Uit: De Volkskrant, 05-02-2010, door Carlijne Vos

Hoge olieprijzen maken wereld kleiner en beter

Wat is de boodschap?
... het einde van de energiecrisis nog lang niet in zicht. De olie- en gasprijs zal naar recordhoogte stijgen door economische oplevingen, terwijl de oliebronnen aan het opdrogen zijn. Het roer moet dus radicaal om, wil de wereld niet ten onder gaan. Het moet afgelopen zijn met de massale uitputting van energiebronnen. Als er geen nieuwe betaalbare alternatieven komen, zal de wereld een stuk kleiner moeten worden. Dat is de kern van de theorie die de Canadese econoom Jeff Rubin uiteenzet in zijn spraakmakende boek Why your world is about to get a whole lot smaller.

Wie is Jeff Rubin en waarom moeten we naar hem luisteren?
Rubin was twintig jaar topeconoom bij de investeringsbank van Toronto, CIBC World Markets Inc. Hij werd bekend vanwege zijn accurate voorspellingen over de olieprijs. In 2000 voorspelde hij al dat die in 2005 50 dollar per vat zou bedragen en in 2007 zelfs zou stijgen naar 100 dollar. Hij werd voor gek versleten, maar kreeg gelijk. Volgens Rubin gaat de olieprijs nu richting de 150 tot 200 dollar per vat.

Is dat niet wat overdreven?
‘Als Jeff Rubin wat zegt, kun je beter luisteren’, zo luidde het unanieme oordeel van de internationale pers na het verschijnen van zijn boek. En zoals de Financial Times schreef: ‘Dit boek schetst een toekomst waarmee de wereld, vroeg of laat, te maken krijgt.’ ...

Hoe ziet die toekomst van Rubin er uit?
Die is helemaal niet zo erg. Om de energiecrisis de baas te worden zullen overheden massaal in de eigen infrastructuur en industrie moeten investeren. Nationale bedrijven die eerder waren getroffen door outsourcing van productie en internationale concurrentie, zullen gedijen. Het milieu zal schoner worden als mensen gedwongen worden minder energie te gebruiken en de auto’s van de straten verdwijnen.

Hij voorspelt het einde van de globalisering?
Inderdaad. Terug naar kleinschalige leefgemeenschappen. Rubin stelt vast dat de traditionele wetmatigheid van vraag en aanbod niet meer werkt voor ’s werelds belangrijkste grondstof: olie. Aangezien betaalbare olie de aanjager is voor globalisering, komt hier vanzelf een einde aan als de prijzen exploderen.

Hoe nu verder?
We gaan door op deze weg en nemen voor lief dat we ons hoofd blijven stoten tegen hoge olieprijzen, met als gevolg cycli van recessie en herstel. Of, zegt Rubin, we gaan ons leven drastisch herinrichten. ‘En wees niet verbaasd als die nieuwe wereld helemaal niet minder leefbaar en plezierig is dan de wereld waarvan we op het punt staan afscheid te nemen.’

Red.:   Hier stond het allemaal al eerder. Het enige verschil: Rubin begint met de olie in plaats van met de ramp of het gezonde verstand.
    Hetzelfde idee met een andere aanleiding: de economische en financiële crisis in Griekenland:

Uit: De Volkskrant, 30-04-2010, door Frank Mulder, samen met Freek Koster schrijver van Economie op ramkoers

Vlak voor de afgrond overspringen

We moeten minder afhankelijk worden van het mondiale financiële systeem door lokale economische verbanden te ontwikkelen. Anders gaan we met alle anderen de afgrond in.

Tussentitel: De economische crisis is een crisis van de groei. We hebben te weinig
                  waarde gecreëerd.

Om de hongerige beleggers te voeden, hebben Griekenland en Portugal per direct geld nodig, heel veel geld. Maar kunnen ze het ooit terugbetalen? We doen er goed aan nog eens naar de oude actiefilm Speed te kijken.
    De hoofdrol in Speed (1994) is weggelegd voor een bus waaronder een gefrustreerde ex-agent een bom heeft gemonteerd. Die bom ontploft zodra de snelheid onder de 80 km/u komt. Keanu Reeves, alias Jack Traven, en een piepjonge Sandra Bullock, alias Annie Porter, proberen uit alle macht op snelheid te blijven, slalommend tussen obstakels, tegenliggers en kinderwagens. Er is echter één probleem: de brandstoftank is bijna leeg. Ze moeten dus gas blijven geven, omdat ze anders ontploffen – maar doorrijden kan ook niet. 
    Ziehier in een notendop de kredietcrisis, die nu is overgegaan in een schuldencrisis. Griekenland heeft door slecht beleid een grote staatsschuld opgebouwd, die is verbloemd door financiële trucs en schimmigheden, maar nu door de recessie onhoudbaar is geworden. Beleggers vertrouwen het niet meer, en de rente die ze vragen is te hoog om nog te kunnen lenen. ...
    De oplossing ligt in het nationale of zelfs het lokale. Een voorbeeld is een ruilhandel tussen Zwitserse bedrijven, de WIR, opgezet tijdens de crisis van de jaren dertig, toen er geen kredieten beschikbaar waren. Ze gebruikten een eigen ruileenheid waar ze geen rente voor rekenden. In dit systeem wordt jaarlijks nog steeds voor een miljard euro verhandeld – vooral in jaren dat de economie dipt.
    Er zijn veel meer voorbeelden, van ondernemers en consumenten die lokale banden willen verstevigen. Economen krijgen hier meestal meteen jeuk van, omdat dat niet maximaal efficiënt is, maar dat is juist de bedoeling. De wereldeconomie is juist zo gevaarlijk omdat het een efficiënte monocultuur is geworden. Als één pijler valt, gaat alles mee. Het is helemaal niet erg om aan een gezonde diversiteit te werken.
    Als de grote bus een keer klapt, moeten wij verbanden hebben gecreëerd die gewoon doorkachelen. Dat is niet fatalistisch, dat is gewoon heel verstandig.

Red.:    Een voorbeeld van de oplossing van de verwevenheid:

Uit: De Volkskrant, 12-03-2011, door Mac van Dinther

Van de boer uit de buurt

De appelteler om de hoek kan zijn appels niet kwijt, terwijl de consument ze graag wil hebben. Willem & Drees - voorheen Unilever - leveren aan supermarkten in middelgrote steden.

Het zaadje werd geplant toen Drees Peter van den Bosch op een dag bij een appelteler bij hem in de buurt stond. 'Hoe gaat het?, vroeg ik. Slecht, zei hij. Ik kan mijn appels nergens kwijt.' Later die dag deed Van den Bosch boodschappen bij de supermarkt een stukje verderop. Tot zijn verbazing waren daar geen appels uit Nederland te koop.
    Hoe kan het, vroeg Van den Bosch zich af, dat de appelteler bij hem om de hoek zijn fruit niet kwijt kan, terwijl hij als consument die die appels graag wil hebben, ze niet kan kopen?
    Het antwoord, zegt Willem Treep, is logistiek. Moderne supermarkten zijn meesters in efficiency. Groente en fruit worden uit alle delen van de hele wereld aangevoerd om hier via een uitgekiend distributiesysteem over de winkels te worden verdeeld. Om dat gladjes te laten verlopen moet de aanvoer in grote stromen gaan en moeten de producten zo uniform mogelijk zijn.   ...

Red.:    Het systeem dat kwetsbaar is voor iedere verstoring in het mondiale distributiesysteem.
    Het alternatief:

Naar Globale Rijnlandmodel , Rijnlands beleid , Rijnlandmodel overzicht  , of site home .