Bronnen bij Financiële wereld: piramidespelen

26 nov.2008

Piramidespelen hebben talloze vormen, maar de overeenkomsten zijn dat er waanzinnige opbrengsten of rendementen worden beloofd, dat die opbrengsten aanvankelijk uitbetaald worden uit de inleg van latere deelnemers, en dat alleen organisatoren en de eerste deelnemers, vaak dezelfde personen profiteren. Grappig genoeg kwam tijdens de crisis weer een groot voorbeeld naar buiten:


Uit: De Volkskrant, 25-11-2008, van verslaggever Iñaki Oñorbe Genovesi

Colombianen bankroet in piramidespel

Twee miljoen Colombianen zijn hun spaarcenten kwijt. Tienduizenden zijn al de straat opgegaan om van president Uribe te eisen dat hij hun geld terughaalt. Allemaal zijn ze het slachtoffer geworden van piramidespelen. Ze vertrouwden hun geld toe aan een van de 250 piramidebedrijven die in Colombia fabelachtige rendementen beloofden, maar de afgelopen weken plots omvielen en nu door de Colombiaanse justitie worden aangepakt.
    Bijna twee weken geleden sloeg de paniek voor het eerst toe. Het Colombiaanse bedrijf Dinero Rapido Facil y en Effectivo (DRFE, Snel Gemakkelijk Efficiënt Geld) ging over de kop, de eigenaar van DRFE ontvluchtte het land en liet een gat van ruim 210 miljoen euro achter. ... Colombianen die bij andere piramidebedrijven hadden geïnvesteerd, probeerden massaal hun geld terug te te halen. Met als gevolg dat steeds meer piramidebedrijven omvielen.
    In een poging de gemoederen te sussen, riep president Uribe in Colombia een 'sociale noodtoestand' uit van dertig dagen. En gaf opdracht een grootscheepse actie te beginnen tegen het investeringsbedrijf DMG, dat in Uribes ogen alle andere priamidebedrijven zou hebben geïnspireerd tot hun illegale praktijken. ...
    Maar dat bleek tegen het zere been van DMG-eigenaar David Murcia Guzmán, een 28-jarige zakenman die vijf jaar geleden nog als straatverkoper werkte en nauwelijks geld had om een dak boven zijn hoofd te betalen. ...
     ... vorige week werd hij in Panama toch opgepakt en aan Colombia uitgeleverd. Sindsdien verspreidt de Colombiaanse overheid bijna dagelijks berichten over kisten met enorme bedragen aan contant geld die worden aangetroffen in doorzochte kantoren van DMG.


Red.:   Nou, zonder de clou te verklappen kunnen we toch wel mededelen dat dit als twee druppels water lijkt op de Grote Kredietcrisis: de beloftes aan rendementen, het voze product, de grote massa van slachtoffers, en de organiserende enkelingen die er bakken met geld mee verzamelden.
    De banken doen ook graag mee aan het piramidespel - op andermans risico:


Uit: De Volkskrant, 09-05-2012, door Tjerk Gualthérie van Weezel

Vestia: ook banken schuldig aan debacle

Tussentitel: Interim-bestuurder wil dat banken deel rekening betalen

Interim-bestuurder Gerard Erents van Vestia houdt de dertien banken die Vestia de afgelopen jaren voor vele miljarden aan derivaten hebben verkocht medeverantwoordelijk voor het debacle bij de corporatie. Erents vindt dat de banken fors moeten bijdragen aan het herstellen van de financiële schade.
    Volgens Erents zoemden de banken 'als bijen om een honingpot rond Vestia'. Zij 'verkochten als het ware racefietsen aan iemand in een rolstoel', zei Gerard Erents dinsdag in een interview met het Financieele Dagblad. De corporatie had eind 2011 voor maar liefst 24 miljard euro aan derivaten in bezit, financiële producten die aanvankelijk bedoeld waren om haar te beschermen tegen een rentestijging. Ze brachten Vestia aan de rand van de afgrond toen de rente daalde.   ...


Red
.:
   Net als in een piramidespel. Of gokken in het casino met voortdurend quitte-of-dubbel.
    Nog een favoriet terrein voor piramidespelen:


Uit: De Volkskrant, 25-05-2012, van verslaggeefster Yvonne Hofs

Banken Spanje doorgelicht

Met assistentie van de ECB en het IMF gaan accountants het Spaanse bankwezen controleren. Dit moet investeerders weer vertrouwen geven.

