Film: Groundhog Day
(Harold Ramis, 1993)
Weerman Phil (Bill Murray) moet van grote stad (Pittsburgh) naar het dorp
Punxatawnee om Groundhog Day te verslaan, "Voor de vierde keer", de feestdag dat
een boshamster wordt losgelaten, en "als hij zijn eigen schaduw ziet", blijft het
nog zes weken winter.
Weerman
Phil (rechts) is een volbloed cynicus. Onderweg tegen nieuwkomer-producer Rita
(Andy McDowell): 'People are morons.' Rita: 'Nice attitude'. Rita
is het aardige-meisje type, die in alles graag het positieve ziet.
Na de reis en de overnachting Phil slaat zich met routine en frisse tegenzin
door de dag van het feest, en het team gaat op weg naar huis. Daarin worden ze
gedwarsboomd door een sneeuwstorm die de wegen onbegaanbaar maakt, en men is,
tot nog grotere ellende van Phil, gedwongen tot een terugkeer naar het dorp,
alwaar men inkwartiert in hetzelfde hotel als men al zat.
De volgende dag wordt Phil wakker, bij wat hij herkent als dezelfde deuntjes op
de radio als de dag ervoor. Alras blijkt dat de hele vorige dag zich aan het
herhalen is. Natuurlijk is Phil verbijsterd, denkt dat hij de vorige dag
misschien gedroomd heeft, probeert wat andere dingen te doen, maar komt aan het
einde van de dag weer vast te zitten in de sneeuwstorm, en keert terug naar het
dorp.
De daarop volgende dag begint weer hetzelfde, en Phil beseft dat hij echt
voortdurend dezelfde dag beleeft. Hij snauwt en schopt naar iedereen die hem
voor de voeten komt. Wat natuurlijk niet helpt om te voorkomen dat hij de
volgende dag weer op dezelfde dag wakker wordt.
De rest van de film draait om hoe Phil psychologisch met deze situatie omgaat.
Het begint met wat lichte gewelddadigheden (cynici zijn verbaal gewelddadig), en
omdat hij kennelijk onsterfelijk is, stort hij zich in ergere wandaden,
waaronder allerlei manieren van zelfmoord, en hij versiert vrouwen met behulp
van de steeds grotere kennis die hij bij iedere herhaling opdoet.
Het keerpunt komt als hij dezelfde truc probeert met Rita. Ondanks haar
positieve blik op de wereld stinkt juist zij er niet in, omdat ze het cynisme
erachter herkent en er allergisch voor is. Phil komt achter steeds meer van haar
voorliefdes zodat hij het steeds langer bij haar volhoudt, en toch blijft het
mislukken. Ten einde raad probeert hij ook zijn persoonlijkheid aan die van haar
aan te passen. Hij gaat steeds aardiger doen tegen haar en mensen in het
algemeen, en merkt dat de mensen ook oprecht aardiger tegen hem terugdoen, niet
meer het gekunstelde aardige van de sociale omgangsvormen.
Het einde is nu voorspelbaar: uiteindelijk wordt Phil sociaal, en krijgt hij het
meisje. De volgende dag wordt hij wakker, op de volgende dag - de betovering is
doorbroken.
De film is een komedie, maar een zedenkomedie, en in feite eentje met een ernstige
boodschap: cynisme, wantrouwen en achterdocht brengen je geen geluk in het
leven. Om gelukkig te worden, moet je mensen blijvend vertrouwen, zelfs als dat
vertrouwen van tijd tot tijd beschaamd wordt.
En zo simpel is het.
P.S.
De hoofdrol wordt gespeeld door Bill Murray. Bill Murray is een uitstekend
acteur, met een specialisatie, zoals de meeste acteurs specialisaties hebben:
overgevoelige vrouwen: Meryl Streep, mooie maar wat harde vrouwen: Demi Moore,
enzovoort. Bill Murray specialiseerde in de cynische types: zijn eerste rol met
grote bekendheid was als lid van het team van Ghostbusters, de cynicus; een
andere veelgeprezen rol: Scrooge in Scrooged, een Hollywood versie van
A Christmas Carol - "Scrooge" is spreekwoordelijk voor de cynicus.
En zo
speelde hij dus ook de cynicus Phil. Kennelijk weet Hollywood drommels goed hoe
een cynicus eruit ziet, in zijn algemeenheid. Ontkennen dat cynisme een
herkenbare eigenschap is, is dus onzinnig. Vergelijk wat dat betreft de foto van
Bill Murray met de exemplaren uit de galerij der cynici, en de overeenkomst is
treffend
- meer in het algemeen over het verschijnsel "cynicus" hier
.
Voor een inzicht in het belang van de film, zie de re-review van een van de
beroemdste filmcritici hier
.
Naar Literatuur, inleiding
, of site home
·.
|