Bronnen bij Cultuur, gelijkheid: kolonialisme

De tijdperk van het kolonialisme is ook een aardig ijkpunt voor de relatie tussen westerse en niet-westerse culturen. Natuurlijk is het zo dat de westerse culturen de niet-westerse hebben bezocht in hun thuisland, en niet andersom. Dat betekent dat westerse culturen de maatschappelijke vaardigheden hadden om zulke reizen te ondernemen, en de niet-westerse culturen niet. Hetgeen op natuurlijke wijze vertaald wordt als: westerse culturen liggen voor.

Dat is niet zoals de cultureel antropologen en andere ideologen dat willen zien. Die zien de eerste zaken niet, of beschouwen het als toeval. Vervolgens beschouwen ze de rijkdom van de westerse culturen als gestolen van de niet-westerse. Simpel toch? Als de westerse culturen geen peper hadden gestolen vanaf wat nu de Indonesische eilanden zijn, dan hadden ze nooit zulke grote zeeschepen kunnen bouwen.

De werkelijkheid is natuurlijk zoals al beschreven - en die wordt bevestigd door de feiten (Elsevier, 24-04-2010, door Liesbeth Wytzes):
  Henk Wesseling | Historicus

'Mijn leven hangt aan elkaar van toevalligheden'

Henk Wesseling kreeg een hoge onderscheiding voor zijn inspanningen om de contacten tussen Frankrijk en Nederland te verbeteren. Hij kijkt terug op een bevoorrecht leven als hoogleraar en auteur van boeken over onder meer het imperialisme. 'Afghanistan is een achterlijk land omdat het nooit is gekolonialiseerd.'

Henk Wesseling is zojuist benoemd tot commandeur van het Legion d'Honneur, een hoge Franse onderscheiding. ... Wesseling (72) kreeg de onderscheiding wegens zijn inspanningen voor de Frans-Nederlandse samenwerking.    ...
     Wesseling heeft een frisse kijk op het kolonialisme en trekt zich niets aan van wat politiek incorrect zou kunnen zijn. Waar veel mensen zich schamen voor het imperialistisch verleden, denkt hij dat Afrika juist te kort is gekoloniseerd. 'Dat is mijn liefde voor de paradox. Er zijn een paar theorieën die ik altijd dwaas heb gevonden. "De grenzen in Afrika zijn niet natuurlijk." Die tussen Nederland en België wel? Tussen Portugal en Spanje? De Poolse grens is steeds heen en weer geschoven. Polen heeft weleens helemaal niet bestaan. Er zijn maar heel weinig natuurlijke grenzen. Dat is het punt niet, het gaat erom hoe je een natie kunt creëren binnen een gegeven staatkundige ruimte. India heeft dat heel goed gedaan en Indonesië ook. Indonesië is een verzinsel van de Nederlanders, zonder hen was dat land er nooit geweest.
    'Ook bewezen onzin is dat wij rijk zijn doordat we hen hebben uitgebuit. Als die landen arm zijn, is het doordat wij er niet lang genoeg zijn gebleven om ze tot ontwikkeling te brengen. Er zijn maar weinig landen die nooit zijn gekoloniseerd. Een daarvan is Afghanistan, een van de achterlijkste landen ter wereld. En Ethiopië, daar hoeven we ook niet lang over te praten. Die landen zijn niet beter ontwikkeld dan landen die jaren- of eeuwenlang zijn gekoloniseerd. Dat kun je echt met geen mogelijkheid volhouden.'

Moeilijk te verteren, zoiets, als je in het multiculturalistische klimaat van Nederland bent opgegroeid.

Een andere historicus, Piet Emmer, had iets geschreven met een soortgelijke boodschap las bovenstaand, en dit was de reactie uit gekolonialiseerde kringen (de Volkskrant, 31-07-2010, door Shantie Ramlal-Jagmohansingh):
  Koloniaal denken in Nederland

Het koloniale verleden, een bijzonder zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis, behoort tot een verre vervlogen tijd. Toch lijkt de erfenis van de Hollandse voorouders nog steeds springlevend te zijn.
    In zijn artikel ‘Suriname, koloniale mislukking nummer drie’ (Opinie & Debat, 17 juli) doet Piet Emmer, emeritus hoogleraar Geschiedenis van de Europese expansie, uitspraken als ‘Hoe konden de Surinaamse kiezers de wijze lessen uit de koloniale periode over goed bestuur, het handhaven van de rechtsstaat en het tegengaan van corruptie zo in de wind slaan?’ ...

