Onderwijsvernieuwing: wetenschappelijke onderzoeken |
23 dec.2006 |
Het is inmiddels redelijk duidelijk dat de onderwijsvernieuwingen van de
laatste decennia slecht hebben uitgewerkt. Wat nog niet bekend was, maar door
het parlementaire onderzoek naar buiten is gekomen, is dat onafhankelijke
wetenschappers hadden gewaarschuwd.
Uit:
De Volkskrant, 28-11-2007, van verslaggeefster Yvonne Doorduyn (voll.
artikel hier
)
Onderwijskundigen in parlementair onderzoek: vernieuwingen missen
wetenschappelijke onderbouwing
‘15-jarige kan niet zelfstandig leren’
Het Nieuwe Leren pakt om puur fysieke redenen niet goed uit, betoogde
neurowetenschapper Jelle Jolles.
Tussentitel: ‘Ik ben een trotse wetenschapper, ik ga mezelf niet opdringen’
‘Kinderen van 15 kunnen niet zelfstandig leren.’ Prof. Jelle Jolles,
neurowetenschapper, zegt het schijnbaar achteloos, enthousiast verhalend over
zijn werk. Hij is een vreemde eend in de bijt, in de parlementaire enquętezaal
aan het Haagse Plein. Een uurtje maakt deze bčtawetenschapper deel uit van een
parade van onderwijskundigen, kabinetsadviseurs, ambtenaren en oud-bewindslieden
die zich sinds begin jaren negentig met het onderwijs bemoeiden.
‘De hersenen van 15-jarigen’, zegt Jolles, ‘zijn nog niet
volgroeid. Kinderen kunnen hun impulsiviteit niet de baas. Ze hebben begeleiding
nodig om de juiste keuzes te maken: van ouders, leraren.’
De neuropsycholoog had in die tijd weinig contact met het
onderwijs. Sterker, hádden ze hem maar gebeld. Dan had hij de beleidsmakers
kunnen vertellen dat het studiehuis en het ‘nieuwe’, meer zelfstandige leren
voor kinderen tot 18 jaar om puur fysieke redenen niet goed uitpakt.
Het is de conclusie die meer genodigden trekken die de
afgelopen twee dagen door de commissie-Dijsselbloem zijn verhoord: de
onderwijsvernieuwingen (basisvorming, vmbo, studiehuis, Nieuwe Leren) kwamen
alle tot stand zonder noemenswaardige wetenschappelijke onderbouwing. Han Leune,
tussen 1992 en 2000 voorzitter van de Onderwijsraad, spreekt van een ‘sterke
onderbenutting van gevalideerde wetenschappelijke kennis’.
Jaap Dronkers, een van Nederlands bekendste
onderwijsonderzoekers, is naar eigen zeggen sinds 1997 niet meer op het
ministerie geweest. ‘De politiek wist hoe het moest – daarvoor hadden ze mij
niet meer nodig. En ik ben een trotse wetenschapper, ik ga mezelf niet
opdringen.’ ...
IRP: En hoe het werkelijk is gegaan, is nog een stuk krasser:
Leids universiteitsblad Mare, 13 december 2007.
Afgeserveerd
Kees van Putten, verbonden aan de sectie methoden & technieken bij psychologie,
werd vorige week gehoord door de parlementaire onderzoekscommissie
onderwijsvernieuwingen. ‘Dit is gewoon misbruik maken van integer
wetenschappelijk onderzoek.’
Wat bleek uit uw onderzoek?
‘Uit mijn proefschrift van 1987 bleek dat het aanvangsniveau van de leerlingen
in het individueel beroepsonderwijs (ibo) was volstrekt ontoereikend was voor de
sterk verbale opzet, de grotere omvang en het hogere eindniveau van de
voorgestelde basisvorming. De conclusie ging ook op voor een aanzienlijk deel
van de lbo-leerlingen. In 1989 heb ik samen met twee collega’s advies
uitgebracht aan het ministerie over de toelating van probleemleerlingen tot de
individuele leerwegen in de basisvorming.’
Om hoeveel leerlingen ging het?
‘Wij meenden toen dat ongeveer 58.000 leerlingen van het ibo en tussen de 42.000
en 55.000 leerlingen in het lbo niet in staat zouden zijn het voorgestelde
programma van de basisvorming te volgen. Deze getallen komen aardig overeen met
berekeningen van de Algemene Rekenkamer in 2005.’
Wat kreeg u op het ministerie te horen?
‘We bespraken het concept advies en kregen te horen dat ze niet zaten te wachten
op deze cijfers. Ze verzochten ons vervolgens de aantallen maar weg te laten. We
hebben ze uiteindelijk toch toegevoegd. Je kunt een advies natuurlijk niet
loskoppelen van het cijfermateriaal. Dat druist in tegen alles waar je als
wetenschapper voor staat.’
Wat gebeurde er vervolgens?
‘De staatssecretaris (Ginjaar-Maas, VVD) kwam met een opmerkelijke reactie. Zij
meldde dat de onderzoekers waren uitgegaan van aannames die zei niet kon
onderschrijven. Vreemd natuurlijk. Ik herinner mij nog goed dat mijn dochter
tegen mij zei: “Maar pap, jij hebt hier toch onderzoek naar gedaan?”’
‘In de jaren negentig werden de plannen voor het vmbo
ontwikkeld. Tot mijn verbazing werd in een advies uit 1995 van de topambtenaar
Hover aan staatssecretaris Netelenbos (PvdA) op zeer selectieve wijze gebruik
gemaakt van gegevens uit ons onderzoek. Het aantal “zwakke” leerlingen werd veel
lager ingeschat. Dus de staatssecretaris baseerde haar beleid op een advies dat
in strijd was met onze bevindingen.’
Welke maatregelen heeft u toen getroffen?
‘Ik heb samen met prof. Van den Broek een brief gestuurd naar de vaste Tweede
Kamer commissie van onderwijs. Ik heb nooit een antwoord gehad.’
Wat vond u van het optreden van Netelenbos voor de commissie?
‘Typerend voor de persoon. Zeer offensief. Ze werd onder andere geconfronteerd
met mijn onderzoek. Ze vertelde dat het ministerie in die periode door veel
onderwijsdeskundigen werd geadviseerd en dat de ambtenaren een selectie hadden
gemaakt uit het aanbod. Tja, zo wordt je werk afgeserveerd.’
IRP: Het bekende proces dus: de politici met geld en
machtslust en het grootste deel van de alfa-/gamma gemeenschap met foute
ideologieën die dwars tegen de adviezen van de wetenschappers-met-cijfers
ingaan.
Naar Onderwijsbeleid, lijst
,
Rijnlands beleid
, Rijnlands beleid,
overzicht , of site home
.
|