De houding van de top V: netwerken, de safe pair of hands

30 jun.2005

Uit hetzelfde Engeland van het old boys network komt ook het begrip van een "safe pair of hands". Daarmee wordt bedoeld dat op allerlei onderzoeksposities, bijvoorbeeld het voorzitterschap van een onderzoekscommissie ingesteld door de regering na een of ander schandaal, iemand benoemd wordt waarvan bekend is dat hij niet al te hoge golven zal veroorzaken (in Engeland wordt succes in zo'n functie vaak gevolgd door een koninklijke onderscheiding; het hele proces is daar dusdanig gewoon dat het geparodieerd is in de TV-serie Yes, Minister, de beste leerschool voor bestuurlijke processen na de praktijk, en zeker de meest eerlijke en openhartige)

Het valt niet te verwachten dat Nederland in dit opzicht wel heel veel beter is dan Engeland. Een voorbeeld is het optreden van Jos van Kemenade, waarvan naar aanleiding van kwestie Srebrenica is uitgekomen dat hij als voorzitter van een onderzoekscommissie naar het functioneren van de legertop in deze affaire welbewust (dat wil hier zeggen: in dagelijks overleg met de minister-president Kok) gevoelige informatie buiten het onderzoek heeft gehouden. Van Kemenade was toen al voorzitter geweest van meer van dit soort commissies. Ook deze commissies zijn met nietszeggende conclusies gekomen (een onderzoek naar deze commissies is dus ook noodzakelijk). Kortom, Van Kemenade is een duidelijk voorbeeld van een safe pair of hands. Ter bevestiging: ook Van Kemenade kreeg een ook Engelse beloning: hij werd op vrijwel de laatste dag van het kabinet Kok benoemd tot Minister van Staat.

Het is ook waarschijnlijk dat de benoeming van A.W. Kist als hoofd van de NMa een safe pair of hands benoeming was. Dat zou een goede verklaring zijn voor het feit dat, zoals geconstateerd in de NRC, 'dat de NMa de 'grote jongens' zoals de bouw- en oliebedrijven met rust liet en vooral tegenover politiek en media wilde scoren.' Voor degenen die menen dat toch niet aan Kist als leider alleen kan liggen, ook daarvoor biedt de Mare een verklaring: 'hij selecteerde zelf het personeel en hanteerde daarbij hoge eisen.' Dit is dus het personeel dat telefoontjes kreeg van directe betrokkenen uit de bouwwereld, die kartelafspraken meldden, en door dat personeel nooit werden teruggebeld.

Addendum 24 mei 2006:  AW Kist heeft deze dienst geretourneerd als lid van een ministeriële adviescommissie, die ook tot een de safe pair of hands conclusie kwam, zie hier .


Naar Houding top V, case study , Sociologie lijst  , Sociologie overzicht  , of site home .