Uit: De Volkskrant, 06-07-2006, van verslaggever Olav Velthuis

Bijna helft van ontwikkelingshulp naar consultants

Bijna de helft van de 79 miljard dollar die rijke landen jaarlijks aan ontwikkelingshulp geven, komt niet bij armen terecht. Een groot deel van deze zogeheten spookhulp gaat naar dure westerse consultants en naar schoolgeld voor hun kinderen. Dit blijkt uit een rapport van de Britse ontwikkelingsorganisatie ActionAid.

Op basis van officiële cijfers berekent ActionAid dat ‘ineffectieve’ en ‘overbetaalde’ westerse adviseurs jaarlijks 20 miljard dollar ontvangen. Ongeveer de helft daarvan gaat op aan salarissen; de rest bestaat uit onkostenvergoedingen, toelagen, en schoolgeld voor de kinderen, vaak op dure privéscholen.
    Vergoedingen voor adviseurs steken vrijwel altijd schril af tegen het plaatselijke salarisniveau. In Cambodja kreeg een consultant gemiddeld 17 duizend dollar per maand, tegenover 40 dollar voor de gemiddelde lokale ambtenaar.   ...
    De Verenigde Staten, Portugal, Griekenland en Frankrijk bezondigen zich het meest aan spookhulp. Van iedere dollar hulp die Portugal verstrekt, komt 82 cent niet terecht bij armen. Van iedere Nederlandse euro is dat 32 cent.

Uit: De Volkskrant, 07-03-2007, door Olav Velthuis

‘Beeld hulpindustrie van Afrika is beledigend’

Interview William Easterly | Bono doet alsof Afrikaan altijd hongerig en hulpbehoevend is. ‘Afrika is juist zelfredzaam.’

‘In de ontwikkelingsindustrie is het nu net alsof een beursgenoteerd bedrijf als Philips enthousiast aan haar aandeelhouders zou rapporteren: kijk eens hoe hoog de kosten zijn die we hebben gemaakt’, zegt de Amerikaanse ontwikkelingseconoom William Easterly, die aan New York University is verbonden.
    Volgens Easterly is de hulpindustrie geobsedeerd door de omvang van de hulpstromen: de eindeloze lijstjes waarop landen gerangschikt staan naar de hoeveelheid geld die ze geven en de lange berekeningen waaruit moet blijken dat 200 miljard dollar per jaar extra voldoende is om armoede uit de wereld te helpen. Rijke landen geven daaraan momenteel ongeveer 60 miljard dollar uit.
    ‘Zelf heb ik geen mening of meer of minder hulp nodig is. Waar ik me druk over maak is dat maar 1 procent van de aandacht uitgaat naar de vraag of die hulp de mensen bereikt die het nodig hebben.’   ...
    Vandaar dat Easterly voor Bonos laatste campagne, waarbij bedrijven als Apple of Nokia een deel van hun omzet weggeven aan ontwikkelingslanden, geen goed woord over heeft. De marketinguitgaven voor die campagne zijn naar verluidt 100 miljoen dollar terwijl de opbrengst tot nu toe maar 18 miljoen dollar is.
    Easterly vindt de campagne bovendien slecht doordacht. ‘Waarom stimuleer je consumenten niet om Afrikaanse producten te kopen in plaats van in Azië vervaardigde iPods? Koop koffie uit Rwanda, bijvoorbeeld, of bloemen uit Kenia of kleren uit Lesotho. Ik vind handel veel sympathieker dan hulp.’

Red.:   Nog wat over Easterly:

Uit: De Volkskrant, 22-09-2007, door Wim Bossema

‘Campagne tegen armoede geeft alleen bureaucraten nog meer macht’
 
Het debat in: de wereld - Over: Is goede ontwikkelingshulp (on)mogelijk? Door: Easterly, Pronk, publiek. Waar: Debat John Adams Institute in Amsterdam; debat SID in Den Haag

