Honden verstaan mensentaal

Het is al veel baasjes opgevallen: hun hond lijkt gedachten te kunnen lezen en weet sneller wat er gaat gebeuren dan zij zelf. Recent onderzoek toont aan dat de hond inderdaad onze lichaamstaal en spraak begrijpt, zelfs beter dan onze naaste verwant, de chimpansee.

De hond is de beste vriend van de mens, zo zegt men, en dat lijkt te kloppen als je recent onderzoek mag geloven. De wolf, de stamvader van de hond, werd zo'n 15.000 jaar geleden gedomesticeerd, toen de mens nog als jager en verzamelaar leefde. Langzaam maar zeker ontstond er een hechte band tussen mens en viervoeter, waar beide baat bij hadden en die in de loop van de tijd genetische veranderingen bij de gedomesticeerde wolf met zich meebracht.
Een zeer belangrijk verschil tussen hond en wolf is dat de laatste mensenschuw is, terwijl honden graag bij mensen in de buurt willen zijn en getraind kunnen worden om opdrachten uit te voeren.
    De wolf was het eerste dier dat door ons tot huisdier werd gemaakt en onze voorvaderen hielp met jagen of de wacht houden. Wellicht geen toeval; wolventroepen zijn zo georganiseerd dat elk individu, bijvoorbeeld tijdens de jacht, zijn eigen taak heeft. Daarom was het voor de wolf een natuurlijk proces opgenomen te worden door groepen mensen en een taak te krijgen, en als tegenprestatie door de groepsleden verzorgd te worden.

Wolf kiest mens, niet andersom
De opvattingen verschillen over hoe de eerste wolven getemd werden. Tot nu toe dacht men dat mensen jonge wolven in hun midden opnamen en exemplaren met de gewenste eigenschappen verder fokten. Raymond Coppinger, hoogleraar biologie aan het Hampshire College in Massachusetts, en andere onderzoekers zijn van mening dat jonge wolven die in de natuur zijn gevangen, veel te wild zijn om voor nuttige taken in te zetten. Ze stelden de theorie op dat wolven juist de eerste nederzettingen van mensen opzochten en hier van resten afval leefden. Langzaam zijn deze wolven aan de mens gewend geraakt, en daardoor konden onze voorouders hun aanwezigheid gaan benutten. De meeste onderzoekers beschouwen het als een evolutionair voordeel voor de hond dat hij de bedoelingen van de mens en zijn signalen tijdens hun interactie begrijpt. Brian Hare, gedragsonderzoeker van de Harvard Universiteit, voerde enkele jaren geleden experimenten uit die aantonen dat honden genetisch bepaalde intelligentie-eigenschappen ontwikkeld hebben, waardoor ze de communicatie van mensen begrijpen. Eigenschappen die bij wolven en bij onze naaste verwant, de chimpansee, nog nooit vertoond zijn.
    Het gaat om het vermogen om te begrijpen wat het betekent als we iets aanwijzen. Uit de proeven bleek dat zelfs puppy's die waren opgegroeid zonder al te veel contact met de mens, sneller begrepen dat de onderzoeker naar voedsel onder een beker wees dan wolvenjongen die hun hele leven onder de mensen waren geweest. De onderzoekers concluderen dat honden een aangeboren vermogen hebben om iets van onze communicatiesignalen te begrijpen.
    Gedragsonderzoekers van de Eötvös Universiteit in Budapest, Hongarije, toonden aan dat honden geneigd zijn naar het gezicht van hun baasje te kijken als ze een opdracht krijgen. Wolven kijken juist niet graag naar een gezicht. Onderzoekers menen dat mensen naar elkaars gezicht kijken als aansporing tot communicatie en dat honden dit hebben aangeleerd en
vervolgens ontwikkeld.

Wij verstaan ook hondentaal
Een nieuw onderzoek van dezelfde universiteit wijst uit dat de mens ook de taal van de hond begrijpt. Zelfs mensen die bijna niet met honden te maken hebben, konden op bandopnames met geblaf horen in welke stemming de hond was. Tot voor kort dacht men dat blaffen een
bijproduct van het fokken was en dat het nergens toe diende. Maar onderzoekers denken nu dat honden blaffen om iets te 'zeggen', en dat mensen daar oor voor hebben. Zo begrijpen we al heel wat van de dierenwereld; we weten bijvoorbeeld dat lage, diepe tonen duiden op kracht en agressie, en hoge, lichte tonen juist op vriendelijkheid en onderdanigheid. Een soort universele dierentaal dus.

Red.:   Uit het bestaan van empathie kan je het eigenlijk al afleiden, want je kan natuurlijk alleen iets meevoelen als je het zelf ook hebt. Maar er is nu ook onafhankelijk onderzoek: honden hebben natuurlijk gewoon dezelfde soort emoties:

Uit: CNN.com, 08-12-2008.

Why dogs can sense fair play

Dogs appear to experience emotions like jealousy, pride, scientists find | Until now, this behavior had only been shown in humans or chimpanzees | Dogs hate to see affection to other dogs; can suffer if new baby or partner arrives

Photo: Dogs hate their owner showing affection to other dogs.

