Bronnen bij Informatie-filter: retorische trucs

Het eerste deel van de regel omtrent het gebruik van retorische trucs , zie Informatieregels , luidt dat het gebruik van retorische trucs wijst op de onbetrouwbaarheid van de gelijktijdig versterkte informatie. Dit kan je baseren op de eenvoudige redenatie dat normaliter de informatie op zich al overtuigend genoeg is - ook wel vervat in de volkswijsheid: "Goede wijn behoeft geen krans".

Bij de toepassing van de regel gelden een aantal voor de hand liggende subregels: "Hoe meer trucs, hoe onbetrouwbaarder" - en de ervaring leert dat de eerste grote sprong al ligt bij het aantal van twee.

En natuurlijk ook "Hoe erger de truc, hoe onbetrouwbaarder de informatie" - bijvoorbeeld: alles dat vergezeld gaat met referenties aan de holocaust is hoogstvermoedelijk een keiharde leugen, zoals bijvoorbeeld aangaande de positie van allochtone immigranten.

Het tweede deel van de regel luidt dat je van mensen die ernstigere vormen van retoriek tegen je gebruiken het tegenovergestelde moet aannemen dan wat ze beweren moet. Deze moet met meer voorzichtigheid worden betracht.

In feite is er op deze website al een enorme verzameling voorbeelden, in de vorm van wat al eerder verzameld is onder de noemer "politieke correctheid", of in dit geval: "politiek correcten" of PC-club uitleg of detail , en de verzameling politieke leugens uitleg of detail . De politiek-correcten gebruiken retorische trucs omdat ze lijden aan ideologie en hun argumenten dus nauwelijks tot niet uit de werkelijkheid kunnen halen, vandaar dat ze putten uit hun literaire en retorische "vaardigheden".
    Politici liegen omdat de willen verbergen dat wat ze doen en beweren uit het puurste eigenbelang is (op doodenkele uitzonderingen na) - bij die verzameling leugens vindt je ook vaak de eraan vooraf gaande retorische trucs.

Hieronder voor het gemak nog wat voorbeelden die specifiek gericht zijn op de verbinding tussen retorische trucs en leugens (de Volkskrant, 07-12-2010, column door Pieter Hilhorst):
  De economische kamikaze van de PVV

Tussentitel: De heimwee van Wilders naar de gulden kan ons nog kapitalen gaan kosten

In mei wilde Wilders de gulden terug. Hij had eerst voorgesteld om de Grieken voor straf uit de euro te smijten. Lukte dat niet, dan moest Nederland maar zelf uit de euro stappen. Ook nu is het standpunt van de PVV dat Ierland niet moet worden gesteund.
    Tegen Wilders zou ik willen zeggen, pas op wat je wenst. Verhoorde gebeden zijn vaak de ergste nachtmerries. ...

Een zeer simplistische retorische truc, van de nog ongedocumenteerde soort "zelfverzonnen volkswijsheden". De weerlegging is van de simpele soort: de omkering: wat geldt voor de gebeden van Wilders, geldt even goed voor de gebeden van Hilhorst.
    Het gebruik van zo'n simpele retorische truc moet volgens de informatie-regels leiden tot een sterke afwaardering van de betrouwbaarheid van de rest van de inhoud. In dit geval staat er inderdaad vrijwel geen enkele betrouwbare opmerking meer.
  Een terugkeer naar de gulden zou ook desastreuze gevolgen hebben voor de Nederlandse export. Door de problemen in de zuidelijke landen is de koers van de euro laag. Dat is goed voor de export. Als de gulden terugkomt, is dit voordeel snel verdwenen. De gulden zal hard en duur zijn.

Bij het opgaan van de gulden inde euro werd precies het tegenovergestelde beweerd: de euro zal een sterke munt worden, en dat is goed voor de export. Er wordt hier doodgewoon gelogen.
  Een ander uitgangspunt moet Europese solidariteit zijn.

Ad ponandum. Er is geen enkele reden om a priori solidair te zijn met mensen die niet solidair zijn met jou.
  PVV'ers verwijten hun politieke tegenstanders graag dat ze de werkelijkheid ontkennen. Maar als het om de economie gaat, is hun eigen wereldvreemdheid grenzeloos. De PVV gedraagt zich als het orkest op de Titanic. Ze spelen onverstoorbaar door. Alleen speelt Wilders geen harmonieuze composities, maar marsmuziek met oorlogstaal.