Inderdaad, een domme uitspraak. Surinamers moeten zelf weten wie ze kiezen.
    Maar daarna wordt het spannend:
 
  Emmer doet alsof de voormalige kolonies zich gelukkig mochten prijzen door de overheersing van de Nederlanders. Jazeker, kolonisatie leverde profijt op. Maar dan wel voor de kolonisator, laat dat duidelijk zijn!   ...
    Holland heeft in de voormalige kolonies verschrikkelijke misdaden begaan. Emmer gaat voorbij aan wat de slavernij daadwerkelijk was: een toestand waarbij het ene individu eigendom was van een ander individu, wiens leven volledig gecontroleerd en beheerst werd.

Wat er in Indië is gebeurd, is dat de Nederlanders de Indische adel hebben vervangen als onderdrukkers. Het houden van slaven zoals in Suriname, was in alle voorgaande geschiedenisperioden uiterst gewoon. Op alle continenten en in talloze beschavingen. Weet de auteur ook wel:
 
  Het is de hoogste tijd voor wetenschappelijke dekolonisatie. Om de verschrikkingen van de Surinaamse slavernij te minimaliseren wordt er door menigeen op gewezen dat slavernij al veel eerder voorkwam. Dat landen in de oudheid dit systeem ook al hadden en dat de Hollanders dit hebben nagedaan.

Menigeen heeft doodgewoon gelijk. De anderen kletsen uit hun nek.
 
  Het feit dat slavernij eerder bestond, betekent niet betekent dat je deze misdaad niet moet veroordelen.

Dat betekent het wel - in het tijdsperk waar het om gaat. In het heden is er geen kolonialisme noch slavernij, voornamelijk door het streven vanuit het westen. Liet je niet-westerse volken hun gang gaan, was daar nog evenveel slavernij als vroeger:
 
  Een ander argument dat wordt gehanteerd om de aandacht van de koloniale misstanden af te leiden, is dat het de Afrikanen zelf waren die de Afrikanen als slaaf verkochten. Een argument dat niet wordt gehanteerd in het geval van de Joden die in de wereldoorlog stierven.

Een vergelijking die volkomen mank gaat - Joden hebben geen Joden verkocht.
 
  Ook slaat het nergens op te zeggen dat de Afrikanen en Hindoestanen het nu beter hebben in Suriname, dan wanneer ze in Afrika of India waren gebleven. Alles waarover ze nu beschikken, hebben ze aan zichzelf te danken.

Nog erger. Als Afrikanen alles aan henzelf te danken zouden hebben, zouden Afrikanen in Afrika rijker zijn dan in Suriname, of andere ex-kolonies. Het volstrekte tegenovergestelde is waar. De grote uitzondering is Haïti, dat nog het meeste op Afrika lijkt - Haïti was dan ook het eerste land dat zich vrijvocht van de kolonie-status.

Een vrijwel definitief bewijs (academischeboekengids.nl, opgeslagen 19-08-2010 , door Ben Vollaard, universitair docent aan de Universiteit van Tilburg):
  Econometrie nieuwe stijl

Waarom Egyptenaren vaker foutparkeren dan Denen

Foutparkerende buitenlandse diplomaten in New York vertellen veel over de hardnekkigheid van corruptie. Handige economen gebruiken hun parkeergedrag – en andere goedgekozen thema’s – als ‘natuurlijk experiment’ en blazen de sociale wetenschappen nieuw leven in.

