Bronnen bij Financiële wereld: geld, waarde

Natuurlijk weet iedereen met zelfs het geringste beetje inzicht dat geld absoluut niets meer waard is. Toch hoor je dit maar uiterst zelden - men is bang voor verlies van vertrouwen. Hier is een uitzondering (de Volkskrant, 30-03-2013, door Yvonne Hofs):
  Bitcoin kent geen inflatie

Geld drukkende banken ondermijnen het vertrouwen in euro, dollar, pond en yen. De financiële wereld heeft de virtuele bitcoin al ontdekt. De gewone burger volgt.

Sinds de opheffing van de gouden standaard hangt de waarde van geld volledig af van vertrouwen. Een biljet van 50 euro is 50 euro waard omdat bijna iedereen er klakkeloos van uitgaat dat het dat waard is. Zonder dat geloof zijn bankbiljetten niet meer dan waardeloze stukjes papier. De waarde van het metaal waarvan munten zijn gemaakt, is ook veel lager dan de nominale waarde die op de munt vermeld staat. Dat maakt moderne valuta, en daarmee het hele financiële systeem, erg kwetsbaar voor vertrouwensverlies.    ..

Voorzichtig geformuleerd, dus, maar het duidelijk dat dit zonder bezwaar door blijft gelden tot de boven geformuleerde conclusie is bereikt: geld is niets waard. Nog eens bevestigd door dit:
  Nu centrale banken wereldwijd (in de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Japan en in iets mindere mate de eurozone) de geldpers hebben aangezet, wordt dat cruciale vertrouwen ondermijnd. Alleen als ze schaars zijn, of beperkt voorradig, hebben goederen immers waarde. Iets dat onbeperkt, in grenzeloze hoeveelheden geproduceerd wordt (en met één druk op een knop) daalt daarom in waarde. Geldontwaarding (inflatie) zal volgens veel economen op termijn het onvermijdelijke gevolg zijn van de op volle toeren draaiende gelddrukmachines in Londen, New York en Tokio.

En er als 200 keer zo veel in omloop als de totale aardse economie waard is ... Zie verderop in Financiële wereld .

En nog iemand die een beetje is gaan nadenken (de Volkskrant, 17-04-2013, rubriek de kwestie, door Peter de Waard):
  Is goud slechts de oude bitcoin?

Tussentitel: Papiergeld is een illusie, net als de bitcoin en goud

'Wat is geld? Slechts een illusie. Zinloze stukjes papier waarop wat nummers zijn gedrukt.' Twee jaar geleden kwam de satirische nieuwssite Onion met deze reactie van de baas van de Amerikaanse centrale banken Ben Bernanke op de vraag wat hij allemaal heeft aangericht door de bankbiljettenpers zo lang te hebben laten draaien.    ...

Maar dan moet je wel eerst naar satirische films hebben gekeken, als je een reguliere econoom of economisch journalist bent.
    Die uiteindelijk toch wel ergens komt:
  Het probleem is dat goud zich niet onderscheidt van papiergeld. Het is misschien moeilijker te vermeerderen en glimt mooier, maar ook goud is uiteindelijk een illusie. Geld is in principe niets meer, maar ook niets minder dan iets waarmee je iets anders kunt verkrijgen: goederen of diensten. Dat kan een zeldzame schelp zijn, maar ook een kaartje voor de halve finale van de Champions League, een korrel goud, een bitcoin of een briefje van 100 euro.

En hier verblindde een gigantisch lichtflits ieder levend wezen in het heelal ...

Goh ... Bijna tien jaar later lijkt het er eindelijk van te komen ... (de Volkskrant, 22-03-2022, rubriek De kwestie, door Peter de Waard):
  Wacht alle valuta's straks de ultieme vernietiging?

In een periode van doemscenario's kan deze er nog wel bij: het zogenoemde Ice-9-scenario. Een totale meltdown van het financiële systeem. Overheden, bedrijven en particulieren bezwijken onder de schulden. De beurzen worden na een megakrach gesloten. Beleggers hebben geen geld meer en bankrekeningen worden bevroren, creditcards werken niet meer en geldautomaten sluiten.

Het is een metafoor, gebaseerd op de satirische roman Cat's cradle (in het Nederlands vertaald als Geen kind en geen wieg) van de Amerikaanse schrijver Kurt Vonnegut. Hierin wordt een vloeistof Ice-9 ontwikkeld dat al bij een temperatuur van 45,9 graden Celsius bevriest. Als die in het water lekt, ontstaat een kettingreactie en verandert de wereld in een vrieskist.

In zijn bestsellers The Road to Ruin en The New Great Depression betoogt de Amerikaanse financieel analist James Rickards dat het huidige geldsysteem op dezelfde manier via hyperinflatie zal worden vernietigd. Hierdoor zal ook de wereldeconomie bevriezen. Nationale overheden en centrale banken staan machteloos.

Gezegd kan worden dat de kredietcrisis van 2008 noch de coronapandemie van 2020 tot wezenlijke veranderingen in het neoliberale kapitalistische systeem hebben geleid. Hoogstens zijn er kleine reparaties gedaan, maar de ongelijkheid is toegenomen, net als de zeepbellen op de aandelen- en vastgoedmarkt. Dat de Grote Depressie is uitgebleven, betekent niet dat die er ook niet zal komen. Rickards denkt dat het moment daarvan steeds dichterbij komt. Elke grote gebeurtenis zoals de oorlog in Oekraïne versnelt het omdat er opnieuw enorme schulden worden gemaakt. Sinds die tijd worden zijn boeken steeds vaker aangehaald.

Het huidige geldsysteem is gebaseerd op vertrouwen. Bankbiljetten en tegoeden hebben niet zoals gouden of zilveren munten intrinsieke waarde. Dit fiduciaire geld (Latijns voor vertrouwen) is volgens hem gedoemd ten onder te gaan. Te beginnen met de dollar die de hele wereld in zijn greep houdt, maar waarvan de daadwerkelijke waarde door niets wordt gedekt sinds de VS de koppeling met goud hebben losgelaten. Hoe snel de liquiditeit kan opdrogen, bleek niet alleen bij de crises rond Argentinië, Griekenland, Cyprus en misschien binnenkort Rusland, het bleek ook in 2008 toen verschillende banken geen Amerikaanse hypotheekobligaties wilden accepteren.

Mogelijk is goud straks nog het enige cash-betaalmiddel als het Ice-9-scenario bewaarheid wordt. Met de toezegging van een basisinkomen en het uitdelen van voedselbonnen zal getracht worden volkswoede in te dammen. Mogelijk zal het IMF de taak krijgen een nieuwe wereldmunt te creëren op basis van de huidige Speciale Trekkingsrechten die het fonds heeft. Op een speciale conferentie - vergelijkbaar met Bretton Woods in 1944 waarbij de dollar de sleutelvaluta werd - zal besloten worden een 'digitale' IMF-munt te lanceren die, gedekt door de goudvoorraden, alle valuta's moet vervangen.

Het Ice 9-scenario is slechts een doemscenario, maar munten zijn er nooit voor de eeuwigheid. Zeker is dat een geldsysteem gebaseerd op vertrouwen even fragiel is als een porseleinen vaas tijdens een aardbeving. Of vrede in Europa.

 Amen.


Naar Financiële wereld ,of site home .

2 apr.2013