|
Een illustratie van de diepte van het proces van de evolutie staat hier:
Uit: Dagblad De Pers, 24-06-2008, door Marcel Hulspas
Non-fictie | Neil Shubins theorie
Er schuilt een vis in iedereen
Paleontologie en ontwikkelingsbiologie, gaat dat samen? Ja, en zeker als je Neil
Shubin heet. Dan maak je een reis door 3,5 miljard jaar geschiedenis van het
menselijk lichaam en weet je dat nog mooi samen te vatten ook.
Weet u waarom jongetjes een liesbreuk kunnen krijgen en meisjes niet? Omdat de
teelballen de buikwand beschadigen. Tijdens de groei van het ongeboren jongetje
dalen de teelballen af, door het buikvlies, dat aan deze verhuizing een zwakke
plek overhoudt. De vraag is: waaróm moeten die ballen die reis maken? Dat komt
door de haai in ons, aldus bioloog Neil Shubin, in zijn boek De vis in ons.
Afdalende klieren
We stammen af van kraakbeenvissen (zoals de haai) en bij hen liggen de
geslachtsklieren vlakbij het hart. In de loop van miljoenen jaren (we werden
landbewoners, toen boombewoners, nog later holbewoners) zijn die klieren steeds
lager komen te zitten en bij de man hangen ze nu zo'n beetje buiten. En deze
hele ontwikkeling wordt in ieder ongeboren leven dunnetjes overgedaan. De
testikels ontstaan bij het hart, om uiteindelijk af te dalen in de balzak. We
zijn een verbouwde haai.
Ontwikkelingsbiologie, de wetenschap die zich bezighoudt met
de groei van een nieuw leven, is een razend ingewikkeld vakgebied. De groei van
een embryo wordt gereguleerd door duizenden genen, die op het juiste moment en
op de juiste plaats, 'aan' of 'uit' gaan - vaak op commando van 'regulerende
genen'. Het is een uiterst ingewikkeld proces waarvan we nog maar weinig weten -
maar wat zeker is, is de diepe genetische verwantschap tussen alles wat leeft.
Zo zijn onze Hox-genen, die verantwoordelijk zijn voor onze lichaamsbouw (hoofd
boven- en kont onderaan; rug aan de achter-, buik aan de voorkant), bijna exact
hetzelfde als de Hox-genen die de vorm van een vis, of van een insect bepalen.
De genen die onze ogen maken, kunnen net zo gemakkelijk vissenogen maken of van
die enorme, samengestelde vliegenogen. De zenuwcellen die in onze oren geluid
'voelen', zijn dezelfde als de zenuwcellen die in de huid van een vis stroming
registreren.
Hergebruik is alles
Shubin is paleontoloog en ontwikkelingsbioloog ... De evolutie is zuinig, dat is zijn centrale boodschap.
Niets komt uit het niets tevoorschijn; hergebruik is alles. Met als gevolg dat
er diep in ons een vis schuilt - en als je dieper kijkt, zie je zelfs een
bacterie. Wie de geschiedenis van het leven kent, ziet dezelfde stadia in het
groeiende leven, en kan alleen maar verbaasd staan over zoveel inventiviteit.
Dat is wat de ontwikkelingsbiologie ons leen: Moeder Natuur is eindeloos
creatief.
Neil Shubin, De vis in ons. Een reis door3.5 miljard jaar geschiedenis van
het menselijk lichaam, uitgeverij Nieuw Amsterdam.
Red.: Een bekend verhaal, voor wie nog op een goede
middelbare school is gegaan.
Nog wat nadere info:
Uit:
De Volkskrant, 31-08-2012, van een verslaggever Rik Nijland
Vissen voelen meer dan we dachten, maar hoeveel precies?
Dat een vis kan lijden, is nu wel vastgesteld. Maar of vissen angst kennen, te
vergelijken met die van mensen, daarover debateren academici, vissers en
dierbeschermers in Berg en Dal.
Tussentitel: Bij angst of stress hebben vissen geen herkenbare mimiek, dat
beïnvloedt ons denken - Gert Flik - Hoogleraar dierfysiologie, organiseert
Cursus Welzijn Vissen
'Vissen zijn glibberige beesten, hun aaibaarheid is bijna nul, ze zijn
koudbloedig en verblijven in een andere omgeving. Daardoor roepen ze weinig
sympathie op', denkt Gert Flik. ...
Red.: Maar er zijn natuurlijk ook essentiële
neurologische verschillen. Als je vermijd-gedrag gelijk stelt aan emotie, dan
hebben vissen ook emotie. Maar angst is meer dan vermijd-gedrag:
| |
Remko Verspui, neurofysioloog en werkzaam bij Sportvisserij
Nederland voelt zich niet in de beklaagdenbank. 'Welzijn van vissen is
meer dan een haak door de lip; dat zijn ook de levensomstandigheden of
het opheffen van migratiebarrières. Daar zetten vissers zich voor in',
aldus Verspui.
'Veel van de cognitieve eigenschappen die vissen hebben, zie
je ook bij insecten,' meent hij. 'We voeren ook niet bij elke mug die we
doodslaan een welzijnsdiscussie. Natuurlijk zijn vissen geen objecten,
maar we moeten ook niet te veel met een menselijke bril naar ze kijken,
ze geen menselijke emoties toeschrijven. Vissen kennen bijvoorbeeld geen
angst zoals wij die ervaren; ze hebben niet onze vorm van
zelfbewustzijn. Dan moet je ze die ook niet toedichten.'
Of vissen echt angst kennen, of primitiever vermijdingsgedrag
vertonen, maakt Flik niet zoveel uit: er moet iets veranderen. |
Dat kan nooit kwaad.
Maar er kwam nog wat interresants naar voren:
| |
Tussenstuk:
Vissen kunnen lerenDat een goudvis een
geheugenspanne heeft van drie seconden - veel geciteerd op internet - is
onzin, zegt Ruud van den Bos van de Universiteit Utrecht. Vissen zijn
niet van die vergeetachtige, leeg-hoofdige wezens. Zelf werkte hij met
kabeljauwen die leerden om twee, in tijd gescheiden, gebeurtenissen -
een lichtflits die minuten later werd gevolg door een tractatie - te
combineren. Drie maanden later kenden de vissen de truc nog steeds. Bij
forellen bleek dat dergelijk gedrag met nieuwe informatie weer is te
veranderen. Tegelijkertijd met de tractatie kreeg een deel van de vissen
een stroomstootje. Die dieren waren daarna veel argwanender. Wat
goudvissen kunnen? Zoek op YouTube naar R2 Fish School. |
Dus kennelijk maken ook vissen gebruik van het proces van associatie. Dat
is interessant, omdat het maken van associaties dus geen hogere functie is,
maar eentje van wat maar net boven het reflexsysteem (in het ruggemerg -
vissen zijn ook gewervelde dieren) kan zitten, .
Naar Evolutie, lijst
 ,
Wetenschap,
overzicht , of site home
.
|