De Volkskrant, 21-02-2009, ingezonden brief van Jan Planque (Ascona, Zwitserland)

Oerdegelijk zoals vroeger

'Bos wil oerdegelijke banken creëren' (Voorpagina,17 februari). Wat een geweldig creatief en innovatief idee! Maar ik moet wel heel erg denken aan de jaren zestig en zeventig, toen ik in Putten woonde.
    Daar was toen de 'Spaar- en Bewaarbank' gevestigd. Een eenvoudig bakstenen gebouw, geen marmer, geen blinkend aluminium met gepolijst kersenhout. Een eenvoudige balie, zonder tralies, een lieve ongetrouwde mejuffrouw achter de balie alsmede een soort boekhouder die zijn bureau schuin mocht zetten omdat hij een iets hogere status had dan de mejuffrouw van het loket. Het bestuur werd gevormd door we! drie dominees. En de eigenaren waren haast alle Puttense autochtone ingezetenen. Je kon daar je spaargeld brengen, je kreeg een redelijke rente als je kon bewijzen dat je het geld niet nodig had, en je kon er ook tegen een redelijke rente geld lenen. Hypotheken, oké, maar alleen lineair en in dertig jaar aflossen en alleen op het salaris van de man en 10 procent aanbetalen.
    De bank functioneerde super, maakte een goede winst en was steenrijk. Later zijn ze opgegaan in de Rabobank. De plannen van Bos: alles komt terug.
 

Red.:   En er is vraag:

Uit: De Volkskrant, 20-02-2010, door Micha van Lin en Jaap de Jong, werkzaam bij ondernemersorganisatie FME-CWM en partner bij Mazars Berenschot Corporate Finance

Schone bank moet bedrijven geld lenen

Nu de economie zich voorzichtig lijkt te herstellen, groeit bij bedrijven de vraag naar werkkapitaal. Maar de banken trappen op de rem. Met alle discussies rond kapitaalseisen en de bankentaks komt de kredietverlening alleen maar verder onder druk. Op korte termijn raken banken niet uit hun penibele positie. De oplossing ligt daarom in het tot stand brengen van alternatieve circuits waar ondernemers terecht kunnen voor kredieten.
    Eén mogelijkheid is het inrichten van een schone ‘bank’, die op basis van een schone balans, letterlijk een schone lei, (buitenlandse) investeerders werft om geld in Nederlandse bedrijven te steken. Het fonds beoordeelt ook kredietaanvragen en adviseert de kredietverstrekker bij het opbouwen van een financieringsportefeuille in Nederlandse bedrijven. Voordeel is dat ook kleinere bedrijven toegang krijgen tot een permanente alternatieve bron van financiering. De overheid kan een dergelijk fonds ondersteunen door een (gedeeltelijke) garantstelling. Ideeën voor zo’n fonds zijn er genoeg. Ook hebben buitenlandse investeerders belangstelling. Nu is het zaak een partij te vinden die zo snel mogelijk het voortouw neemt.    ...


Red.:   En vooral ook voor kleinere ondernemers:
 

Uit: De Volkskrant, 07-09-2012, van verslaggever Gerad Reijn

Nieuwe 'bank' kleine ondernemers

Nu banken nauwelijks meer geld lenen aan kleine bedrijven hebben ondernemers een eigen kredietinstelling opgezet. Donderdag werd de eerste coöperatieve semibank gepresenteerd.

