Bronnen bij Informatievervorming: selectief citeren

23 mrt.2011

Iedere zaak met twee (of meer) partijen leent zich voor manipulatie door de media door selectief citeren: je besteedt meer of andere aandacht voor de standpunten van de ene partij dan de andere. En natuurlijk is dat dan de partij waar het betrokken medium of haar vertegenwoordiger een belang bij heeft. Een nogal "plat" voorbeeld:


Uit: De Volkskrant, 03-03-2011, van verslaggever Jaap Stam

'OM maakt karikatuur Ajax-fans'

De van drugshandel verdachte Ajax-hooligans uit het sfeervak 410 in de Arena maken volgens het Openbaar Ministerie deel uit van een criminele organisatie.

Tussentitel: Hoofdverdachten in grote drugszaak blijven voorlopig in hechtenis

'Niet iedereen die een wedstrijd van Ajax bezoekt, is een hardcore geweldshooligan die tot over zijn oren in de coke zit.' Dat zei de advocaat van een van de zes Ajax-supporters die woensdag voor de rechter stonden.
     Volgens hem is de karikatuur van de doorgesnoven, criminele Ajax-fan een vooronderstelling in het omvangrijke strafdossier. De zes worden ervan verdacht lid te zijn van een criminele organisatie die op grote schaal handelde in drugs en hennepplantages beheerde. Volgens een grove schatting leverde die handel ruim een half miljoen euro per jaar op.
    Hoofdverdachten zijn Daan van der E. (28) en Tamara F. (32). Zij zouden de drugsbende van Ajax-hooligans, veelal afkomstig uit het 'sfeervak 410', hebben geleid. In hun woning in Amsterdam stuitte de politie op 2.410 xtc-pillen, 173 gram cocaïne, 5,8 liter amfetamine en 47,9 gram mdma, een grondstof voor xtc.


Red.:   Zowel de kop als de aanhef van hert artikel beginnen met uitspraken van één van de betrokken partijen, die bovendien een nogal lage betrouwbaarheidswaarde hebben - aangaande een advocaat die namens zijn cliënten spreekt, is iedere vorm van waarheidsverwachting hopeloos optimistisch.
    Dat het desondanks toch gebeurt, heeft natuurlijk een simpele reden: de verdachten zijn fanatiek Ajax-supporters, en het medium (en vermoedelijk haar vertegenwoordiger) zijn Amsterdams - de stad van Ajax. Waren de betrokken supporters van ADO, PSV of Feyenoord, geweest, waren de koppen anders geweest: 'ADO-hooligans betrokken bij drugshandel' zijn de een fictieve quote van het OM, of zelfs zonder die aanhalingstekens.
    Voor maatschappelijk meer inhoudelijke onderwerpen gebeurt natuurlijk hetzelfde, maar dan gezien het grotere belang, natuurlijk eerder in ernstigere mate dan minder.
    Een enkel voorbeeld van een zaak met meer belang:


Uit: De Volkskrant, 22-03-2011, van de buitenlandredactie

Kadhafi zet burgers in als schild

Manschappen van Kadhafi mengen zich onder de bevolking om zich minder kwetsbaar te maken.

Manschappen van de Libische leider Kadhafi gebruiken burgers als menselijk schild. Dat zeggen opstandelingen in de stad Misrata, het enige grote rebellenbolwerk in het westen van het land. Kadhafi-getrouwen zouden daar ongewapende bewoners hebben doodgeschoten.
    Volgens de rebellen werden bewoners uit de omgeving door militairen naar Misrata gebracht. Ze zouden zijn gedwongen foto's van Kadhafi te dragen, met de officiële - groene - nationale vlag te zwaaien en liederen ter ere van de kolonel te zingen.
    Kadhafi's manschappen lijken zich onder de bevolking te mengen om zich minder kwetsbaar te maken voor westerse raketten en voor aanvallen van de rebellen. 'De militairen brengen burgers naar Misrata, zodat ze de stad kunnen binnendringen. Ze gebruiken hen als schild omdat ze weten dat wij niet op vrouwen, kinderen en ouderen schieten', aldus een zegsman van de rebellen.   ...


