TV-recensie: Dr. Phil

Dr. Phil, volledig dr. Phillip McGraw, is een psycholoog die bekend werd door zijn regelmatige optreden in de Oprah Winfrey show , en daarin dusdanig succesvol was dat hij een eigen show kreeg. Zijn kenmerk is de directe aanpak, het duidelijkst geïllustreerd in de dubbele aflevering over dik-zijn, die hij begon met de volgende opmerking, opstaand en zich richtende tot de zaal met veel dikkerds erin:
  ‘Today I’m gonna honest with you. And let me tell you this straight away: You are fat, because you wanna be fat.’

Passend voor bij een televisie-psycholoog, hebben we van Dr. Phil, een verdere beschrijving uit een programmagids, aan de hand van wat vier collega's van hem vinden. Let op de deels onderhuidse maar toch algemene kritiek op zijn directe methodiek (wikipedia.org, opgeslagen 16-04-2011):
  Phil McGraw
...
Approach to psychology
McGraw's advice and methods have drawn criticism from some fellow psychotherapists as well as from some laymen. McGraw's critics regard advice given by him to be at best simplistic, and at worst, ineffective. McGraw said in a 2001 South Florida newspaper interview that he never liked traditional one-on-one counseling, and that "I'm not the Hush-Puppies, pipe and 'Let's talk about your mother' kind of psychologist.'"    ...

Maar niemand komt met echte argumenten tegen die methodiek, omdat die is gebleken te werken. De detailkritiek op punten als te grote nadruk op maakbaarheid kan deels juist zijn, maar daar is de jury nog niet over uit.
    De bezwaren tegen de directe methodiek komen natuurlijk voort uit de weerzin die intellectuele werkers, schrijvers, journalisten, psychologen, noem maar op, om de werking van hun beroepsinstrument, hun hersens, in simpele termen uitgelegd te krijgen: het haalt een deel van de mystiek uit het kunstje (VARA TV Magazine nr.52/53-2005, door Mirjam Bosgraaf):
  Psycho-analyse

Tussentitel: 'Zijn idee dat alles maakbaar is, staat mij tegen'

Bij de 500ste uitzending van Dr. Phil: vier Nederlandse psychokenners oordelen. En wat blijkt: Dr. Phil maakt gelukkig!

Dr. Phil, de bekende recht-voor-z'n-raap & kort-door-de-bochtpsycholoog, viert zijn 500ste uitzending. Honderden gasten heeft hij al tegenover zich gehad die hem om een remedie voor hun levensproblemen smeekten. Nooit tevergeefs, want de goeroe in psychologenland heeft altijd een eenvoudige oplossing klaar. Maar, is hij nu een egokikker of toch een kundig therapeut? VARA TV Magazine peilde de stemming onder deskundigen en vergat niet de vraag: wie wordt de Nederlandse Dr. Phil?

Else-Marie van den Eerenbeemt familietherapeute, schrijfster van 'De liefdesladder' Hij zit nog te veel op het snel ombuigen en veranderen van gedragstherapie. Mensen veranderen niet zomaar. Ze vallen terug in oude gewoonten en zijn dan nog teleurgestelder, omdat het niet heeft geholpen. En Phils boeken zijn vreselijk, met zulke simplistische recepten. Druk op A voor hoe je met je puber moet omgaan, en op B voor je man. Hij heeft een te heilig geloof in de partnerrelatie. Wel goed is dat hij veel aan 'verbindingen' doet. Hij probeert altijd om ouders en kinderen met een conflict bij elkaar te brengen. Therapie op televisie helpt absoluut. Omdat mensen denken, hé dat heb ik ook, toch eens iets aan gaan doen. Ik hoor van mijn studenten die bij RIAGGS werken ook dat de cliënten pas durfden komen nadat ze hun eigen probleem bij Dr. Phil hadden gezien.
    Ja, indien gevraagd zou ik zeker overwegen de Nederlandse Dr. Phil worden.

Ruut Veenhoven hoogleraar 'sociale condities voor menselijk geluk', Erasmus Universiteit Rotterdam
Maakt dr. Phil gelukkig? Ja. Programma's als Dr. Phil scherpen het bewustzijn van de eigen situatie en dat helpt om problemen te onderkennen en keuzen te maken. Hij werkt op een vergelijkbare manier als de zelfhelpliteratuur. De adviezen die je daar in leest zijn lang niet allemaal toepasselijk en vaak tegenstrijdig, maar je ontdekt wel nieuwe gezichtspunten. Nuttig in de geïndividualiseerde meerkeuze-maatschappij van vandaag.

Jeffrey Wijnberg psycholoog, voorheen tv-psycholoog bij Angela & CO, schrijver van 'Gekker dan gek' en 'Het anti-assertiviteitsboek'.
Voor televisie is zijn methode briljant. Dr. Phil laat mensen zien die het slecht doen. Dan vertelt hij wat niet deugt en toont zichzelf de kundige doorgronder. 'Zie je zelf hoe fout dit is.' Dan zeggen zijn gasten met gebogen hoofd 'ja, ja, ja' en beloven beterschap. Zo draag je je positie als expert natuurlijk optimaal uit. Ik hanteerde zelf de omgekeerde, advocaat-van-de-duivel-methode, moedigde mensen dan juist aan om vaker vreemd te gaan in plaats van te vertellen dat het fout is. Maar die methode moet je wel helemaal uitleggen voor tv.
    Goed van hem is dat hij een standpunt inneemt. Hij spreekt zich bijvoorbeeld uit tegen scheiden. Dat doen weinig psychologen omdat ze 'waardenvrij' zouden moeten zijn, maar ik ben voor beargumenteerd stelling nemen. Alleen het idee dat alles maakbaar is staat mij tegen. 'You always have a choice' zegt hij. Zo is dat natuurlijk niet helemaal in de werkelijkheid.
    Of Dr. Phil kijkers echt helpt? Waarom niet? Het is toch educatief om te horen, hoe cliché ook, datje als man bij vrouwen niet met een oplossing moet komen als ze je hun problemen vertellen.
    Ja, wat denk je, ik wil graag de Nederlandse dr. Phil worden. Er zijn wel weer gesprekken geweest met de AVRO, maar er is niets concreets beklonken.

Bram Bakker psychiater, schrijver van 'Te gek om los te lopen' en 'Te zot voor woorden'.
Ja, ik ben er echt mee bezig, met de Tévé Media Group, om de Nederlandse dr. Phil te worden. Of ik een goeie zou zijn? Nou ja, waarom niet. Ik heb een mening en spreek begrijpelijke taal.
    Dat we geen Nederlandse tv-psycholoog hebben, is een groot gebrek. Er is sowieso in het publieke debat te weinig aandacht voor psychologische factoren. Ja, wat soft gedoe in damesbladen. Waar is de harde psychologie, die je gericht kunt inzetten. Daarmee had je een trainer er van kunnen weerhouden Clarence Seedorf de penalty te laten nemen. Het standaardbeeld van de psycholoog is nu zoals Derek de Lint in Gooische vrouwen. Letterlijk nietszeggend. Treurigmakend is dat.
    Ik ben wel onder de indruk van Dr. Phil. Hij noemt de dingen bij de naam, neemt stelling en is confronterend, daar hebben kijkers wat aan. Het gaat alleen wel erg om het kunstje. En hij ontbeert invoelend vermogen. Dat was beter toen hij nog bij Oprah zat. Zij heeft dat wel.

Duidelijk.


Naar Literatuur, inleiding , of site home .