Een nieuwe kredietinstelling gaat leningen verstrekken aan kleine ondernemers die bij banken niet meer aan de bak komen. De Kredietunie Midden Nederland (KMN), die donderdag werd gepresenteerd in Leusden, is de eerste uit een reeks cooperatieve semibanken die de komende jaren onder de koepel van Kredietunie Nederland de markt op gaan.
    Volgens de initiatiefnemers zijn er al 26 kredietunies in voorbereiding, waarvan sommige zich richten op een regio, net als de ondernemers uit Leusden en omgeving, en andere op een bedrijfstak. Zo is de garagistenorganisatie Bovag bezig met voorbereidingen en komt een organisatie van bakkers volgend jaar met een eigen kredietunie.
    Initiatiefnemer Roland Lampe zag in 2009 dat de markt voor kleine kredieten snel opdroogde. 'Ik vind het moreel niet in orde als 864 duizend ondernemers geen toegang meer hebben tot bankleningen.' Daarom gaf hij de aanzet. Hij kreeg steun van het ministerie van Economische Zaken, die Tom de Swaan, bekend bankier bij achtereenvolgens ABN Amro en De Nederlandsche Bank, een rapport liet schrijven over de beschikbaarheid van bedrijfskredieten voor kleine ondernemingen. Samen met onder meer econoom Arnoud Boot kwam De Swaan tot de conclusie dat kleine en startende ondernemers een groot probleem hebben om aan kredieten te komen. Zij suggereerden de mogelijkheden van kredietunies te onderzoeken.
    KMN is de eerste, 26 zijn er al in de maak en binnen vijf jaar wil Lampe vijftig van dergelijke zelfhulporganisaties voor ondernemers hebben. KMN zal starten met 50 à 100 leden, allen ondernemers, onder wie bekende namen als consultancybureau Bakkenist. Een deel van deze ondernemers heeft geld, en legt dat in bij de kredietunie. Het andere deel zoekt krediet. Lampe: 'De leden besluiten over het toekennen van die kredietaanvragen. Iedere ondernemer die een lening krijgt, krijgt er een coach bij. Dat is een ondernemer die zelf zijn geld in de kredietunie heeft zitten, dus die is er zeer bij betrokken. Want als er winst overblijft, wordt dat aan de leden uitgekeerd'.
    Volgens Lampe gaat het bijna nooit mis. 'In de VS blijkt maar bij 1 procent van de kredieten van kredietunies een betalingsachterstand te ontstaan.'    ...
    Het oprichten van de kredietunies is het zoveelste teken dat banken hun rol als geldschieters verliezen. Eerder werd duidelijk dat grote ondernemingen steeds vaker buiten een bank geld lenen. Deze week werd nog bekend dat bij het aanleggen van een weg voor het eerst niet een bank maar een pensioenfonds optreedt als financier.    ...

Tussenstuk:
Voorgangers

De bekendste voorgangers van de kredietunies zijn de Raiffeisenbank en de Boerenleenbank (inmiddels samengevoegd tot Rabobank). Die werden opgericht omdat banken weigerden krediet te verstrekken aan kleine boeren. Nu is nog maar een klein deel van Rabo's klanten lid van de coöperatie.
Wereldwijd zijn kredietunies nog steeds zeer populair. In Ierland is driekwart van de bevolking er lid van. In de Verenigde Staten hadden eind vorig jaar 80 duizend kredietunies bij elkaar 960 miljard dollar (760 miljard euro) aan kredieten uitstaan, evenveel als het balanstotaal van de Rabobank.


Red.:   Nog eentje:


