Bronnen bij Alfa en bèta denken: impulsbesluit

Het idee dat een snel besluit een goed of ieder geval beter besluit is , heeft een tegenhanger in de redelijk bekende term "impulsaankoop"- oftewel iets dat je zonder goed overwegen koopt, en in de normale betekenis van de term ook niet zo goed uitpakt. Een voorbeeld met redelijk hoge financiële inzet hieronder (VARA TV Magazine, nr. 38-2006, door Gerard Hormann):
  Ik vertrek een beetje

De verhuisplannen van mensen die het roer radicaa1 willen omgooien in Ik vertrek zijn vaak doldriest en ondoordacht. Ofwel: het vakantiehuis als uitgestelde emigratie.

Het was uiteindelijk Martin Simek die de treffendste omschrijving gaf. Toen ik in 2004 aan een boek werkte over tweede huizen en daarvoor een aantal BN-ers interviewde over de charme van hun buitenlandse vakantiewoning, was hij de eerste en enige die zijn optrekje in Italië vergeleek met een minnares. Letterlijk zei hij: 'Je wordt niet zo snel boos op je minnares, want je kunt haar altijd loslaten als je wilt. Daardoor neem je haar ook niet zo serieus en vat je alles lichter op.'    ...
    Volgens de laatste cijfers speelt driekwart van de bevolking wel eens met de gedachte om te emigreren. ...
    Het ene stel koopt een hotel dat al vijfjaar leegstaat, ogenschijnlijk zonder zich ook maar een tel af te vragen waarom dat laatste zo is, en het andere neemt een restaurant in Frankrijk over zonder die taal zelfs maar op brugklasniveau te beheersen. Soms lijkt het wel of mensen die 's ochtends bij het ontbijt het etiket van een pot Nutella bestuderen, diezelfde middag besluiten dat het misschien wel een aardig idee zou zij n om hazelnoten te gaan verbouwen in hun favoriete vakantieland.
    Makelaars die tweede huizen verkopen kennen dat mechanisme. Wie fantaseert over een vakantiehuis, verliest op slag al zijn nationale vermogens. Zelfs de behoedzaamste belastingbetaler kan op slag veranderen in een verliefde puber als hij voor de etalage van een Franse makelaar staat en aan het rekenen slaat. In die zin heeft Simek zelf dubbel gelijk: het is een soort verliefdheid die mensen lichtzinnig en overmoedig maakt. Makelaar Frank de Groot van Hogenboom Vakantieparken zegt daarover in mijn boek met verrassende openhartigheid: 'Het is vaak een impulsaankoop. Als mensen door zo'n modelwoning lopen, maken ze zichzelf helemaal lekker. Op dat moment nemen ze vaak ter plekke een beslissing. Als ze naar huis gaan en er nog twee dagen over nadenken, dan gaat het in negen van de tien gevallen niet door. Je zou het bijna een soort roes kunnen noemen.'    ...
    Zo zal het de meeste mensen vergaan die bezwijken voor een knusse cottage in Wales of een romantische fermette in de Auvergne. Je zet zo'n stap met een kersverse aflevering van Het roer om in je hoofd of een stapel boeken van Frances Mayes en Peter Mayle in je koffer. En als de makelaar je uiteindelijk rondleidt door het huis van je dromen, dan negeer je de vochtplekken op de muur en staar je in plaats daarvan verlekkerd naar die olijfboom waaronder je straks als eerste een houten tafel gaat neerzetten.
    Dat visioen, die mythe zo je wilt, is even simpel als hardnekkig. Een paar woorden zijn al voldoende om je klaar te stomen voor een impulsaankoop. ...

Deze recensie geeft meer nadruk aan de tegenindicaties voor Gladwell's beweringen over de waarde van een snelle beslissing , en vermeldt een belangrijke voorwaarde voor veel snelle oordelen: een ruime ervaring of training. Veel van het soort beslissingen waar Gladwell het over heeft hebben betrekking op situaties waarin die ervaring of training ingebouwd is, namelijk sociale situaties. Mensen beoordelen elkaars status in een oogwenk, en dat geldt dus voor veel van dit soort dingen, zoals het huwelijk. In dit opzicht is Gladwells stelling een schot in open doel.


Naar Alfa en bèta denken, snelheid , of site home .

17 mrt.2010