Dogs appear to experience a range of complex, unpleasant emotions such as jealousy and pride, scientists have discovered.
    Until now, this type of behavior had only been shown in humans or chimpanzees, but researchers suspected that other species that live together could be sensitive to fair play -- or a lack of one.
    "We are learning that dogs, horses, and perhaps many other species are far more emotionally complex than we ever realized," Paul Morris, a psychologist at the University of Portsmouth who studies animal emotions, told The Sunday Times.
    "They can suffer simple forms of many emotions we once thought only primates could experience."
    Scientists noted that dogs hate to see their owners being affectionate to other dogs and can suffer if a new baby or partner arrives on the scene.
    To test the theory, Friederike Range and colleagues at the University of Vienna in Austria asked 33 trained dogs to extend a paw to a human.
    The animals performed the trick virtually all of the time whether they were given a reward or not -- when alone or with another dog.
    But the dogs' enthusiasm waned when they saw other dogs being rewarded but received nothing themselves.
    Dogs that were ignored extended their paws much less often, doing so in only 13 out of 30 trials. They also showed more stress, such as licking or scratching themselves.
    "They are clearly unhappy with the unfair situation", Range told New Scientist magazine. She also suspects that this sensitivity might stretch beyond food to more abstract things like praise and attention.
    "It might explain why some dogs react with 'new baby envy' when their owners have a child," she said.

Red.:   Uit het knipselarchief kwam een geval dat misschien nog sterker is:

Uit: CNN.com, 23-09-2004, AP

Study finds dogs can smell cancer

We have always suspected that man's best friend has a special ability to sense when something is wrong with us, but the first experiment to verify that scientifically has demonstrated that dogs are able to smell cancer.

Experts say it is unlikely that pooches will become practical partners in cancer detection any time soon, but that the results of the study by English scientists are promising.
    They showed that when urine from bladder cancer patients was set out among samples from healthy people or those with other diseases, the dogs - ordinary pets - were able to identify the cancer urine almost three times more often than would be expected by chance alone.   ...
    David Neal, a bladder and prostate cancer surgeon at Cambridge University in England, said it was plausible that dogs might be able to pick up the scent of cancer because people with the disease shed unique abnormal proteins in their urine.   ...
    It is thought that a dog's sense of smell is generally 10,000 to 100,000 times better than a human's.
    The idea that they may be able to smell cancer was first put forward in 1989 by two London dermatologists, who described the case of a woman asking for a mole to be cut out of her leg because her dog would constantly sniff at it, even through her trousers, but ignore all her
other moles.
    One day, the dog had tried to bite the mole off when the woman was wearing shorts.
    It turned out she had malignant melanoma -- a deadly form of skin cancer. But it was caught early enough to save her life.
    Then in 2001, another pair of English doctors reported a similar case of a man with a patch of eczema on his leg for 18 years, until one day his pet labrador started to persistently sniff the patch, again through his trousers.
    It turned out the man had developed skin cancer and, once the tumor was cut out, the dog showed no further interest in the eczema patch.
    A handful of similar anecdotes have since been reported, but the latest study is the first rigorous test of the theory to be published.
    The experiment, conducted by researchers at Amersham Hospital in England and the nearby organization Hearing Dogs for Deaf People and published in this week's British Medical Journal, set out to prove whether dogs could be trained to pick out cancer.
    Six dogs - all the pets of the trainers - were used in the study. They included three working-strain cocker spaniels, one papillon, a labrador and a mongrel.
    The trainers used urine from bladder cancer patients, from people sick with unrelated diseases and some from healthy people to train the dogs over seven months to zone in on the cancer-unique elements by process of elimination.   ...
    Taken as a group, they correctly selected the right urine on 22 out of 54 occasions, giving an average success rate of 41 percent. By chance alone, you'd expect them to be accurate one-seventh, or 14 percent, of the time.
    The two best dogs, Tangle and Biddy -- both cocker spaniels -- were right 56 percent of the time, according to trainer Andrew Cook. They all did well, except for one: Toddy the mongrel.   ...
    Perhaps the most intriguing finding, though, was in a comparison patient whose urine was used during the training phase.
    All the dogs unequivocally identified that urine as a cancer case, even though screening tests before the experiment had shown no cancer.
    Doctors conducted more detailed tests on the patient and found a life-threatening tumor in the right kidney.

Red.:   Waar het hier vooral om gaat is dat de honden niet alleen in staat waren om de kanker te detecteren, maar, in de gevallen die aanleiding voor het onderzoek, er ook gevaar voor hun baasje mee verbonden - ze gaven duidelijke signalen van waarschuwing af richting hun baas. Een vorm van empathie.
    Nog een bewijs:

Van: DePers.nl, 25-07-2009.

Hond redt gedumpte kittens op Hilversumse hei

Een hond heeft op de Hilversumse hei zes gedumpte kittens gered. Dat heeft dierenasiel Crailo vrijdag bekendgemaakt.
    De katjes stonden ver van het pad op de hei in Hilversum achter een boom in een reismand. De hond was weggelopen bij zijn bazin en hield de wacht bij de kittens tot zij polshoogte kwam nemen.
    De hondeneigenaar bracht de kittens naar het asiel. ...

Red.:   Een hond heeft geen enkel belang bij katten - honden houden normaliter helemaal niet van katten. De enig voorstelbare reden dat de hond belangstelling had voor die katjes, is dat hij hij wist van zijn bazin, of andere mensen, dat zij van katjes hield(en). Empathie.
 

Naar Evolutie, lijst , Wetenschap, overzicht  , of site home .