Alweer een omkeerbare retorisch truc: de doorgaanders met de euro gedragen zich als het orkest op de Titanic.
    Enzovoort.
    Wat een voorbeeld is van de regel dat een retorisch truc in het begin, een goede aanleiding is om de rest van een artikel sterk af te waarderen qua betrouwbaarheid.

Hier een andere waarnemer die ongeveer hetzelfde constateert (de Volkskrant, 21-04-2012, ingezonden brief van Henk van den Brink, Noordwolde (Gr.)):
  Marcel van Dam

Wouter Bos eindigt zijn eerste column in de Volkskrant met een sneer naar collega Marcel van Dam. Nou is Van Dam al sinds jaar en dag mikpunt van medecolumnisten en ingezondenbrievenschrijvers, die hem steevast als grumpy old man wegzetten. En wat mij daarbij opvalt: terwijl Van Dam zijn stellingnames - bijvoorbeeld tegen de zogenaamde onbetaalbaarheid van de AOW of de zorg - altijd onderbouwt met zakelijke argumenten, spelen zijn tegenstanders telkens weer, zonder uitzondering, op de man.
    Misschien zijn Van Dams argumenten best te weerleggen, maar ik heb dat nog nooit iemand zien doen. ...

Het meer dan redelijk om te veronderstellen dat als men Van Dams argumenten inhoudelijk kón weerleggen, dat in iedere een aantal van hen dat zouden doen. Men kan dus in alle redelijkheid aannemen dat ze die retorische truc van het op de man spelen gebruiken omdat ze die inhoudelijke tegenargumenten niet hebben.

Volgende geval. Het eerste artikel komt uit de multiculturalistische campagne die stelt dat het constateren van de slechte ervaring met allochtone immigranten en de islam het gevolg is van "angst" (de Volkskrant, 06-03-2010, door Petra Stienen, als diplomaat meer dan tien jaar werkzaam geweest in de Arabische wereld, en schreef hierover het boek Dromen van een Arabische lente.):
  Essay | Bange blanke mannen

Baas over eigen hoofd

Emancipatie van alle vrouwen in Nederland staat vandaag centraal op het Women Inc.-festival in Amsterdam. Een grote groep blanke mannen denkt bij ‘emancipatie’ vooral aan zielige, onderdrukte moslimvrouwtjes die nodig bevrijd moeten worden. Alleen: zitten die vrouwen daar wel op te wachten?

Tussentitel: PVV gebruikt hoofddoek als schaamlap voor een totaal leeg programma

Het is hartverwarmend hoe in Nederland een groep blanke mannen zich met ziel en zaligheid lijkt in te zetten voor de emancipatie van de moslimvrouw. Wilders en andere betrokken PVV-mannen zoals Fritsma en De Roon maken zich sterk om die moslima’s van het juk van hun hoofddoek te bevrijden. Echte integratie van moslims kan alleen lukken als deze vrouwen zich loswrikken van de dwang van hun gewelddadige echtgenoten en hun agressieve broers. Los van hun achtergrond en religie zullen ze zich dan eindelijk bevrijd voelen in onze open, hartelijke samenleving.

Een stropop: de PVV en haar aanhangers zijn niet zozeer voor de emancipatie van de moslima's, maar voor het tegenhouden van de islam. Emancipatie van moslima's is een bijproduct.
  Tot nog toe heeft Wilders nog niet helder gemaakt welke problemen hij gaat oplossen met het verbod op hoofddoeken in Almere en Den Haag. Of het verbod echt gaat bijdragen tot een groter gevoel van veiligheid bij de burgers, of een echte succesvolle aanpak van risicojongeren, jeugdwerkloosheid? ...

Weer een stropop: het gaat niet om de hoofddoeken maar om de islam, die oorzaak is van de sociale achterstand, welke sociale achterstand de oorzaak is van risicojongeren, overlast en jeugdwerkloosheid
  Wilders en zijn aanhangers reduceren door hun oproep tot het hoofddoekverbod moslimvrouwen tot niet meer dan een lichaam en ze doen in feite wat ze de radicale moslims zelf verwijten. Namelijk dat zij vrouwen niet serieus nemen als mondige mensen die zelf kunnen bepalen wat ze willen dragen of hoe ze hun leven willen inrichten.

Herhaling.
  De komende maanden zullen we gaan zien of Wilders nog verder gaat in het gebruiken van de hoofddoek als een schaamlap voor een totaal leeg programma als het gaat om emancipatie van moslimvrouwen.

