Bronnen bij Meritocratie: aanleg en oefening
Eigenlijk is het "talent versus oefening"-debat een variant van het "nature
versus nurture"-debat. Het is daarom opvallend dat er recent een boek
voor het "oefening"-standpunt is verschenen, terwijl in het grotere debat "nature"
aan de winnende kant lijkt. Het boek is dan ook van een Amerikaan, het land
van "Als je maar wilt, kan je alles". Maar de voorbeelden erin blijken
argumenten voor het tegendeel (de Volkskrant, 20-01-2009, door Ianthe Sahadat):
Hier passeren diverse denkfouten de revue. Te
beginnen met het Williams-verhaal: Oké, vader Williams heeft dat misschien
gedacht over zijn tennis-dochters en de mogelijkheden om een succes van ze
te maken, maar hoe vele vaders Williams zijn er wel niet geweest over de
hele wereld? Duizenden, tienduizenden, nog meer ...? Oftewel: dit verhaal
zegt absoluut niets. Als dit waar was, was iedereen rijk, want iedereen zou
dan kinderen kweken die succesvolle beleggers waren - en had dat eerder
allang gedaan zodat alle nu groot geworden kinderen rijk zijn. In
werkelijkheid is natuurlijk zowel de tenniswereld als de beurs een voor een
belangrijk deel een zero-sum game met een piramide structuur, waarin
er altijd op zijn minst een helft verliezers is, en een heel kleine groep
zeer-succesvollen.
Volgende punt: het aantal uren oefening. Men heeft ontdekt
dat toptalen meer geoefend hebben dan mindere goden. Dus, concludeert men,
komen toptalenten verder door die oefening.
Een denkfout. Het simpelste voorbeeld is hardlopen. Een
middelmatig talent kan harder lopen dan de meeste mensen, zeg 80 procent,
door hard oefenen. Maar als hij nog harder gaat oefenen om net zo hard te
kunnen lopen als een toptalent, zal hij merken dat dat niet werkt. Als dat
zo zou zijn, zou iedereen de marathon lopen binnen een uur. En nog weer
sneller, want dan zou iedereen nog weer harder gaan trainen. En de komende
jaren komt voorlopig geen loper binnen dan na twee uur. En om in de buurt te
komen van die twee uur, moet je hard trainen, én een toptalent zijn. Als je
een middelmatig talent bent, en even hard traint, wordt je niet beter dan
drie uur. En als je ontzettend lang en hard traint, wordt dat twee uur en
drie kwartier.
En dit geldt voor alle vormen van prestatie: het talent
bepaalt het plafond, de oefening of je dit plafond als dan niet haalt. En
alle gezeur over tienduizend uur oefenen is niets meer dan dat: gezeur.
Vader Williams zat te kijken naar sport, omdat sport hem interesseerde. En
sport interesseerde hem, omdat hij er iets van in zijn genen had, al een
sportman was. Iets dat hij doorgegeven heeft aan zijn dochters. En daarna
gaf hij ze de maximale kansen om dit talent te ontwikkelen. Maar in een
niet-sportieve familie, waren de dochters niet verder gekomen dan hun
twaalfde jaar, waarna ze bij gebrek aan talent er spuugzat van hadden
gekregen, en achter de jongens aan gaan lopen.
Een voorbeeld weg van de intellectuele retoriek, en uit de gewone
praktijk (Dagblad De Pers, 19-01-2009, door Ianthe Sahadat):
Het is bijna sneu hoe snel en hard dit artikel een kruis zet door
de inspanningen van Malcolm Gladwell. Net als in zijn eerdere boek
Blink heeft hij ook hier een punt
- maar ook hier is de geldigheid van dit punt beperkt tot bepaalde
omstandigheden en onderhevig aan bepaalde voorwaarden, en blijken die
omstandigheden en voorwaarden een groot deel van het totaal der
omstandigheden te bestrijken.
En direct daarna, door een speling van het lot
(de Volkskrant, 24-01-2009, door Steffie Kouters):
Beppa Costa is in ieder geval heel irritant voor
Malcolm Gladwell ... heel boek geschreven, en dan komt zo'n muzikantje die
het in één streek onderuit haalt.
En nog een reactie
(de Volkskrant, 22-01-2009, ingezonden brief van Coos Grevelink (Zuidbroek)):
Er blijft heel weinig van dit boek van Gladwell over ...
Wat jaren later wordt er nog wat van van het boek van
Galdwell begraven (de Volkskrant, 25-05-2013, column door Ionica Smeets):
Of: "En bewezen toptalenten hadden 10.000 uur
getraind, en u draaide het op de meest simplistische manier om".
Daar gaat zijn gulden regel! En nog wat nagels:
Oef!
Naar Meritocratie
,
of site home
.
|