Volkskrant website, 29-09-2007
Zuid-Holland negeert referendum
Het nee van de Leidse bevolking, uitgesproken in een referendum over een
sneltram door de binnenstad, lijkt van weinig waarde te zijn geweest. De
provincie Zuid-Holland acht de Rijn Gouwe Lijn van te groot belang om gehoor te
geven aan het negatieve oordeel van de Leidenaren.
De sneltram zou door de Breestraat moeten lopen en dat is voor Leiden
onbespreekbaar. Dat geldt ook voor de andere mogelijkheid waarover Zuid-Holland
wil praten. Leiden geeft de voorkeur aan het huidige busvervoer.
Voor gedeputeerde Veldhuijzen (CDA) is de tramverbinding
echter essentieel. Hij voelt zich niet gehouden aan de uitkomst van het
referendum een half jaar geleden.
De Leidse wethouder John Steegh roept de provincie op de zaak
niet op de spits te drijven en schermt al met langdurige procedures om het
project te dwarsbomen.
Volkskrant website, 17-10-2007, ANP
Z-Holland gebruikt machtsmiddel in geschil om lightrail
Zuid-Holland heeft woensdag als eerste Nederlandse provincie haar zogeheten
doorzettingsmacht ingezet om besluitvorming door te drukken in een grootschalig
project. De gemeente Leiden werd met het keiharde machtsmiddel aan de kant gezet
in het geschil om de RijnGouwelijn.
Een wijziging van de Wet op de ruimtelijke ordening (Wro) in 2006 is Leiden
fataal geworden. De provincies kregen door deze verandering de mogelijkheid om
bij onderwerpen van bovenregionaal belang de gemeente te ‘overrulen’.
‘Dit is een uniek moment in de geschiedenis’, aldus Laurens
van Herpt, verantwoordelijk voor de ruimtelijke ordening in het westelijk deel
van de provincie Zuid-Holland. Eerder gebruikte Zuid-Holland de
doorzettingsmacht (ook wel ‘aanwijzing’ genoemd) alleen bij kleine geschillen in
de provincie.
De inwoners van Leiden keerden zich begin dit jaar in een
referendum echter tegen de komst van de lightrail door de binnenstad, waarna het
college dit standpunt overnam. Zuid-Holland zette de gemeente vorige maand voor
het blok. Als de gemeente niet met een alternatief tracé kwam, dan zou Leiden
onherroepelijk aan de kant worden geschoven.
Belangrijkste voorwaarde voor het inzetten van het
machtsmiddel is dat de provincie zwaarwegende argumenten heeft. ‘We hebben de
overtuiging dat de RijnGouwelijn het verkeers- en vervoersprobleem in de regio
kan oplossen. Daar hebben we jarenlang op gestudeerd en we zijn ervan overtuigd
dat dit moderne lightrailsysteem noodzakelijk is’, verklaart Van Herpt de
‘aanwijzing’.
Voor Leiden rest nu een plek aan de zijlijn. De gemeente kan
nog wel beroep aantekenen tegen het bestemmingsplan dat de provincie gaat
opstellen. Een juridisch gevecht in de rechtbank is volgens een woordvoerster
van de provincie echter onmogelijk. ‘De rol van Leiden is nu wel uitgespeeld. De
extra kosten die we nu gaan maken, bijvoorbeeld voor het maken van een
bestemmingsplan, zouden mogelijk verhaald kunnen worden op de gemeente.’
Weer een deel van Fortuyns erfenis naar de prullenbak
13 november 2007 (pagina 03)
Martin Sommer
De Nationale Conventie moest het politieke bestel klaar maken voor de 21ste
eeuw. Maar nu wordt de club opgedoekt.
Tussentitel: Besturen gaat toch het beste met nette mensen onder elkaar
En weer verdwijnt een deel van de Fortuynse nalatenschap van het politieke
toneel: de Nationale Conventie. Het kabinet gaat het vonnis deze of volgende
week voltrekken – dank voor de diensten van deze hooglerarenclub onder leiding
van eminent CDA’er Reinjan Hoekstra. Dank ook voor de voorstellen inzake herstel
van vertrouwen tussen burger en politiek. Nu moeten we weer verder regeren, ‘het
coalitieakkoord van het nieuwe kabinet kiest een andere route’. Einde oefening
Nationale Conventie.