Tussentitel: De regering wil inschatten hoeveel noodhulp nodig

 De Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gaan assisteren bij een uitvoerige controle van het Spaanse bankwezen. De betrokkenheid van de gerespecteerde internationale instellingen moet ertoe bijdragen dat investeerders weer vertrouwen in de Spaanse banken krijgen.    ...
    De manier waarop Spanje omgaat met zijn wankele banken staat in fel contrast met de wijze waarop Ierland hetzelfde probleem aanpakte. In beide landen zijn de moeilijkheden van de banken terug te voeren op een uiteengespatte onroerendgoedzeepbel. Zowel in Spanje als in Ierland was nieuwbouw tot 2008 een belangrijke motor van de economische groei. Na de kredietcrisis zijn de huizenprijzen in beide landen fors gekelderd: in Ierland 49 procent en in Spanje 30 procent. Banken die volop hebben geleend aan woningbezitters en projectontwikkelaars, kijken nu tegen enorme verliezen aan.   ...


Red.:   De zoveelste keer dat de tulpen hebben gebloeid in de vorm van onroerend goed ... En leer hiervan ook nog even deze les: economische groei gegenereerd door banken is niets meer en niet minder dan piramidewinst - banken kweken geen economische groei. Geen cent.
    Het piramidespel kan je ook met biljoenen spelen:


Uit: De Volkskrant, 14-05-2013, rubriek De kwestie, door Peter de Waard

Hoe prik je zeepbellen door?

Tussentitels: Het risico is dat alle bubbels een keer tegelijk knallen

Centrale banken beseffen inmiddels wat er is gebeurd met de biljoenen die ze aan bankpapier hebben bijgedrukt, in de hoop dat daardoor de economie weer uit het dal zal kruipen.
    Ze zijn niet gebruikt voor het creëren van banen, maar voor sparen en speculatie. Het verse bankpapier is gestoken in de aandelenmarkt, de Amerikaanse vastgoedmarkt, de obligatiemarkten van opkomende landen en in riskante junkbonds en rommelobligaties. Kortom, er zijn allerlei nieuwe zeepbellen opgeblazen, die inmiddels over de hele aardbol uitwaaien.
    De aandelenmarkten hebben daardoor de indrukwekkendste rally sinds de crisis achter de rug waarbij in de VS alle records worden gebroken. Ook de beurzen in Japan en Europa doen of er sprake is van een nieuwe hoogconjunctuur à la de jaren negentig.    ...
    Intussen bestuderen beleggers iedere maand met argusogen de notulen van vergaderingen van de centrale banken. Een eerste teken van het terugdraaien van de zogenoemde monetaire verruiming zal onmiddellijk worden aangegrepen om aandelen, junkbonds en andere riskante leningen af te stoten.    ...


Red.:    Dat is de kunst van aan piramidespelen meedoen: op tijd uitstappen.  En voor de achterblijvers is de gewone burgers:

  ... De zeepbellen worden verder opgeblazen tot het wonder van het herstel geschiedt of de wal het schip keert en de zeepbellen tegelijk uit elkaar knallen.
    Als kredietcrisis 1 vooral de schuld was van riskante acties van inhalige bankiers, zal kredietcrisis 2 die van naïeve centrale bankiers kunnen zijn.

Die mogen de lasten weer dragen.
    Een beschrijving van het geheel:


Uit: De Volkskrant, 01-07-2014, door Peter de Waard

Dollar | 70 jaar wereldmunt

Heimwee naar Bretton Woods

Vandaag is het zeventig jaar geleden dat de economen Keynes en White in het Amerikaanse Bretton Woods hun plannen voor een vaste wisselkoers presenteerden. Sinds die in 1971 werd opgeblazen, volgen crises elkaar op.