Red.:    Dit is een conflict tussen twee partijen in een regio waar waarheid heel weinig waarde heft, en overdrijving een cultuureigenschap is. Iedere uitspraak van één van de partijen over de andere dient op voorhand als leugen te worden beschouwd - tot het tegendeel is bewezen. Een simpele en voor de handliggende benadering. Desalniettemin vinden we hier de uitspraken van één van de partijen gerepresenteerd als zijnde een weergave van de werkelijkheid. Een  minstens even grote leugen als de leugen zelf. En representatief voor een groot deel van de berichtgeving over dit conflict.
    Oh, de feiten: de 'rebellen' maken net zo hard gebruik van het zich mengen onder de burgers. Natuurlijk. Ze gaan niet weg van de burgers in de stad in de woestijn staan als doelwit voor de troepen van Kadhafi.
    Een andere terrein waarop de propaganda heftig is, en op alle mogelijke manieren gemanipuleerd wordt. Natuurlijk door de simpelste truc: de volkomen eenzijdige frequentie van berichtgeving van euro-aanhangers en euro-critici. En ook door selectief citeren. Hier een zeldzaam bericht over een euro-criticus:


Uit: De Volkskrant, 11-08-2012, van verslaggeefster Yvonne Hofs

Oud-directeur ECB: niet elk euroland per se redden


De sterke eurolanden moeten de zwakkere landen niet tegen elke prijs in de eurozone willen houden. Want als dat het streven is, kunnen de zwakke landen de sterke chanteren, waarschuwt een oud-directeur van de Europese Centrale Bank..
    Otmar Issing, van 1998 tot 2006 hoofdeconoom bij de ECB, heeft zich deze week in diverse interviews kritisch uitgelaten over de opstelling van bondskanselier Merkel en ECB-president Draghi. Beiden hebben onlangs verklaard dat ze alles zullen doen om de eurozone te redden. De Franse president Hollande heeft hetzelfde gezegd.
    Volgens Issing, die op tournee is om zijn boek te promoten (onderwerp: de eurocrisis), is het een fout om de euro koste wat kost te willen redden. 'Het opbreken van de eurozone zou een grote ramp zijn, daar bestaat geen twijfel over. Maar het alternatief is een monetaire unie waarin de reputatie van de ECB wordt ondermijnd, of zelfs vernietigd. Dat is een horrorscenario dat de ramp van een ineenstorting dicht benadert. De euro zou dan in waarde kelderen en regeringen zouden grenzeloos schulden blijven opstapelen', zei Issing op de Amerikaanse televisie.    ...


Red.:   Het simpelst mogelijke argument: je maakt jezelf chanteerbaar. Onweerlegbaar. Dus wat doe je als propagandist? Dit:

  Issing is overigens altijd een euroscepticus geweest. In 1998 al noemde hij de euro 'een moedig experiment'. Op een omfloerste manier maakte hij zo zijn bedenkingen kenbaar.

Nummer één: de persoon zwart-maken. En nummer twee:

  In Nederland menen vrijwel alle prominente economen dat de kosten van het uiteenvallen van de eurozone veel hoger zullen zijn dan de prijs van het overeind houden van de euro.

Selectief citeren. In stukken over euro-aanhangers en eigen artikelen met een pro-euro-boodschap, worden nooit de bezwaren van euro-critici genoemd.
    Selectief citeren was ook altijd ene geliefd middel in de Koude Oorlog. Met name door het type "kremlinologen", die mensen die aan de vlucht van de kraaien boven het Kremlin kunnen zien wat Russhche leiders denken en voelen, en wat ze gisteren voor lunch hebben gehad:


Uit: De Volkskrant, 21-08-2012, van correspondent Hans Moleman

Communistische 'partijprins' Bo Xilai blijft buiten schot

Kailai's straf dekt man en partij

De vrouw van de onttroonde Chinese toppoliticus Bo Xilai is maandag tot levenslang veroordeeld voor de moord op een Britse zakenman. Het proces was volgens critici een zorgvuldig geregisseerd toneelstuk, waarbij Bo zelf buiten schot blijft en zijn mogelijk corrupte miljoenentransacties ongemoeid worden gelaten.    ...


