Bronnen bij Economische krachten: rijkdom

Dze redactie is het ergens wel eens eerder tegengekomen, mogelijk in een populair-wetenschappelijk blad, maar eigenlijk is het iets dat de meeste mensen wel weten, uit gezond verstand, verhalen of ervaring: een belangrijk aspect bij het verwerven van rijkdom is geluk. Bijvoorbeeld gewoon dat van "Op het goede moment op de juiste plaats". Hier een zeldzame weergave ervan in de politiek-rrecte en neoliberale "de media" (de Volkskrant, 13-01-2023, rubriek de Kwestie, door Peter de Waard):
  Is alle rijkdom echt wel een kwestie van geluk?

En dan weet je door waar het staat: "Ja, dus".
  De sterren op het doek en in het veld, geslaagde entrepreneurs, carrièrejagers, bestsellerschrijvers en alle anderen die met succes de maatschappelijke ladder hebben beklommen, kloppen zichzelf graag op de borst. Ze denken dat ze dit te danken hebben aan persoonlijke verdiensten, zoals werklust, talent, intelligentie of persoonlijkheid. Of aan de combinatie van die vier.
    En ze voelen ook weinig voor een plan van zogenoemde limitaristen voor een rijkdomsgrens van bijvoorbeeld 2,2 miljoen euro. Eigenlijk zou het boek Waarom succes een kwestie van geluk is van gezondheidspsycholoog Huub Buijssen voor hen verplichte lectuur moeten zijn. Succes op uiteenlopende terreinen als het zakenleven, de literatuur, de wetenschap en zelfs de sport is te danken aan toeval. 'Hoe succesvoller iemand is, hoe meer geluk deze persoon had', aldus Buijssen, (co)auteur van 47 boeken.
    Wie als oplettende automobilist een ongeluk krijgt, zal dat terecht wijten aan pech. Hij of zij was op het verkeerde moment op de verkeerde plaats. Maar wie toevallig op het goede moment op de goede plek is en daardoor bij Op1 aan tafel mag, dankt dit ten onrechte aan zijn of haar eigen kwaliteiten. Als het al geluk is, dan toch afgedwongen geluk.
    Dat is een illusie. Het geluk begint al bij het milieu waarin iemand wordt geboren. Aan de zeven vinkjes van Joris Luyendijk (hoogopgeleide ouder, in Nederland geboren, man, hetero, wit, vwo en universiteit) voegt Buijssen er nog zeven toe (lengte, niet-obees, uiterlijk, gezond, welbespraakt, zelfvertrouwen, ABN) die het succes bepalen. Zelfs hard werken en risico's nemen zijn geen persoonlijke verdiensten, maar een gevolg van mazzel. Werk hebben, en zeker leuk werk hebben plus de wilskracht daarmee iets te doen, is een combinatie van geluksfactoren als genen en opvoeding.
    Succesvolle ondernemers die tot de rijkste mensen ter wereld behoren, zoals Bill Gates en Elon Musk, danken dat aan een opeenstapeling van geluk. Tientallen keren waren ze op het goede moment op de goede plek. Er is niets magisch aan Musks ondernemersfilosofie. Mogelijk is hij de volgende keer niet op het juiste moment of op de juiste plek en stort zijn imperium in. Twee jaar nadat Peters en Waterman hun beroemde boek over de kenmerken van excellente ondernemingen publiceerden, was eenderde ervan al failliet. Geluksfactoren maken bedrijfsprestaties en beurskoersen onvoorspelbaar.
    De correlatie tussen competentie en succes is zo gering dat die bijna niet wetenschappelijk is aan te tonen. Nobelprijzen gaan zelden naar wetenschappers die 'eureka' riepen na grondig onderzoek, maar des te vaker naar mensen die 'wat grappig' riepen na een toevallige ontdekking. Ook sport- en literaire successen zijn veelal te danken aan geluk. Wie in Nederland opgroeit, heeft een grotere kans op een carrière als topsporter dan wie in Pakistan opgroeit. Wie in de Randstad woont en werkt, heeft meer kans dat zijn boek wordt uitgegeven en gerecenseerd dan iemand van het platteland.
    Mensen die duizend keer zoveel vermogen hebben, hebben ook duizend keer zoveel geluk gehad. ...  

Daar viel niet in te knippen. Wie dat vraagteken in die kop heeft gezet, verdient het schavot.


Naar Economische krachten , of site home ·.

13 jan.2023