De kwart eeuw na de Tweede Wereldoorlog werd het Bretton Woods-tijdperk genoemd. De groei was hoog, de inflatie laag, er was volop werk, de banken waren sterk en bubbels onbekend. En er was een geordend systeem van devaluaties en revaluaties. Het was ondanks de Koude Oorlog en grootschalige dekolonisatie een periode van ongekende financiële stabiliteit. ...
    Het was de tijd van het systeem van Bretton Woods, waarbij de gulden, net als andere munten, tegen een vaste koers (3,65 gulden) was gekoppeld aan de dollar en die weer tegen een vaste prijs kon worden geruild tegen goud (35 dollar voor 1 ounce). Dat gaf vastigheid. Een land dat meer importeerde dan exporteerde, moest uiteindelijk de koers van zijn munt devalueren. En het moest een hogere rente betalen om het tekort op de handelsbalans te financieren. Hierdoor verarmde het, maar werd het weer concurrerend.
    Het probleem was alleen dat de sleutelvaluta van het systeem, de Amerikaanse dollar, in de jaren zestig verzwakte door de uitgaven voor de Vietnamoorlog en president Johnsons sociale hervormingsprogramma's (The Great Society). De tekorten op de handelsbalans stegen toen de Japanse auto's en elektronica de markt veroverden. Nadat de Franse president De Gaulle in 1971 een schip naar de VS stuurde met dollars die hij wilde inruilen voor in Fort Knox opgeslagen goud, besloot toenmalig president Nixon een einde te maken aan het systeem van Bretton Woods. De dollar ging zweven.
    Sindsdien volgen de crises elkaar op: van de stagflatie en oliecrises in de jaren zeventig en tachtig, de Zuid-Amerikaanse schuldencrisis, de Rusland-crisis en de Azië-crisis tot en met de kredietcrisis van nu. Onevenwichtheden, zoals de Amerikaanse tekorten en Chinese overschotten, worden niet meer hersteld. Dit leidt tot een kapitaalvlucht in de wereld en een instabiel financieel stelsel.
    Op 21 mei riep Paul Volcker, de voormalige baas van de Federal Reserve in de VS, onder de kop 'Een nieuw Bretton Woods???' op tot een mondiaal raamwerk voor de regulering van wisselkoersen en kapitaalstromen. 'Het is een feit dat internationale financiële crises zich vaker manifesteren en elke keer rampzaliger uitpakken. Je kunt een lange lijst van oorzaken opstellen: excessieve schulden, bonussen, speculatie, falend toezicht en simpele hebzucht. Maar al deze zaken zijn alleen maar mogelijk doordat er geen functionerend internationaal monetair stelsel meer is.'
    Met andere woorden: het vrije kapitaalverkeer leidt niet tot efficiënte markten, maar lokt onhoudbare onevenwichtheden in de economie uit waardoor telkens andere landen of regio's in een crisis worden gestort. ...


Red.:   Oftewel: de neoliberalen hebben het tot één groot casino, één groot piramidespel, gemaakt.
    Maar zelfs als er duidelijke waarschuwingssignalen zijn ...:


Uit: De Volkskrant, 08-10-2014, van verslaggeefster Yvonne Hofs

DNB: zeepbellen op beleggingsmarkt

De Nederlandsche Bank (DNB) ziet duidelijke tekenen van zeepbelvorming op de aandelen- en obligatiemarkt. Dat kan op den duur niet goed blijven gaan, waarschuwt de bankentoezichthouder.
    Janet Yellen, de president van de Amerikaanse centrale bank, sprak in juli al bezorgd over zeepbelvorming op de financiële markten. De Europese Centrale Bank (ECB) zag op dat moment, bij monde van president Mario Draghi, hoogstens wat plaatselijke zeepbellen ontstaan. DNB gaat nu een stap verder dan de ECB en waarschuwt voor 'scherpe correcties die ook Nederlandse financiële instellingen kunnen raken'.
    DNB kijkt met bezorgde blik naar de beursrecords in de Verenigde Staten en de extreem lage obligatierentes in Europa. In de nieuwe risicoanalyse die de toezichthouder dinsdag publiceerde, wijdt DNB een heel hoofdstuk aan zeepbellen op de financiële markten. Volgens DNB-president Klaas Knot onderschatten beleggers wereldwijd de risico's die ze lopen. Omdat de obligatierente zo laag is, zijn beleggingen die nog wel een beetje rendement opleveren enorm in trek. De risico's worden door de markt niet meer goed verdisconteerd ofwel genegeerd.
    Knot: 'De koers-winstverhouding van Amerikaanse bedrijven ligt alweer op het niveau van voor de kredietcrisis. Dat wijst op een mogelijke overwaardering van de
aandelen. Verder is het nogal opmerkelijk dat sommige Zuid-Europese landen zichzelf goedkoper kunnen financieren dan een land als Noorwegen, dat over enorme reserves beschikt.' Knot doelt daarmee op het feit dat Italië praktisch evenveel rente op zijn staatsschuld betaalt als Noorwegen, terwijl de Italiaanse staatsschuld in verhouding meer dan vier keer zo hoog is.    ...