Red.:    Hier komt ook nog even de ernst van de storing naar buiten - uit hoofde van zijn blinde anti-communisitsche haat is het Hans Moleman even ontgaan dat in een proces tegen en persoon juist níet zaken als de eventuele misdaden van een echtgenoot of familielid betrokken mogen worden.
    Maar het gaat hier om dit:

  ... Haar veroordeling wegens moord is volgens een jurist in Shanghai een vooraf bedisselde uitkomst. ...
    'Bo is zijn huid aan het redden', aldus de Shanghaise jurist. 'Zijn medestanders in het veiligheidsapparaat willen voorkomen dat hij voor de rechter komt. Er wordt onderhandeld over een compromis, zodat hij naar de achtergrond verdwijnt. Daarom moest zijn vrouw eerst levenslang krijgen: zij heeft de rol van zondebok gekregen'.
    Volgens de jurist licht de affaire een tipje van de sluier van het machtsmisbruik in de hoogste partijregionen. 'Er zijn bijna geen integere leiders in China. Iedereen heeft wel wat te verbergen, het veiligheidsapparaat heeft dossiers over machtsmisbruik, vriendjespolitiek en corruptie van de meeste topfamilies.'
    Daarom wordt er niet verder gespit naar de tientallen miljoenen euro's die de Bo-familie waarschijnlijk naar het buitenland heeft weggesluisd. 'Dan is het hek van de dam. De beerput moet weer dicht. Daarvoor is de formele bestraffing van Bo's vrouw een essentiële stap. Nu kan de partij doen alsof er recht is gedaan.'
    Bo's vrouw zal haar straf waarschijnlijk mogen uitzitten in de speciale gevangenis voor veroordeelde hoge partijfunctionarissen bij Peking, aldus de jurist. 'Dat is een soort hotel, compleet met een tennisbaan.

Oftewel: bijna het halve stuk bestaat uit citaten van deze ene, zorgvuldig geselecteerde, jurist. Omschreven als 'kritisch', wat in het westen bijvoorbeeld geldt voor Julian Assange, maar dat is natuurlijk een verkrachter en een schurk.
    Andere auteur, zelfde onderwerp, zelfde trucs:


Uit: De Volkskrant, 02-10-2012, door Fokke Obbema

Zaak-Bo Xilai doet groot beroep op plooibaarheid Chinese volk


In een straf tempo is de Chinese regering bezig de affaire rond de politicus Bo Xilai af te handelen. Als laatste onderdeel van een drietrapsraket werd vorige week het strafproces tegen Bo aangekondigd. Eerder stonden zijn vrouw Gu Kailai en zijn rechterhand Wang Lijun voor de rechter, beiden in verband met de moord op de Britse zakenman Neil Heywood.    ...
    In die keuze voor een strafproces schuilt een risico voor de Partij. De zaak zal nogmaals veel publiciteit krijgen, in binnen- en buitenland. Onduidelijk is of het een showproces gaat worden waarop de wandaden van Bo breed worden uitgemeten, of dat het script wordt gevolgd van het proces tegen zijn vrouw - dat kwam neer op summiere afhandeling binnen één dag.    ...


Red.:    Er was niets meer nodig: er waren afgeluisterde gesprekken:


Uit: De Volkskrant, 25-09-2012, van de buitenlandredactie

Rechterhand van Bo Xilai krijgt 15 jaar cel

Wat gaat er gebeuren met de in ongenade gevallen Chinese partijbaas Bo Xilai? Dat is de grote vraag na de veroordeling van diens voormalige rechterhand en politiechef Wang Lijun, die maandag 15 jaar cel kreeg opgelegd. Wang zou de echtgenote van Bo Xilai hebben geholpen bij het dwarsbomen van het onderzoek naar de moord op een Britse zakenman.   ...
    Het was Wang Lijun die eerder dit jaar zijn toevlucht zocht in een Amerikaans consulaat om asiel te vragen. ...
    Volgens de officiële verslagen van het proces tegen Wang - buitenlandse journalisten werden niet toegelaten tot de zittingen in Chengdu - heeft de politiechef aanvankelijk Bo's vrouw Gu Kailai geholpen bij het tegenwerken van het onderzoek naar de dood van de zakenman Neil Heywood.
    Gu zou de Brit hebben vergiftigd na een hoog opgelopen ruzie over het naar het buitenland wegsluizen van geld. Tijdens het proces werd gezegd dat Gu de zakenman had gedood omdat zij dacht dat hij haar zoon bedreigde.
    De ommekeer kwam toen Wang zijn baas Bo Xilai ervan op de hoogte bracht dat diens echtgenote werd verdacht van moord. Bo werd boos en gaf de politieman een klap. 'Die draai om de oren veranderde de geschiedenis', zegt advocaat Li Zhuang in Peking. 'Anders zou Bo nog aan de macht zijn geweest en hoop koesteren verder te stijgen.'
    Hierop liet Wang zijn ondergeschikten bewijs tegen Gu verzamelen. Politiemannen bewaarden bewijsstukken, waaronder een bandopname waarop Gu de moord toegeeft. ...


