Bronnen bij Het Rijnlandse onderwijsbeleid, inhoud: buitenlandse voorbeelden

Uit: De Volkskrant, 23-11-2005, door Bert Lanting

De kritiek op het basisonderwijs in Nederland; de laatste tijd weer aangezwollen vanwege het ontbreken van de mogelijkheid kinderen van 's ochtends tot 's avonds op school te stallen, gaat niet zelden gepaard met een verwijzing naar het buitenland. Docenten zouden er strenger zijn, scholieren zouden er meer opsteken, de ouders zouden hun kind zonder bezwaar de hele dag op school kunnen onderbrengen. Bevalt het basisonderwijs elders beter? In een vierdelige serie werpt de Volkskrant een blik over de grens. Vandaag deel 3: Vlaanderen.

Rust en discipline

Het lawaai in de klaslokalen is enkele decibellen lager dan in Nederlandse klassen. In het Vlaamse schoolklimaat heersen rust en orde. Opvoeding en onderwijs zijn er minder strikt gescheiden. Het draait om de groep, niet om het individu.

Zou je aan de gekooide vogeltjes achter in het lokaal van juf Sybille Vantyghem kunnen aflezen of het wel goed gaat in de klas? Als het al te erg wordt, beginnen de beestjes zenuwachtig heen en weer te wippen. Erg wetenschappelijk is het onderzoek niet, maar tenslotte gebruikten mijnwerkers vroeger kanaries om hen op de aanwezigheid van het gevaarlijke mijngas te attenderen.
    De vogeltjes zitten loom op hun stokjes. Niets aan de hand dus. Er klinkt geroezemoes in het lokaal, maar het golft vredig tussen de aan elkaar geschoven tafeltjes. Geen geschreeuw, en er wordt niet heen en weer gerend.   ...
    Dit is een typische Vlaamse school, gewoon een openbare lagere school in het dorp waar we wonen. Onze jongste zoon Daan arriveerde er met lood in de schoenen, maar na een dag voelde hij zich helemaal thuis in de vriendelijke Vlaamse sfeer. Inhoudelijk viel er niets op aan te merken. Toen Daan in België aankwam, kon hij - na zeven jaar op Engelstalige scholen - maar heel matig schrijven in het Nederlands. Na twee jaar Vlaams onderwijs is hij op peil.
Helemaal doorsnee is zijn school niet, vindt directeur Philip Vanhove. 'Onze aanpak is waarschijnlijk iets minder traditioneel dan op andere scholen. Wij laten veel ruimte voor de kinderen om zichzelf te uiten. We proberen ook de ouders zoveel mogelijk bij de school te betrekken. Dat is op andere scholen wel wat anders'.
    Maar op één punt is het wel een typisch Belgische school: het lawaai is flink wat decibellen lager dan op de meeste Nederlandse scholen en de leerlingen gedragen zich gedisciplineerder.
    Voor sommige Nederlanders die langs de grens met België wonen, is die rust en orde zo aantrekkelijk dat ze hun kinderen naar Belgische scholen sturen.   ...
    De Nederlandse Carola Schoor is niet speciaal voor dat schoolklimaat naar België getrokken, maar ze ziet het wel als een van de positieve kanten van het Belgische systeem. 'Je staat er soms van te kijken. Dan zie je twee juffen met dertig kinderen van drie gewoon in de bus stappen. Geen schoolbus, maar een gewone lijnbus. En dat gaat allemaal zonder probleem.'
    Het grote verschil tussen Belgische en Nederlandse scholen is volgens haar dat opvoeding en onderwijs in Nederland strikt gescheiden zijn. 'In Nederland moet een school zich niet met het opvoeden bemoeien, anders worden de ouders kwaad. Maar in België is die grens niet zo scherp. De leerlingen worden hier veel strenger aangepakt. Aan de ene kant is dat goed, maar soms gaat het ook een beetje te ver.'
    Er is nog een verschil, vindt ze. 'In Nederland staat het kind meer centraal, hier draait het meer om de groep. Een kind moet zich hier meer aanpassen. Als een leerling de norm niet haalt, is dat een probleem voor het kind en de ouders, niet zozeer voor de school.'   ...