...   Veel sociaalwetenschappelijk onderzoek, ook op het terrein van ontwikkelingsvraagstukken, laat geen duidelijke conclusies toe – al doen de onderzoekers het natuurlijk graag anders voorkomen. Om een voorbeeld te geven: voormalige koloniën doen het vaak beter dan hun niet-gekoloniseerde buurlanden. Blijkbaar profiteren landen van hun koloniale erfenis, bijvoorbeeld in de vorm van infrastructuur en bestuursapparaat. Maar een andere verklaring voor hetzelfde resultaat is ook mogelijk. Koloniale mogendheden kozen de landen uit met de meeste grondstoffen, goede toegang tot zee en andere gunstige kenmerken. Deze landen doen het dankzij dergelijke gunstige condities nog altijd relatief goed; de koloniale tijd heeft daar niets mee te maken.
    ... twee Amerikaanse ontwikkelingseconomen [hebben] een natuurlijk experiment bedacht dat over dit vraagstuk uitsluitsel kan bieden. Het onlangs verschenen ‘Colonialism and Modern Income’ van James Feyrer en Bruce Sacerdote is een mooi voorbeeld van sociaalwetenschappelijk onderzoek ‘nieuwe stijl’. In dit artikel vergelijken de auteurs de economische groei van een groot aantal eilanden, waaronder de Comoren en de Bermuda-eilanden. De kolonisten lieten sommige eilanden links liggen omdat deze door de heersende zeewinden niet of nauwelijks per zeilschip te bereiken waren. Het verschil tussen wel of niet gekoloniseerde eilanden zat dus niet zozeer in hun aantrekkelijkheid, maar in de vraag of men ze goed per schip kon bereiken. Dankzij het slimme onderzoeksontwerp is de relatief hoge economische groei van voormalige koloniën maar op één manier te verklaren: door de koloniale erfenis.   ...

Gewoon gepubliceerd onderzoek, waarvan iedere betrokkene zou kunnen weten. Toch wordt het sprookje van de negatieve gevolgen van kolonialisme nog dagelijks gebruikt in de media, en ondersteund door alle cultureel antropologen, vrijwel alle sociologen en de meeste historici.

Nog een historicus die wat meer licht op de duisternis van de ideologie werpt. Journalist, recensent, en historicus maar voornamelijk held van de politieke correctheid Peter Giesen kan het nauwelijks geloven: (de Volkskrant, 11-12-2010, door Peter Giesen):
  Scriptieprijs | Historica Marlous van Waijenburg analyseerde loonstatistieken

Afrikaanse ellende is geen natuurverschijnsel

Marloes van Waijenburg geeft met haar masterscriptie het Afrika van tussen 1500 en 1990 eindelijk een gezicht.

Tussentitel: Wie de scriptie van Van Waijenburg leest, krijgt de indruk dat het kolonialisme zo gek nog niet was