Het is de moeite even terug te kijken. In mei 2003, bij het
aantreden van Balkenende II (CDA, VVD, D66), was de regering nog vol van de
opstand der burgers. In het regeerakkoord stond een forse paragraaf bestuurlijke
vernieuwing. ‘Versterking van het representatieve karakter van de democratie,
meer rechtstreekse invloed van de burger.’ Twee jaar later sneefde minister Thom
de Graaf op het laatst overgebleven D66-kroonjuweel van de gekozen burgemeester
die er niet kwam. Opvolger Alexander Pechtold kreeg als zoenoffer de Nationale
Conventie toegeworpen, die voorstellen zou doen om het politieke bestel klaar te
maken voor de 21ste eeuw. Weer een jaar later kwam het Conventie-rapport Hart
voor de publieke zaak: de burger moest meer invloed krijgen, via (correctieve)
referenda en burgerfora. De Kamer zou minder moeten meebesturen en meer
controleren.
Nu worden ongeveer alle voorstellen van die Conventie terzijde geschoven.
Democratische vernieuwing, vindt het kabinet, leidt vaak tot ‘vruchteloze
structuurdiscussies’. Onze democratie is een vertegenwoordigende democratie en
dat is heel mooi zo. De sceptici die meteen zeiden dat het CDA vindt dat
bestuurders moeten besturen, hebben gelijk gekregen - volgens ingewijden hield
Conventie-voorzitter Hoekstra persoonlijk tegen dat er een Europees referendum
geadviseerd zou worden. Alexander Pechtold is boos en noemt de verantwoordelijke
minister Guusje ter Horst (PvdA) ‘de Amsterdamse regent die nu naar Den Haag
gekomen is’. Die reactie ligt voor de hand, net als de schouderophalende
conclusie dat D66 zijn laatste speeltje kwijt is.
Maar je kunt er ook iets minder laconiek tegenaan kijken. In de kabinetsreactie
valt te lezen dat het referendum een ‘bot instrument is dat alleen een ja of een
nee toelaat’. En ook dat de vervlechting van kabinet en Kamer die door de
Conventie wordt bekritiseerd niet kan worden gemist. Bij coalitievorming horen
nu eenmaal afspraken vooraf en die zijn ‘een monistisch maar onmisbaar element
in ons duale bestel’.
Daaruit spreekt vooral een intense tevredenheid met de status quo. Die
tevredenheid strookt nog altijd niet erg met de toestand in het land. Een maand
geleden bleek uit het onderzoek 21minuten.nl onder honderdduizend Nederlanders
dat de behoefte aan politieke invloed onverminderd groot is. Nederlanders willen
met name referenda, een direct gekozen burgemeester en dito minister-president.
Maar het kabinet-Balkenende IV is er wel klaar mee. Zoals ook de motivatie om de
populisten erbij te houden, verdwenen is. Besturen gaat toch het best met nette
mensen onder elkaar, ook al kalft het midden net zo snel af als het ijs op de
Noordpool.
Eerst was er het referendum over de Europese Grondwet dat na één onwelgevallige
uitslag niet meer nodig was. Toen de mislukte race om het burgemeesterschap van
Utrecht. Reden voor minister Ter Horst om een week geleden definitief de
geldkraan voor burgemeestersverkiezingen dicht te draaien. Iets eerder had ze in
een rede verklaard dat de gekozen burgemeester gewoon niet in de Nederlandse
politieke cultuur past. ‘Na Fortuyn dachten we even van wel’, zei ze. ‘Maar nu
de rust is weergekeerd is het verstand dat ook.’ De rust is weergekeerd. De
vraag is of dat voor het verstand opgaat.
Martin Sommer
Uit: De Volkskrant, 29-08-2008, hoofdredactioneel commentaar
VVD krijgt meer profiel met beginselverklaring
Liberalen zijn er in soorten en maten. Behalve de VVD worden ook D66, de Partij
voor de Vrijheid, Trots op Nederland en zelfs de Partij van de Arbeid en
GroenLinks als min of meer liberaal beschouwd. ...
Terug naar Klassenstrijd, hoger
, Klassenstrijd
, Sociologie lijst
, Sociologie overzicht
, of naar site home
.
|