Bronnen bij Economische krachten: monopolie-vorming

Het proces van monopolie-vorming is een dusdanig sterke ontkrachting van het hoofdsprookje van het neoliberalisme: dat de markt alles oplost, dat men, de neoliberale en politiek-correcte media, het altijd ver onder het tapijt hebben geveegd.

Doodgezwegen.

Naar aanleiding van een geval dat zo overduidelijk is dat een blinde het zou zien, durft men er iets over de melden (de Volkskrant, 16-09-2016, door Koen Haegens):
  De eeuw van de start-up is een mythe

De megaovername van Monsanto door Bayer - gezamenlijke omzet 60 miljard euro - past in een trend. De grootste bedrijven worden steeds groter, terwijl start-ups aandeel inleveren.

Er is een beeld van de 21ste-eeuwse economie als een verzameling van jonge, dynamische start-ups. Succesvolle Silicon Valley-ondernemers, met in hun kielzog journalisten, wetenschappers en tv-makers, schetsen een universum bevolkt door durfkapitalisten. ...
    Dat beeld is dus een mythe.
    In werkelijkheid worden de grote bedrijven steeds groter - en machtiger. In de Verenigde Staten, waar het meeste onderzoek hiernaar is gedaan, zagen de honderd grootste bedrijven hun werknemersbestand tussen 1986 en 2010 groeien met 53 procent. Ook hun omzet explodeerde. Het aandeel van de vijfhonderd grootste Amerikaanse bedrijven in de economie is de afgelopen decennia almaar toegenomen, meldt zakenblad Fortune. In 1955 bedroeg hun omzet nog 35 procent van het Amerikaanse bbp. In 1995 was dat opgelopen naar ruim 58 procent, en vorig jaar zelfs bijna 72 procent.
    De recente fusie- en overnamegolf onderstreept die ontwikkeling. Dow en Dupont gaan samen verder in wat de grootste fusie ooit is in de chemie. Opgeteld bedraagt hun omzet bijna 116 miljard euro. Ook op de biermarkt is sprake van een overnamegolf. De Belgische brouwer AB InBev (Budweiser, Jupiler en Hertog Jan) nam voor bijna 95 miljard euro concurrent SABMiller (Grolsch) over. Tata Steel, eigenaar van de hoogovens in IJmuiden, voert fusiegesprekken met concurrent ThyssenKrupp. En nu wordt dus ook zaadveredelaar Monsanto ingelijfd door chemieconcern Bayer - mits de kartelautoriteiten geen bezwaar maken, wat nog maar de vraag is.
    Volgens een analyse van de Economist is in twee op de drie economische sectoren sinds de jaren negentig sprake van 'concentratie'. Dat betekent dat steeds minder, steeds grotere bedrijven hier de dienst uitmaken. Eentiende van de economie wordt zelfs gecontroleerd door slechts een handvol multinationals. Dan gaat het bijvoorbeeld om de farmaceutische industrie, entertainment, oliewinning, maar ook grote delen van het internet.    ...

En dat dat zo moet gaan, weet men natuurlijk ook wel:
  De conclusie lijkt dan ook onvermijdelijk. Vergeet de enthousiaste verhalen over het kapitalisme als een permanente verjongingscultuur. In de echte economie zijn het de almaar 'reusachtigere industriële ondernemingen' die de scepter zwaaien - het citaat stamt uit de 19de eeuw en is van Karl Marx, uit Das Kapital.

En ook het waarom van de leugens:
  Waarom we dan toch, tegen alle feiten in, vasthouden aan dat achterhaalde beeld van de startup-economie? Misschien wel juist omdat die in alles het tegenovergestelde is van de gure werkelijkheid. Het sprookje van het klein-is-fijn-kapitalisme heeft verdacht veel weg van de idylle die ook klassieke economen als Adam Smith schetsten. Daarin heeft de economie nog het meeste weg van een knusse marktplaats, bevolkt door eenmanszaken - Smith's fameuze 'de slager, de brouwer en de bakker' - die elkaar op het scherpst van de snede, maar met open vizier beconcurreren.
    Daarin kan inderdaad elke ondernemer, groot of klein, het maken. Er zijn geen machtsverschillen en geen invloedrijk lobby's. Enkel een gelijk speelveld waarop bedrijven vrijelijk met elkaar concurreren, met als resultaat dat consumenten de best mogelijke producten en diensten voorgeschoteld krijgt.
    Hoe jammer dat het precies dat is: een sprookje.

Omdat het de kern van het systeem eruit haalt.


Naar Economische krachten , of site home ·.

16 sep.2016