Filosofen: Nederlands, manifest
Eén van de zaken waar de filosofie geacht wordt wat over te mogen zeggen, is
het maatschappelijke debat op de hoogste niveaus. Waar bijvoorbeeld ook
zaken als normen en waarden in het geding kunnen komen.
Van dat
soort zaken zijn er over het algemeen niet veel, want het zijn meestal ook
meer fundamentele zaken, en als daar debat over is zodanig dat filosofen in
het spel komen, en er zijn er ook nog eens veel van, dan is er echt iets
ernstigs aan
de hand.
Onfilosofisch uitgedrukt: stront aan de knikker.
En
op het ogenblik, schrijvende midden 2016, is het duidelijk dat er sprake is van
minstens twee van die meer fundamentele debatten. En dat is voor
fundamentele debat al "veel". Je zou bijna zeggen: drie is te veel.
Die twee zijn ieder te
illustreren door een voorbeeld (de Volkskrant, 27-02-2016,
rubriek Vrij zicht, door Martin Sommer):
Dat is dus nummer één: de economisch-sociale klassenstrijd.
En nummer
twee ( de Volkskrant, 30-05-2016, column door René Cuperus, cultuurhistoricus):
En die opzettelijk meer algemeen gehouden termen 'culturele factoren en
identiteitspolitieke conflicten' zijn iets concreter te vertalen in:
"vluchtelingen, vreemdelingen, en de islam".
Dat zijn twee fundamentele factoren
die elkaar versterken. Want de sociaal-economische factor van de neoliberale
tweedeling en haar sociale bezuinigingen versterken de asymmetrie van de
uitgaven die gedaan worden voor de factoren "vluchtelingen,
vreemdelingen, en de islam". Ook weer wat onfilosofischer uitgedrukt: het huis voor het
kind de laagbetaalde huurder gaat naar een uitkeringstrekkende asielzoeker.
Beide kwesties spelen al veel langer (de Volkskrant, 14-10-2008, door René Cuperus, verbonden aan de
Wiardi Beckman Stichting van de PvdA.):
En zijn gedurende die tijd progressief erger geworden, en uiten zich nu
dus in het feit dat in een Europees land de partij die aangeduid wordt als
exttreemrechts de helft van de stemmen haalt, en in Nederland middels stenen gegooid
door ramen van raadszalen waar burgers asielzoekerscentra door de
strot wordt geduwd.
Tijd voor filosofen om ook iets van de zaak te
vinden.
Hier is het resultaat van hun georganiseerde en
geconcenteerde inspanningen (Trouw, 29-03-2016, door Marli Huijer en Martin van Hees):
Laten we dat eerst eens plaatsen in het voorgaande. Waar het gaat over
twee tweedelingen die grotendeels en vermoedelijk helemaal samenvallen. Als
"hoger" versus "lager".
In dat kader is de plaats van dit manifest,
alleen al uit de koppen en die anderhalve zin tekst af te leiden, volkomen duidelijk: die
plaats ligt voor de volle honderd procent in het gebied van "hoger".
Waarin de positie van "lager" ook nog een negatieve kwalificatie meekrijgt,
die dit keer wel in expliciet is opgeschreven: de positie van het "lager" is die
van "angst". De positie van het "lager" is die van "irriationeel".
Waarmee geïmpliceerd wordt: de positie van "hoger" is rationeel.
Dat zijn
de posities zoals geschetst door "hoger". Waar tegenover je, bij een rationele
of filosofische
aanpak, ook de zienswijze van "lager"zou kunnen of beter moeten stellen. Maar
dat is in het kader van dit manifest niet gedaan. Zo meteen hier wel in het kader
van deze analyse, maar ervoor eerst nog wat over het manifest zelf.
Dat manifest begint namelijk met een kop, en die kop begint met het
meest irrationele argument denkbaar (pardon, op één na): "Iedereen is een
mens". In dit geval in de afgeleide vorm "Ieder mens is een immigrant", maar
het gaat niet om het tweede deel, maar het eerste. Dat "Ieder mens is ...".
Dat is een totaal onzinnige uitspraak, omdat iets dat voor iedereen
geldt op geen enkele wijze gereduceerd kan worden tot iets dat slaat op
verhoudingen tussen mensen. Verhoudingen tussen mensen gaan tussen subgroepen,
of individuen, en die zijn volgens deze uitspraak volkomen hetzelfde, dus is
er geen sprake van verschillen en dus is er geen sprake van "verhoudingen".