...    Haar scriptie begon ook met zo'n simpele vraag. 'Wat is er aan de hand met Afrika? Waarom is er zo veel armoede en politiek geweld? Veel studies zijn heel pessimistisch en deterministisch: er zijn structurele factoren die ontwikkeling belemmeren', zegt Van Waijenburg. Sommige onderzoekers wijzen op de geografie van Afrika. Het continent ligt excentrisch en grote delen zijn moeilijk bereikbaar. Anderen zoeken de oorzaak in institutionele factoren: in veel Afrikaanse landen zijn eigendomsrechten slecht geregeld, waardoor markten niet tot ontwikkeling komen.
     'Maar in zulke studies wordt vaak een lijn getrokken tussen twee punten. In 1500 schoten de Afrikaanse instituties tekort, in 1990 ook. Maar over de tussenliggende periode wordt niets gezegd. De prekoloniale tijd is ook moeilijk te onderzoeken. Afrika heeft een orale traditie, er is weinig op schrift gesteld. Maar over de koloniale periode is veel meer materiaal. Daardoor kun je over een langere periode naar de Afrikaanse economie kijken.'
    De Groningse historicus Jan Pieter Smits had al laten zien dat de Afrikaanse economie tussen 1910 en 1950 flink was gegroeid. Ook toonde hij aan dat gewone Afrikanen daarvan profiteerden: ze kregen dagelijks meer calorieën binnen. In het onderzoek van Smits werd Afrika echter niet opgedeeld in afzonderlijke landen. Van Waijenburg keek naar de koopkracht van arbeiders in acht landen in Brits-Afrika: Gambia, Goudkust (het huidige Ghana), Nigeria, Mauritius, Sierra Leone, Kenia, Oeganda en Nyasaland (het huidige Malawi). Ze gebruikte een methode die eerder voor onderzoek naar de reële lonen in Aziatische landen was gebruikt, waardoor een vergelijking tussen Afrika en Azië mogelijk werd.   ...
    De koloniale periode is vaak beschouwd als een periode van brute uitbuiting. Volgens sommige onderzoekers hebben de koloniale machthebbers de Afrikaanse economie nooit tot volwassenheid gebracht, omdat ze hun koloniën zo veel mogelijk wilden leegpersen. Na de dekolonisatie zouden Afrikaanse elites die strategie hebben voortgezet.
    Maar wie Van Waijenburgs scriptie leest, krijgt de indruk dat het kolonialisme zo gek nog niet was. In elk geval deed Afrika het in de eerste helft van de 20ste eeuw het een stuk beter dan nu. West-Afrika was rijker dan Azië. Kennelijk werden de koloniën niet louter als wingewest gezien. Van Waijenburg: 'De koloniale autoriteiten hadden ook de belastingen kunnen verhogen.
    Die ruimte was er, omdat de koopkracht toenam. Maar kennelijk wilden ze niet alles uit de koloniën persen.' ...
    Haar onderzoek laat zien dat de Afrikaanse armoede geen natuurverschijnsel is. Onder andere omstandigheden heeft Afrika het wel goed gedaan. Bovendien valt armoede ook niet zo maar te verklaren uit de koloniale erfenis. In de eerste helft van de 20ste eeuw werd Afrika niet leeg geperst, maar juist tot bloei gebracht.    ...

Wat al geconstateerd was in het data-mining onderzoek. Maar dat komt natuurlijk uit heel andere kringen dus dat weet men niet. Net als het volgende:

  De vraag waarom het na de dekolonisatie zo mis is gegaan, kan Van Waijenburg ook niet beantwoorden. 'In veel Afrikaanse landen willen de elites zo veel mogelijk geld uit het land halen', aldus Van Waijenburg. Een schoolvoorbeeld hiervan is het bewind van Robert Mugabe in Zimbabwe.

Hoe zou dát nou toch komen...? Nou,als je het niet weet, dan geef je toch gewoon de schuld aan de blanken ...

  'Heeft die houding van de Afrikaanse elites te maken met de koloniale geschiedenis, waarin de machthebbers elites tegen elkaar uitspeelden? Ik weet het niet, maar het is een vraag die ik graag zou willen onderzoeken.'

De schat ... Want ook dit is door het data-mining onderzoek al ruimschoots bekend, nogmaals dat onderzoek van Vollaard (academischeboekengids.nl, opgeslagen 19-08-2010 , door Ben Vollaard, universitair docent aan de Universiteit van Tilburg.
  Waarom Egyptenaren vaker foutparkeren dan Denen

Foutparkerende buitenlandse diplomaten in New York vertellen veel over de hardnekkigheid van corruptie.

In New York kunnen diplomaten parkeren waar ze willen. Parkeerboetes hoeven ze niet te betalen. Tot voor kort waren er ook geen andere sancties. Verkeerd geparkeerde auto’s van diplomaten verstopten de straten rond de gebouwen van de Verenigde Naties en voor restaurants door heel Manhattan.
   Het parkeergedrag van diplomaten in New York is ... een bron van ergernis voor andere bewoners en het stadsbestuur. ... blijkt ... dat niet alle diplomaten zich aan foutparkeren bezondigen. Nederlandse vertegenwoordigers bijvoorbeeld niet, Deense ook niet. Italiaanse diplomaten wel, Egyptische nog veel vaker. De foutparkeerders komen stuk voor stuk uit corrupte landen; de diplomaten die zich netjes aan de regels houden, komen juist uit landen met weinig corruptie.   ...

En onder de landen met veel corruptie hoort natuurlijk heel Afrika - zie voor meer voorbeelden hier .


Naar Cultuur, gelijkheid , Westerse organisatie , of site home .

8 aug.20101>