Herhaling.
  En juist nu is er een rol voor de ‘redelijke burger’. Iedereen kan kiezen om niet langer tot de stille meerderheid te horen en als ‘onschuldige omstander’ niets te doen. De vraag is niet langer wat is de toon van het debat, maar wat zeggen we eigenlijk over elkaar en op welke wijze kunnen we voorbij het ‘wij-zij’ denken komen.

De verwisselingstruc: het is niet de 'iedereen', dat wil zeggen: de Nederlandse burger, die voorbij moet gaan aan het wij-zij denken, maar degene die wij-zij symbolen rondparaderen, waaronder hoofddoeken. Hoe kom je voorbij dat wij-zij denken: door die hoofddoek af te doen.
  Daarbij ligt het voor de hand, dat hoe paternalistischer de PVV zich gaat opstellen, hoe mondiger die moslima’s gaan worden.

Een voorbeeld van de verderfelijke werking van de islam: breng je iets ter sprake, worden ze nog fanatieker.
  Die vraag ligt eigenlijk bij iedereen: de actieve moslima, haar broers, vaders en echtgenoten, de bangige blanke man, de burger die denkt er niets mee te maken te hebben, en de Nederlandse media die voorbij de eendimensionale verhalen zou moeten kijken. De grote uitdaging is voorbij de ‘kleur van religie’ te blijven kijken en mensen op hun individualiteit te blijven waarderen.

En tot slot nog zo'n truc die ook een keiharde leugen is: mensen die de 'kleur van religie' aannemen doen dat vanuit het tegengestelde doel van het "waarderen van individualiteit", namelijk de waardering van het behoren tot een groep met gezamenlijke rituelen en gedachten. Met voor de islam als ultiem bewijs de naam: "islam" betekent "onderwerping" uitleg of detail .
    Petra Stienen gebruikt dus veelvuldig retorische trucs.
    Nu was Stienen ten tijde van dit artikel bij het publiek onbekend. Maar in 2011-2012 werd ze regulier commentator in het tv-programma Pauw & Witteman, aangaande de gebeurtenissen in de zogenaamde "Arabische lente". Daarbij deed ze voortdurend totaal oncontroleerbare uitspraken over de verantwoordelijkheid van de twee partijen voor het in Syrië steeds verder toenemende geweld. Met als hoogtepunt de uitspraak dat de troepen van de Syrische president Assad speciaal op de onderverdiepingen van huizen mikten, omdat daar de mensen zitten.
    Dat laatste is onmogelijk, aangezien "dom" geschut van kanonnen en mortieren op zijn best nauwkeurig is op enkele tientallen meters. Dit verhaal van Stienen is een puur verzinsel. Een leugen.
    Zo werkt dus het verband tussen retorische trucs en onbetrouwbaarheid: degene die retorische trucs gebruikt om zijn inhoudelijke punt toe te lichten, is in afnemende mate betrouwbaar in al zijn uitspraken. 

Het volgende voorbeeld komt ook uit Europa (de Volkskrant, 05-06-2012, rubriek De Kwestie, door Peter de Waard):
  Herinnert Arie Slob zich deze nog?

Misschien is de euro op te splitsen in een oost-zeuro, west-zeuro, oost-neuro, west-neuro en Nederland.

Nadat in januari 2010 de zuidelijke eurolanden snel oplopende rentetarieven moesten betalen voor het financieren van hun overheidstekorten, kwam er al een heldere geest met een eerste Masterplan. De euro zou moeten worden opgesplitst in een neuro voor de efficiënte Noord-Europese economieën met hun hardwerkende bevolking en een zeuro voor de landen aan de Middellandse Zee waarvan het volk vooral op het terras bivakkeerde.   ...
    Niettemin hebben VVD-coryfee Frits Bolkestein en nu ook Arie Slob van de Christen Unie het onwerkbare, onuitvoerbare en desastreuze idee weer afgestoft ...

Hier zijn dus de retorisch trucs die waarschuwen voor de leugens.
  De ECB, de centrale banken, de noodfondsen en de private beleggers en banken in het neurogebied hebben inmiddels biljoenen aan vorderingen op de zeurolanden die bij een splitsing 30 tot 50 procent in waarde dalen.

En hier is de leugen. Want wat De Waard hier mee ook stelt is dit: "De verliezen op de leningen aan de Zuid-Europese landen treden pas op als de euro splitst". Wat nauwelijks verdere toelichting behoeft: die verliezen zijn er natuurlijk nu al, want anders was er geen crisis. Dus de splitsing van de euro veroorzaakt geen verliezen op de leningen - die zijn er al.


Naar Informatie-filter, algemeen , of site home .

7 dec.2010