Red.:   Allemaal hartstikke duidelijk. Stom ,van die buitenlandredactie, om dat zomaar te publiceren. Maar dat is dus net als met het bekende probleem van de leugenaar: je moet zo goed onthouden wát je gelogen hebt. En wat dus precies hetzelfde geldt voor de leugenachtige propaganda-campagne: je moet zo goed onthouden wat je wel en wat je niet verteld hebt aan het publiek. En regelmatig maak je darbij fouten., Zoals hier, waar de ene verslaggever iets liegt dat tegengesproken wordt door de ander.
    Verder met het proces van Gu: er was dus een tape. Er was een bekentenis van schuld. In Amerika heet dat een plea bargain: de verdachte bekend schuld, in ruil voor een verminderd vonnis. Heel vaak: levenlang in plaats van de doodstraf. Zo ook in deze zaak. Gebeurt het in Amerika, bijvoorbeeld met Timothy McVeigh, vindt men het heel normaal, gebeurt het in China, is het een bewijs dat het systeem niet deugt.
    En wil je dat onderbouwen, dan tover een dwaze complotdenker uit de hoed:
 

  Die poging van de Partij de werkelijkheid naar haar hand te zetten, werd vorige week een slag toegebracht door een bekende Chinese patholoog-anatoom, die openlijk vraagtekens plaatste bij de toediening van cyanide aan Heywood. Ze zei 'verafschuwd' te zijn over de acceptatie van die bewijsvoering door de rechtbank.

Oh nee, dwaze complotdenker bestaan er uitsluitend en alleen in het westen als ze iets negatiefs over het westen beweren. Bijvoorbeeld: al die beschuldigingen van diverse mensen, gecombineerd met redelijk sterke aanwijzingen, dat directeur-generaal van Justitie Joris Demmink een pedofiel is die jongetjes heeft misbruikt, zijn de rare ideeën van dwaze complotdenkers - mensen als Micha Kat, die daarom ook in de gevangenis worden gezet met een smoes. Net als de corrupte acties van rechters als Hans Westenberg en Pieter Kalbfleisch. Zoek over deze zaken maar op het internet - de Volkskrant zal er nooit over schrijven, tenzij in de zin van het verdedigen van de machthebbers. En als ze betrapt zijn. Maar eerder zal je ze er nooit over horen. Dit geheel in tegenstelling als het bijvoorbeeld over China gaat. Daar over vindt je iedere dwars geluid terug in de "berichtgeving". Uit hoofde van de neutraliteit en de objectiviteit.
   Is Cuba hier al langsgekomen? Dan bij deze:


Uit: De Volkskrant, 17-10-2012, van correspondente Marjolein van de Water

Reizen voor Cubanen makkelijker

Toestemming van de regering hebben Cubanen binnenkort niet meer nodig om naar het buitenland te reizen. Een paspoort volstaat, maar het is wel de regering die bepaalt wie dat krijgt.


Tussentitel: Het is een bedrieglijke wet die geen substantiële verandering brengt - Cuba Democracia Ya - organisatie van dissidenten

Cubanen krijgen meer vrijheid om naar het buitenland te reizen. Dat heeft de Cubaanse regering dinsdag bekendgemaakt. Hebben Cubanen nu nog een 'witte kaart' van de regering nodig, vanaf half januari is een geldig paspoort en een visum voor het land van bestemming genoeg om het eiland te verlaten. Dissidenten in het buitenland noemen de langverwachte wetswijziging een farce. ...


Red.:   Het feit is een aankondiging van de Cubaanse regering. Net als in het Bo Xilai-geval wordt er door de Volkskrant iemand gebeld, om te kunnen citeren dat er allemaal niets van deugt. Hebben die dissidenten iets te melden, wordt natuurlijk niet de Cubaanse regering gebeld om te vragen wat zij er van vinden. Het zit namelijk zo: de Volkskrant deugt, die dissidenten duegen, en de Cubaanse regering deugt niet. En daar moet je je berichtgeving aan aanpassen.


Naar Vrijheid van meningsuiting , Sociologie lijst  , Sociologie overzicht  , of  site home .