Filmrecensie: Pretty Woman

Eerst een standaardrecensie (VARA TV Magazine, nr. 47-2005):
  PRETTY WOMAN (1990, Garry Marshall). Romantisch-komisch sprookje over cynische zakenman (Richard Gere) die voor veel geld een prostituee (Julia Roberts) vraagt voor een week zijn gezelschapsdame te zijn. Zij mag mooie kleren uitzoeken et cetera, en langzaam beginner ze elkaar steeds leuker te vinden.

VARA TV Magazine geeft de door haar aanbevolen films met rood aan, en meestal klopt dit oordeel. Pretty Woman bleef zwart, hoewel de bovenstaande recensie al iets aangeeft van de redenen om dat oordeel op te waarderen.

Het iets in de recensie is het genoemde kenmerk van de zakenman: cynisch. Want naast de ontwikkelende relatie tussen zakenman en hoertje-met-gouden-hart, gaat het ook over de parallelle ontwikkeling van de zakenman. In de film wordt het, waarschijnlijk opzettelijk, gebruikt als vervoermiddel om te laten zien dat ook hij deugt.

Die ontwikkeling van de zakenman is die van corporate raider naar industrieel. De film legt expliciet uit wat een corporate raider is: iemand die bedrijven in financiële moeilijkheden opkoopt, de winstgevende onderdelen met winst verkoopt, en de rest failliet laat gaan - in de woorden van hoertje: So it's sort of like, um, stealing cars and selling 'em for the parts, right? Daarmee verdient hij tientallen en honderden miljoenen dollars.

Zakenman huurt hoertje in omdat hij een gezelschapsdame nodig heeft in de onderhandelingen over de overname van een scheepswerf, waarvan de eigenaren van het eerlijke soort zijn. Natuurlijk maakt hoertje-met-gouden-hart meer indruk op de eerlijke scheepsbouwers dan cynisch-zakenman. De emotionele verwikkelingen met hoertje brengen zakenman geleidelijk af van het corporate rading plan, naar een versie waarin hij de scheepswerf wel overneemt, maar met de bedoeling die als bedrijf in stand te houden en verder te ontwikkelen. En natuurlijk leven hoertje en zakenman, mede door deze mentale omslag, nog lang en gelukkig.

In Amerika staat de corporate raider, de speculant op grote schaal, in hoger aanzien dan de gewone producerende industrieel, omdat de eerste veel rijker is dan de laatste. Pretty Woman is een Amerikaanse film, en wordt ook in Amerika gewaardeerd als een goede film. Men kan dus veilig aannemen dat impliciete kritiek die spreekt uit het verhaal van de film volkomen objectief en juist is, al was het maar omdat zelfkritiek in Amerika sowieso een uiterst zeldzaam goed is . Die kritiek spitst zich in de film toe op de specifieke rol van de corporate raider, maar het is een kleine stap om dit uit te breiden tot het handelen-om-puur-financieel-gewin in het algemeen. Wat met de film dus mede betoogd wordt, is dus dat kapitalisme niet deugt. Waarvan acte.

Overigens: de laatste zin van de recensie: '...  langzaam beginner ze elkaar steeds leuker te vinden.' slaat dus echt volkomen de plank mis. Het is duidelijk een geval van liefde op het eerste gezicht, en de zichtbare kern van film gaat over de obstakels die overwonnen moeten worden gezien de gigantische sociale afstand.

P.S. De das in de foto is de das die Vivian heeft afgetroggeld van een verkoper tijdens een shopping spree met de gold card van Edward.
    Een van de kenmerken van een goede film is de aandacht voor dit soort details, zonder ze te vermelden (een exceptioneel voorbeeld hiervan: in een aflevering van Inspector Morse staan Morse en hulpje Lewis in de allereerste scène, nog voor de titels zijn getoond, in de file. Terwijl ze aan het praten zijn, zie je ook de auto voor hen in de file. Erop staat het gebruikelijke bordje van de garage waar hij gekocht is: Boynton. Verderop is de aflevering speelt de eigenaar van die garage een rol. Het is iets dat je nooit bij eerste keer kijken gewaar kan worden).


Naar Literatuur, inleiding , of site home ·.