bekend.

In de voorlaatste alinea zit dus een denkfout. Het is voor de hand liggend wat die denkfout is - dat is het idee dat die politici in het algemeen belang zouden handelen. Schrap je dat idee, en ga je er vanuit dat ze in eigenbelang handelen, dan is de gemaakte keuze meteen volkomen begrijpelijk.

Het is dus simpel: de gewone burgers hebben in goed vertrouwen op de politici van hun keuze gestemd, en die politici hebben dat vertrouwen beschaamd - hebben die mensen verraden. Omdat ze niet de rijkeren en de  top, en daarmee ook henzelf, willen laten opdraaien voor de gevolgen van het graaien dat ze gedaan hebben.

Degenen die zich aan ons voorstellen als vertegenwoordigers op wie je kunt vertrouwen, alijken dat dus helemaal niet te zijn. Om heel precies te zijn: het zijn bijna uitsluitend handlangers van die schijnproducerende topmensen. Dat is ook logisch, want anders had het graaien en machtsmisbruik ook niet zo lang kunnen duren en zo ver kunnen doorgaan dat het leidde tot een kredietcrisis. Dat in dat handlanger-zijn diverse smaken en maten zijn is immaterieel, gezien de uitkomst die crisis.

Sommige van die politici verkopen daarbij ook nog allerlei morele praatjes. "Bonussen voor der rijken kunnen we niet terugdraaien vanwege gemaakte afspraken" en "Iedereen heeft schuld" - de gemaakte afspraak van AOW met 65 voor de gewone burgers kunnen ze wel schenden.

Een vertoning die eigenlijk te walgelijk is om aan te horen.

Er zijn tijden geweest dat de gewone burgers dit soort gedrag niet langer konden aanzien. In Frankrijk vonden ze een drastische doch humane oplossing voor de aanpak van een gelijksoortige  situatie. Die oplossing is hiernaast uitgebeeld.

Je zou mogen hopen dat het Franse voorbeeld een waarschuwing is. Je moet echter vrezen dat dat niet het geval is.

Maar men is gewaarschuwd.