De Angelsaksische idealen van rechts

Vergezichten

De lof die fractievoorzitter Van Aartsen van de VVD kreeg voor zijn wensbeeld van Nederland het New York van Europa te maken, is tekenend voor de armoede in het denken over politieke ideologie.
    In de eerste plaats is de politiek, als daar al overeenstemming over zou zijn te krijgen, in de verste verte niet in staat om iets wat daar op lijkt van de grond te krijgen.
    Een stad als New York ontstaat in een lang tijdsbestek als resultaat van miljoenen vaak tegenstrijdige impulsen, waarvan de meeste niet zijn ontworpen of gewild. Zoals ons planetenstelsel is ontstaan als gevolg van verschillende krachten die inwerkten op de brokstukken die rond de jonge zon wervelden. Middelpuntvliedende kracht joeg het gruis dat te snel ging de ruimte in en de zwaartekracht trok het gruis dat te langzaam wervelde naar de zon. Alleen de materie met een toevallige massa en een toevallige snelheid op een toevallige plaats waar middelpuntvliedende en zwaartekracht elkaar in evenwicht hielden, vormde de planeten. Op die manier is ook New York ontstaan, alleen met een onoverzichtelijke hoeveelheid krachten. Zelfs nu New York er al heel lang is, kunnen wetenschappers niet precies vaststellen welke impulsen welke gevolgen hebben gehad. Van een aantal in het oog springende fenomenen weet men genoeg om voorzichtige conclusies te trekken.
    New York is een ongekend dynamische stad die onder het motto 'als je Het daar kan maken, maak je het overal' ambitieuze, dynamische mensen aantrekt. Het is een mengelmoes van ongeveer alle nationaliteiten. Aan integratie wordt door de overheid vrijwel niets gedaan. Zo barst het er van de mensen die (nog) geen Engels spreken.
    De tegenstellingen zijn fenomenaal. Puissante rijkdom wordt afgewisseld met massale, extreme armoede. De sociale verhoudingen zijn Siberisch. Wie in het' hoge ambitieniveau niet mee kan komen, is al gauw afgeschreven. New York kent getto's waar werkloosheid, drugsgebruik en criminaliteit erfelijk zijn geworden. De mensen die het gemaakt hebben, hebben geen contact met de mensen die het niet hebben gemaakt. Daar tussenin zitten grote groepen mensen, vaak immigranten, die twee banen nodig hebben om te kunnen leven.
    Maar ook voor mensen die het wel hebben gemaakt, met vaak extreem hoge inkomens, is het leven geen feest. Er moet keihard worden gewerkt in lange dagen en met weinig vakantie.
    Iemand die mij dierbaar is en die net terug is uit New York, waar hij een jaar werkte als advocaat in de financiële wereld, noteerde soms in een maand vierhonderd declarabele uren.
    New York is een fantastische stad om te zijn. Geconcentreerd in Manhattan vind je mogelijkheden om uit te gaan die heel Nederland niet heeft te bieden. In veel opzichten is New York de hoofdstad van de wereld. De stad spreekt enorm tot de verbeelding.
    Als Van Aartsen voor Nederland een toekomst wil zoals New York, wil hij natuurlijk die toekomst zonder de negatieve kánten van die stad. Helaas: dat is niet mogelijk. De krachten die New York tot een dynamische stad maken, hebben van de Bronx een getto gemaakt. De aarde vliegt uit zijn baan zodra een van de twee krachten verdwijnt die hem op zijn plaats houden.
    Je kunt nu eenmaal geen twee heren dienen.
    Wil Van Aartsen van Nederland nog een Europees New York maken als hij de nadelen voor lief moet nemen? Dat zou inderdaad een extreem liberale visie zijn op de toekomst van Nederland. Maar een die wel consistent is en die mensen een keuze biedt.
    Het zou mooi zijn als Wouter Bos, die bij de laatste algemene beschouwingen een soort wederopstanding als oppositieleider heeft laten zien, daartegenover een consistent sociaal-democratisch beeld kon schetsen van het land van zijn dromen.
    Misschien niet zo dynamisch als New York. Waar mensen geen extreem hoge inkomens hebben, maar ook geen vierhonderd uur in een maand hoeven te werken. Waar armoede en werkloosheid niet van generatie op generatie overgaan.
    Waar geen getto's ontstaan en armoede niet gerelateerd is aan etnische afkomst.
    Wel wat dynamischer dan Nederland nu. Wat minder ontslagbescherming misschien?
    In het algemeen een wat meer risicodragende bevolking, die iets langer doorwerkt en het hele leven door blijft leren.
    Een land waar de jeugd de best mogelijke opleiding krijgt. Waar, anders dan in New York, noodzakelijke gezondheidszorg voor iedereen toegankelijk is, maar waarin mondige mensen ook zelf keuzen kunnen maken.
    Waar immigranten hun eigen weg en hun eigen identiteit kunnen zoeken, zonder in allochtonenwijken te worden opgesloten en zonder tot assimilatie te worden geprest.
    En waar al helemaal niet kan worden gesjoemeld met grondrechten.
    Zo'n soort land zou mij wel wat lijken. En ik denk meer dan de helft van de bevolking van New York ook.


Terug naar Anglicisme home , of naar site home .