Tussen de dagelijkse relletjes rond zijn kandidatuur voor het voorzitterschap van de PvdA door had Jan Pronk vorige week ook nog even tijd voor zijn echte passie: de ontwikkelingshulp. ... De Amerikaanse hoogleraar William Easterly bezocht Nederland ter promotie van de vertaling van zijn geruchtmakende aanklacht tegen de ontwikkelingsindustrie: The White Man’s Burden. Wie beter dan Pronk, mister development, zou Easterly’s vernietigende kritiek kunnen pareren?
    Het gros van de hulp van de afgelopen halve eeuw heeft meer kwaad dan goed gedaan volgens Easterly, en dat is de schuld van de planners: hooghartige bureaucraten in de rijke donorlanden, bij de internationale organisaties én bij de particuliere hulp. Met hun klungelige modellen en dictaten, hun valse boodschap dat hun methode de armoede de wereld uit zal helpen, verdringen die lui de harde ploeteraars die wel dingen voor elkaar krijgen, kleine maar zinvolle, de searchers, de zoekers. En de ergste van al die grootse plannenmakers vindt hij Jeffrey Sachs (van The end of Poverty) en diens pr-celebrity Bono.   ...
    Kijk, eigenlijk deelde hij in grote lijnen de ergernis van de professor, maar erg eerlijk vond Pronk hem niet. Er is wel degelijk veel verbeterd aan de manier waarop hulp wordt gegeven, zei de oud-minister van Ontwikkelingssamenwerking en VN-gezant in Soedan, die zichzelf omschreef als ‘de searcher binnen de groep van planners’. Easterly gooit alle vormen van hulp op een grote hoop, slechte en goede. ‘Hulp maakt vaak onderdeel uit van een veel breder beleid’, zei Pronk. Waarom heeft Easterly het niet over het oneerlijke economische beleid van de rijke landen, dat veel hulp verpest?
    Oneerlijke handel is slecht, gaf Easterly grif toe, maar dat de kwade bijbedoelingen de hulp ineffectief maken, geloofde hij helemaal niet. ‘Ook onbelangrijke landen krijgen veel hulp, zonder politieke motieven, en ook die groeien niet.’ En de hulp zou wel beter worden? ‘Ik zie geen grote veranderingen, alleen heel bescheiden.’
    Een Ghanees met een eigen kleine ngo vroeg zich af of het beter zou zijn een moratorium op alle hulp af te kondigen. Is dat niet wat Easterly wil? Dan kunnen ontwikkelingslanden in alle rust zelf oplossingen zoeken, dat leek hem wat, maar zouden ze dan wel genoeg geld hebben?
    Een studente uit Zuid-Afrika hekelde, net als Pronk, het ontbreken van de oneerlijke handel door het Westen bij Easterly. Een andere Zuid-Afrikaanse vond dat hij ten onrechte de multinationale bedrijven de hemel in prees. Easterly antwoordde weer dat de handel inderdaad schandalig is: ‘wel hulp geven maar de producten uit de Derde Wereld niet op de westerse markt toelaten is hypocriet.’ Of de multinationals ‘de kwade of de goede guys’ zijn, daarover is hij niet ‘ideologisch’. ‘Maar wie hebben meer welvaart en banen geschapen, de multinationals of de hulp? Nou, de multinationale bedrijven.’
    Een Keniaanse vond dat Easterly de zaken wel erg versimpeld voorstelt. ...
    Easterly roept dus ook scepsis op. Om die weg te nemen presenteerde hij ook voorbeelden van hoe het wel moet volgens hem, de heldendaden van de searchers. Maar die komen mager over en er is op die projecten door anderen heel wat afgedongen. Met de microkredieten van Nobelprijswinnaar Yunus op de proppen komen, is niet zo origineel.   ...

Red.:   Nog een versie:

Uit: De Volkskrant, 11-02-2011, door Carlijne Vos

'Help de arme landen met kennis'

Ontwikkelingseconoom Paul Collier vindt dat het Westen bij het geven van hulp moet inzetten op het aanleren van de vaardigheden om zelf geld te verdienen.

Tussentitel: Miljarden euro's aan overheden doneren werkt contraproductief

Een Brits bouwbedrijf betaalde een ambtenaar in een ontwikkelingsland jarenlang steekpenningen voor de bouw van een brug. De gelukkige rook zijn kans en financierde er zijn politieke campagne mee. 'De man werd minister van Transport', vertelt ontwikkelingseconoom Paul Collier. 'Dat is de prijs die betaald werd voor deze oplichtingspraktijken uit het Westen.'

Wat Collier, hoogleraar economie aan de Universiteit van Oxford en auteur van het veelbesproken boek The Bottom Billion, maar wil zeggen: 'Het Westen draagt zelf bij aan de corruptie van regeringen in ontwikkelingslanden. Zolang wij niet op een eerlijke manier zaken doen, zullen zij geen eerlijke politiek bedrijven.'
    Collier was maandag in Nederland voor de lezingenserie Global Values in a Changing World van het SID (Society for International Development). In de Vrije Universiteit legde hij zijn publiek uit hoe schadelijk westerse interventies in arme landen kunnen uitpakken. Volgens Collier werkt goedbedoelde hulp vaak contraproductief en ontneemt zij ontwikkelingslanden de kans om hun eigen verantwoordelijkheden op te pakken.
    Neem het fenomeen begrotingssteun, zegt Collier. Het Westen doneert miljarden euro's aan overheden zodat ze publieke diensten kunnen leveren. Het resultaat is dat die landen geen belasting hoeven te heffen. 'Dat is wel zo gemakkelijk, want met belasting moet je jezelf als policus niet populair. Maar zo ontneem je een overheid de kans om zelf de touwtjes in handen te nemen. Door belasting te heffen dwing je overheden verantwoording af te leggen aan hun burgers over de overheidsuitgaven. Dat leidt tot efficiënter beleid. Bovendien prikkel je overheden op die manier de economie te blijven aanzwengelen omdat ze dan nog hogere belastingopbrengsten genereren.'
    De zelfredzaamheid die de internationale gemeenschap tegenwoordig predikt als doel van ontwikkelingssamenwerking, komt er niet wanneer rijke landen blijven interveniëren. Collier; 'De slogan From donorship to ownership, die tien jaar geleden in zwang raakte, heeft zijn waarde alweer verloren. Ondanks de lovenswaardige doelstelling is de praktijk hetzelfde gebleven.' Met aan anekdote verduidelijkt hij zijn punt. 'Onlangs sprak ik een minister in een Afrikaans land die mij vroeg met welk beleidsthema hij donateurs zou kunnen interesseren. 'Wat is nu in? Moeders en kinderen, milieu of landbouw?''   ...


Naar Professionals, Kraaijeveld , Ontwikkelingshulp, lijst , Algemeen overzicht , of site home .