Bronnen bij De moraliteit van rijkdom: creativiteit
Rijkdom gaat meestal gepaard met een groot gebrek aan creativiteit. De reden is
simpel: om rijk te worden, moet je vrijwel altijd rijk willen worden, en
creatieve mensen hebben daar niet de behoefte aan - die zijn al rijk -
geestelijk dan.
Wat doe je nu al je rijk bent en creativiteit wilt: je koopt het -
of je vervangt het door stompzinnige versies ervan:
Uit: De Volkskrant, 10-08-2005, door Thomas de Boer, universitair docent aan
de Rijksuniversiteit Groningen.
Geluid maken geeft status, dat is het probleem
Overheidsmaatregelen tegen zinloos geluid zullen niet helpen. Hersenloze
types met geld zoeken aanzien en dat blijft zo, stelt Thomas de Boer.
Tussentitel: Vroeger betekende consumeren eerst zelf produceren
Peter van der Wurf vraagt om overheidsmaatregelen die een einde moeten maken aan
de terreur van zinloos geluid (Forum, 9 augustus). Het is zeer de vraag of
overheidsmaatregelen hier helpen. Het probleem zit veel dieper.
Lang geleden moesten mensen de dingen die ze nodig hadden
zelf produceren. Wilde je voedsel, dan moest je jagen. Wilde je muziek horen,
dan moest je die maken. Productie en consumptie waren nauw verbonden. Producten
bewaren kon vaak niet. Hooguit kon je een deel van de oogst opslaan om de winter
door te komen.
Wanneer je iets niet kon, had je pech of was je afhankelijk
van de goedheid van anderen. Mocht je mee-eten als de buurman een hert had
geschoten. Mocht je meeluisteren als de buurvrouw muziek maakte. In zo'n
maatschappij staan diegenen in aanzien die dingen kunnen die anderen niet
kunnen. Jagen, muziek maken.
Duizenden jaren is dat zo gebleven. Met de komst van geld
veranderde er iets. Je kunt iemand inhuren om het werk te doen. Daarmee kan
iemand die niet kan jagen, toch te eten krijgen. Of kan een onmuzikaal persoon
toch naar muziek luisteren. Rijke mensen kopen het werk van specialisten en
ontlenen daaraan het aanzien dat daarvoor alleen de specialisten hadden. ... Helaas bleef het inhuren
van specialisten lang beperkt tot een kleine groep bevoordeelden - zoveel rijke
mensen waren er niet. Voor de meeste mensen bleef het een kwestie van
'consumeren is zelf produceren'.
Maar gelukkig! Met de industriële revolutie kwam de welvaart.
Bezittingen werden minder schaars en het kopen van andermans werk is gemeengoed
geworden. Dat geeft velen de kans koning te spelen. Een modale autobestuurder
kan met een zwaardere motor en een brul-uitlaat al gauw doen alsof hij Michael
Schumacher is. Een modaal orkestje kan met een paar honderd watt aan versterkers
al gauw doen alsof ze in de Arena of de Kuip spelen. Allemaal onder het mom van:
'Kijk eens wat ik kan!' Daarbij vergetend dat je het niet kunt, maar alleen de
schijn hebt gekocht.
Daar zit het probleem achter het zinloos geluid. Verbied het
en degenen die aanzien zoeken zonder het te hebben, zullen zich met andere
dingen manifesteren. Het probleem is niet dat deze mensen zinloos geluid
produceren. Het probleem is, dat ze te veel geld en te weinig hersens hebben.
Red.: Dat is de reden waarom rijke mensen vaak toch zulke
trieste levens leiden.
Naar Rijkdom, moraliteit ,
Economie lijst
,
Economie overzicht
, of site
home
.
|