Uit: De Volkskrant, 08-07-2013, van verslaggever Sander Heijne

Duizenden boze Belgen richten ideële bank op, zonder bonussen

Boze Belgische bankklanten wachten niet langer lijdzaam tot hun banken het voortouw nemen in de hervorming van de financiële sector. Zaterdag besloten 43 duizend Belgen tot de oprichting van hun eigen coöperatieve bank: de NewB.
    'De financiële crisis heeft aangetoond dat het banksysteem slecht werkt', schrijven de oprichters in een manifest dat iedere deelnemer aan de coöperatie moet ondertekenen. 'Ik kan niet aanvaarden dat de noodzakelijke veranderingen verder uitblijven.'
    De NewB wordt op een andere leest geschoeid dan de grote Belgische banken die in 2008 met miljarden euro's belastinggeld van de ondergang moesten worden gered, beloven de oprichters. NewB wordt een sobere bank, zonder bonussen. Het kapitaal van de bank zal uitsluitend worden geïnvesteerd in de reële economie. Complexe financiële producten die de bankiers zelf maar half begrijpen, zijn uit den boze.
    Het animo voor de protestbank overtreft de verwachtingen van de initiatiefnemers. Dit voorjaar begonnen ze met een wervingactie voor coöperanten. Ze legden de lat op een minimumaantal van tienduizend deelnemers. De teller staat nu op 43.490 deelnemers en de aanmeldingen stromen nog altijd binnen.
    Toch betekent de grote belangstelling niet dat de bank er ook komt. Vooralsnog heeft NewB bankvergunning noch startkapitaal. De coöperanten betalen ieder 20 euro voor hun belang in de bank. NewB beschikt vooralsnog over een kapitaal van 1,2 miljoen euro. Om te starten heeft de bank een kapitaal van tenminste 60 miljoen euro nodig. Het is nog onduidelijk hoe de protestbank dit geld bijeen gaat brengen.
    NewB spiegelt zich graag aan het succes van de Nederlandse ideële bank Triodos. Sinds het uitbreken van de crisis slaagt Triodos er steeds beter in teleurgestelde klanten van de grootbanken los te weken. ...


Red.:   En weer ook is er de roep om een investeringsbank ...
   En meteen ook in Nederland:


Uit: De Volkskrant, 01-08-2013, van verslaggever Yvonne Hofs

Burgers zijn banken beu en beginnen eigen coöperatie

Burgers uit Apeldoorn en omgeving willen een coöperatieve bank oprichten omdat zij gedesillusioneerd zijn door de mores in het huidige bankwezen. De Financiële Coöperatie begint vandaag met de ledenwerving onder burgers die de bank 'nieuwe stijl' willen steunen. .
    De oprichters van De Financiële Coöperatie haken in op de maatschappelijke onvrede over de (bonus)cultuur bij de traditionele banken. Hun idee is ontleend aan NewB, de coöperatieve bank die sinds dit voorjaar in België in oprichting is. Bij NewB hebben zich in enkele maanden meer dan 43 duizend particulieren aangesloten. Zij betaalden ieder (minstens) 20 euro voor het lidmaatschap van de coöperatie. NewB beschikt inmiddels over een startkapitaal van ruim 1,2 miljoen euro. Om als bank te kunnen beginnen, is echter meer geld nodig, plus een bankvergunning. Daar werkt NewB nog aan.    ...


Red.:   Het wordt steeds interessanter.
    Dus start de Volkskrant een anti-campagne:


Uit: De Volkskrant, 09-09-2013, van verslaggever Henrico Prins

Reportage | Nutsbankieren

Nieuw-Zeeland kent de voordelen van een nutsbank - en de nadelen
 
Moet ABN Amro een nutsinstelling zonder winstoogmerk worden? Een voorbeeld zou de Kiwibank in Nieuw-Zeeland kunnen zijn.

Tussentitel: 10 procent is het marktaandeel van de door de overheid in het leven geroepen Kiwibank in Nieuw-Zeeland

Minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) had op 23 augustus nog maar amper laten weten van zins te zijn ABN Amro naar de beurs te brengen, of de noodzaak daarvan werd hier en daar al weer betwijfeld. Zou Nederland niet beter af zijn met een keurige bank zonder winstoogmerk, in coöperatievorm of misschien zelfs als ouderwetse nutsinstelling in overheidsbezit?
    Met omvallende banken heeft Nieuw-Zeeland geen recente ervaring. Wel met banken die miljarden aan de samenleving onttrekken en wegsluizen: in de laatste decennia van de afgelopen eeuw waren alle financiële dienstverleners een voor een opgekocht door Australische moederbedrijven. Ze hadden vrij spel bij het vaststellen van de tarieven en maakten daar volop gebruik van.    ...


Red.:   Net als in Nederland nu.