Red.:   Wat veroorzaakt wordt door neoliberaal beleid dat bedoeld is om de rijken (met hun biljaren) te steunen:

  De oorzaak van dit gevaarlijke gedrag onder beleggers is het rentebeleid van de centrale banken. Die houden de rente zo laag, dat beleggers wanhopig op zoek gaan naar rendement en daarbij een hoog risico op de koop toe nemen. Dat rentebeleid wordt mede vormgegeven door de ECB, waar Knot in het bestuur zit.

En omdat dit nooit zal veranderen zonder revolutie of iets dat daar op lijkt, stopt men bewust de kop in het zand:
  Geconfronteerd met de rol van de ECB repliceerde de president van De Nederlandsche Bank dat de voordelen van de lage rente wat hem betreft zwaarder wegen dan de nadelen. 'De inflatie in Europa is veel te laag en de economie is nog altijd fragiel. De lage rente is nodig voor het herstel. Ik denk dan ook niet dat de ECB-rente binnenkort omhoog zal gaan.'

Prietpraat allemaal, natuurlijk. Het gaat maar om één ding: de veiligstelling van de biljardentegoeden in de belastingparadijzen. De opbrengsten van de casino-economie.
    Ook Peter de Waard bericht er over:


Uit: De Volkskrant, 14-10-2014, rubriek de kwestie, door Peter de Waard

Verdrinkt de wereld in het geld?

Tussentitel: Tegenover 600 biljoen aan kapitaal staat 223 biljoen aan schulden

De wereld verdrinkt in het kapitaal waarvoor geen goede bestemming kan worden gevonden. Het wordt niet geïnvesteerd in economische activiteiten zoals het opzetten van bedrijven met nieuwe werkgelegenheid, maar verplaatst zich met lichtsnelheid over de mondiale kapitaalmarkten, naarstig op zoek naar rendement.
    Het belandt al naar gelang de vooruitzichten van goeroes in aandelen of obligaties. Het wordt gestoken in en weer weggehaald uit hedgefondsen, private-equityfondsen of geldmarktfondsen. Of er wordt mee gespeculeerd in derivaten, zodat rendementen kunnen verveelvoudigen met het risico op enorme verliezen.
    Consultant Bain & Co. berekende de kapitaalhoeveelheid in 2010 op 600 biljoen (600.000.000.000.000) dollar. Dat is tien keer het totale mondiale bbp, de productie van alle landen in de wereld. Bij 7,3 miljard aardbewoners is dat 82.192 dollar per mens. Deze reusachtige kapitaalberg groeit elke dag nog aan, zij het niet zo snel als voorheen. ...


Red.:   Natuurlijk groeit dat kapitaal ... dat heet "rendement". Niet dat er in de echte economie iets groeit, maar dat kapitaal groeit.

  Reden is dat er te veel van is, waardoor de rendementen lager worden. Het meest logische zou zijn dit kapitaal te gebruiken om de schulden af te lossen. Behalve dat de wereld verdrinkt in kapitaal, bezwijkt het ook onder een schuldenberg.

Tja ... Die schuldenberg zit bij de mensen van wie de kapitaaleigenaren dat kapitaal gestolen hebben ...
  Een groot deel daarvan zal nooit worden afgelost, omdat de schuldenaren daar geen middelen voor kunnen genereren.

Helemaal leeggezogen.
  Als de wereld een bedrijf zou zijn, zou de enorme hoeveelheid kapitaal worden weggeschrapt tegen de schuldenberg. Boekhoudkundig heet dat balansverkorting.

Maar ja ... Dat kapitaal zit niet bij een bedrijf, maar bij Shylock en zijn vrienden:
  De eigenaren van de schulden (landen, mkb'ers, jonge huizenbezitters) zijn niet dezelfde als de eigenaren van het kapitaal (..., miljardairs, speculanten, multinationals)

Daar stond ook pensioengerechtigden bij, maar die hebben geen kapitaal, maar slechts gestalde toekomstige kosten voor het levensonderhoud. We zullen het De Waard maar vergeven.


Naar Financiële wereld , Economie, lijst , Economie, overzicht , of site home .