De sociologie van alfa's en bèta's: quizzes

Een tegenwoordig veel gebruikte maatstaf om allerlei maatschappelijke zaken te onderzoeken is wat er gebeurt in de media. Kijk naar een aantal quizzes met bekende Nederlanders, waarin er iets van kennis of opleiding gevraagd wordt - het zijn vrijwel zonder uitzondering alfa's, met een paar gamma's, en een doodenkele bèta. En als het over school of opleiding gaat, waren ze allemaal matig tot slecht in alles dat lijkt op wiskunde of natuurkunde - met de enkele uitzondering dan.

Een aardige illustratie hiervan zijn de publieksquizzen georganiseerd door de Volkskrant. De oudste en bekendste is Het Nationale Dictee, waarin de kennis van spelling en taal getest wordt. Wie daar iets van gevolgd heeft dat daar de meest esoterische en exotische woorden en termen voorbij komen, en wel zodanig dat een gewone sterveling vele tientallen fouten maatkt.

Vanwege het succes van het Dictee, en het toen opkomende besef dat er in de cultuur al geheel en op de televisie in het bijzonder wat weinig aan bèta-zaken gedaan werd (in werkelijkheid was het dusdanig weinig dat er gesproken kon worden van een bèta-woestijn), werd er ook een Nationale Wetenschapsquiz begonnen, waarin alle wetenschappen vertegenwoordigd waren, dus ook de bèta-vakken, de natuurwetenschappen. Deze quiz is al weer een stuk makkelijker dat het Dictee, maar dus nog niet de ultieme maatstaf voor het verschil in alfa en bèta-niveau in de cultuur.

Dit laatste is gekomen met de laatste loot aan de stam: de Nationale Rekentoets, georganiseerd door de Volkskrant in samenwerking met de HBO-raad en de NPS. Onderstaand de eerste en laatste drie vragen (de Volkskrant, 24-11-2007):
  Voorronde Nationale Rekentoets


Iedere bèta zal deze vragen als lichtelijk debiel bestempelen. Het is het equivalent van de vraag naar de spelling van consequent of scherzo, waarbij die laatste dan misschien al moeilijker is. Het is precies zoals de aartsvader van de beschrijving van de kloof tussen alfa/gamma's en bèta's, C.P. Snow , stelde in zijn The Two Cultures: de literaire wereld weet niet wat de Tweede Hoofdwet van de Thermodynamica is, hetgeen het equivalent is van het vragen naar Skakespeare.
    En dit is dus hoe het gesteld is met het algemene kennisniveau van dat deel van Nederland dat geacht wordt aan dit soort quizzen deel te nemen - een deel van Nederland dat best nog wel een aanzienlijke selectie naar boven vertegenwoordigt, al was het maar omdat de lezers van de Volkskrant veel meer in de midden en hogere klassen zitten, vooral aan de intellectuele en culturele kant.


Naar Alfa's en bèta's, sociologisch , of site home .

30 nov.2007/h1>