De uitspraak is van de soort: "Als je de hele Aarde ophoogt met één meter,
hoeft niemand meer te bukken".
Dit is het sterkst mogelijke geval van
cognitieve dementie
.
De gezamenlijkheid van de Nederlandse filosofen
publiceert rabiate onzin. In hun allereerste uitspraak.
Gedaan in het kader
van een kwestie van maatschappelijke tweedeling.
In welke tweedeling
ze zich positioneren volledig aan één van de twee kanten.
En dat doen
op twee manieren: die van de irrationaliteit en die van de eenzijdige representatie.
Dit kan nauwelijks
fouter, en het is voor een enkele waarnemer moeilijk uit te drukken in
"fatsoenlijke" woorden hoe fout dit is.
Dit is het gooien van benzine op een ondergronds woekerende maatschappelijke veenbrand.
Door 180 filosofen, gezamenlijk representatief voor het Nederlandse
filsosofendom.
Voor de representatie van hoe fout dit manifest is, is
er maar één makkelijk controleerbare maatstaf: de invloed die het heeft op
de aangesprokenen. Het dagblad Trouw, dat voor publicatie ervan verkozen
was, heeft een relatief open reactieruimte. Hier een selectie van de
reacties:
Let op de tijdstippen. Dit is allemaal slechts uit het begin. Er kwam
geen eind aan de dikke stroom soortgelijke reacties. In totaal meer dan 150.
Een duidelijker illustratie van het effect van dit manifest is niet te geven: het versterkt in hoge mate de
maatschappelijke tweedeling.
Voor de zusterpublicatie van Trouw qua maatschappelijke positionering (voor de
volledigheid: beide die van "hoger") was er aanleiding om ook aandacht te
besteden aan de kwestie (de Volkskrant, 21-05-2016, door Peter Wierenga)
Georganiseerd door de Volkskrant. En wie organiseert, bepaalt:
Een door de Volkskrant ingehuurde vijfde colonne: GroenLinks is pure
elite.
Dicht bij door de Volkskrant ingehuurde vijfde colonne.
Dat is op zijn best een halve criticus, want er bestaat geen enkele morele plicht
(zie verder)
en die mensen zijn slachtoffer van anderen dan wijzelf.
Sufgeluld door de overmacht van de andere kant.
Dus ook van deze bijeenkomst leert de elite niets:
Oftewel: het standaardverhaal van de elite in al dit soort zaken: "We
moeten het beter uitleggen".
En die betere uitleg is volkomen
voorspelbaar, want dat is de enige uitleg die ze hebben:
Het enige argument dat de elite heeft, want anders gebruikten ze er
meer: "De morele plicht". En als uiteindelijke hopeloze dooddoener:
"De Joden. "De holocaust". En daarna boos zijn als de andere partij
soortgelijke argumenten gebruikt.
Die "moraal" van de elite wordt
hier niet nader aangeduid of verder uitgewerkt. Niet zo in als bij gebruik
elders.
Iets waarvan, zonder die
nadere aanduiding en zonder die verdere uitwerking, op grond van het hele
verhaal en de uitkomsten ervan, van aangenomen mag worden dat het in feite staat voor dit:
Hier is dus de filosofie van 180 Nederlandse filosofen, direct afgeleid
uit hun verbale uitingen aangaande de kwestie van twee maatschappelijke
tweedelingen: de sociaal-econoimsche en de identeits-culturele.
De
term "verraad" is hierop van toepassing op meerdere vlakken, waaronder die van de
beroepsethiek, af te leiden uit de aloude betekenis van filosofie:
Tot slot de lijst van mensen die hieronder hun handtekening hebben
gezet:
Dat er zo veel haatzaaiende elitaristen rondlopen in Nederland ...
Al dan niet filosoof.
Overigens: één ding wist de Volkskrant wél
goed te treffen (illustratie: Enkeling):
Dat beeld deed de redactie ergens aan denken - na een tijdje viel
het kwartje:
En het syndroom is ook volkomen begrijpelijk. Dit zijn de teksten in
de banieren rond het hoofd van de filosoof:
Het is inderdaad om scheeuwend gek van te worden, als je zulke van
de werkelijkheid gespeende ideologieën in je hoofd hebt zitten en ze gaan je
de werkelijkheid in het gezicht smijten ...
Hier nog een selectie van
de meest rumoerigen, dwaze en gevaarlijke:
Hoe krijgen ze het bij elkaar ...
Naar Filosofie, inleiding
, of site home
.
|