Red.:   Tegelijkertijd wordt er in Nederland met enige regelmaat geschreven over de slechte omgangsvormen, en is op dit moment (november 2005) een voorlichtingscampagne over "het korte lontje". Wie denkt dat dat niets te maken heeft met het algemene opvoedingsklimaat heeft een bord voor de kop. En het cruciale kenmerk van dat opvoedingsklimaat dat Nederland onderscheid van het veel beter gemanierde België staat boven aangeduid: het individualisme in Nederland, dat niet anders dan als volkomen doorgedraaid kan worden bestempeld. Meer aandacht voor de groep in het onderwijs en de opvoeding in het algemeen is de enige remedie tegen de slechte omgangsnormen in Nederland.
    Dat dit niet België is die hier de uitzondering is, maar Nederland, blijkt uit het onderstaande:

Uit: De Volkskrant, 29-03-2012, door Ariejan Korteweg

Even eigenaardig als diabolo menthe

Tussentitel: Bij zoveel positiefs, neem je dat huiswerk maar voor lief

Vanaf de eerste dag dat oudste dochter naar de lagere school ging - ze moest nog zes jaar worden - kreeg ze huiswerk mee. Dat konden schrijfoefeningen zijn, of sommen. Vaak was het een gedicht dat ze uit haar hoofd moest leren, over een boom die in elk seizoen een andere gedaante aanneemt of over de wind die de wolken verjaagt.
    De schooldagen zijn lang in Frankrijk: de klas begint om half negen, pas om half vijf staan de kinderen weer buiten. Dan denk je: wie haalt het in zijn hoofd kinderen dan met huiswerk op te zadelen voor de paar vrije uren die ze hebben om bij te komen? Het zou ook niet nodig moeten zijn. Die zes uur school per dag moet genoeg zijn om een kind op het leven voor te bereiden. Zelfs al is de woensdag vrij en worden de schoolvakanties ruim bemeten.
    Alles went, ook huiswerk. Oudste dochter, ze is acht nu, weet hoe de vroegste Fransman heette en of hij zijn wapens uit mammoettanden maakte of toch liever berenbotten gebruikte. Ze kan zeggen welk percentage van het vrachtvervoer jaarlijks over het water gaat, wat de bevoegdheden van een departement zijn en waarover een regio besluiten mag nemen. Ze kan ook gedichten van Jacques Prévert of Robert Desnos en liedteksten van George Brassens voordragen.
     Het Franse onderwijs heeft, zeker op de école primaire - basisschool - prachtige kanten. Ik ben enorm gesteld op dat Liberté Egalité Fraternité dat boven de schooldeur staat en ik zie graag de Franse vlag die erboven wappert. Dat zijn symbolen van de school als bindende factor in een samenleving. Het is geruststellend het schoolhoofd en de conciërge elke ochtend weer als een soort erehaag aan weerskanten van de schooldeur te zien. Ik ben ook gesteld geraakt op de precies geformuleerde instructies die de onderwijzers in het Cahier de Correspondance plakken - het schrift voor mededelingen aan de ouders.
    En bovendien, oudste dochter is inmiddels al twee keer elf dagen met haar klas op natuurkamp geweest. Kom daar maar eens om bij een Nederlandse school.
    Bij zoveel positiefs neem je dat huiswerk maar voor lief, een eigenaardigheid als stokbrood of diabolo menthe. ...

Red.:   Bij zoveel positiefs, vraag je je af hoe het mogelijk is dat in Nederland de alfa-intellectuele ratten zo aan het onderwijs hebben kunnen en mogen knagen ...

Naar Rijnlands onderwijsbeleid , Rijnlandmodel lijst , Rijnlandmodel overzicht  , of site home .