Bronnen bij Nut van religie: engelen, enzovoort

Wie een beetje op de hoogte is van cultuur hoeft geen uitleg over de uitwassen van het religieuze "engelen"-denken, maar hier een voorbeeldje. Dit gaat over de "slang" (de Volkskrant, 12-06-2010, boekrecensie door Gert J. Peelen):
  Bijbeldriftige taferelen op Texel

Non-fictie | Nergens in Nederland trok een kerkscheiding diepere voren door een geloofsgemeente dan in Oosterend.

Tussentitel: Om haar puriteinse vroomheid heette Oosterend ook 'Klein Jeruzalem'

De aanleiding tot het conflict lijkt futiel: een gereformeerd predikant die predikt dat de slang in het paradijs niet werkelijk tot Eva heeft gesproken om haar te verleiden tot het plukken van een appel van de verboden boom der kennis van goed en kwaad. Maar de gevolgen zullen ingrijpend blijken. Want wie zulks beweert tast het Schriftgezag aan; de overtuiging dat de Bijbel van kaft tot kaft Gods onfeilbaar woord bevat. De dominee in kwestie, dr. J.G. Geelkerken, werd dus door de gerefomeerde synode geschorst als predikant in Amsterdam-Zuid.
    Dat gebeurde in Assen, in 1926, waarbij niet onvermeld mag blijven, dat de ondervoorzitter der synode zich tijdens een der vergaderingen zo opwond dat hij ter plekke aan een hartstilstand overleed; een voorval dat de wereldpers haalde en door de Spaanse krant El Pais werd uitgelegd als het bewijs dat die calvinistische Hollanders sinds de Tachtigjarige Oorlog geen spat wijzer waren geworden.
    De afzetting van Geelkerken leidde tot een reeks lokale kerkscheuringen. De met de geschorste dominee sympathiserende gereformeerden stichtten op 25 plaatsen in het land hun eigen kerk onder de naam Hersteld Verband (HV). Die afkorting werd door spotlustige ‘blijvers’ ook wel ingevuld als ‘Hellend Vlak’. Zo ook in Oosterend op Texel, waar de kerkscheuring een wel zeer bizar verloop zou krijgen. Nico Dros doet er meeslepend verslag van in De sprekende slang, een voorbeeldig stukje lokale geschiedschrijving dat dienst kan doen als pars pro toto voor de kerkhistorie van Nederland en daarom terecht Een kleine geschiedenis van laaglands fundamentalisme als ondertitel meekreeg.    ...

Maar het gebeurt natuurlijk over de hele wereld (de Volkskrant, 18-06-2010, van correspondent Alex Burghoorn):
  Schoolstrijd raakt Israël diep

De strijd tussen Sefarden en Asjkenazi’s maakt de breuklijnen in de samenleving zichtbaar. Ruim 100 duizend ultraorthodoxe joden gingen donderdag de straat op.

Meer dan 100 duizend ultraorthodoxe joden zijn donderdag in Israël de straat op gegaan voor de ‘moeder aller demonstraties’, een massaprotest dat de diepe meningsverschillen binnen de Israëlische samenleving zichtbaar maakte.   ...
    De aanleiding voor het protest was de veroordeling tot twee weken cel van 43 ouderparen van Asjkenazische (Oost-Europese) afkomst, die hun dochters weigerden naar school te laten gaan met meisjes van Sefardische (Arabische) komaf. ... ‘Wij zijn bereid voor deze zaak de gevangenis in te gaan’, had hun rabbijn, Shmuel Brazovsky, woensdag gezegd. ...
    Het massaprotest legde twee breuklijnen in de Israëlische samenleving bloot: tussen Sefarden en Asjkenazi’s, én tussen de ultraorthodoxen als geheel en de staat Israël.
    De spanningen tussen de twee hoofdstromingen van het jodendom spitsten zich de laatste jaren in Israël toe op het religieuze schoolsysteem. Asjkenazische scholen weigeren over het algemeen Sefardische leerlingen op te nemen. ...

Misschien is het Joodse geloof zelfs wel de uitvinder van dit soort verschijnselen, omdat ze ook de uitvinder is van het monotheïstisch geloof en haar uitwassen in het algemeen.


Naar Religie, nut , of site home .

16 jun.2010