Drugs en psychiatrie

Het idee dat verslaving een ziekte van de hersenen is, heeft tegenwoordig nogal wat aanhang. Maar sinds de ontdekking van de werkzame stoffen van de hersenen is dat eigenlijk een kwestie van nogal wiedes, omdat die stoffen aanzienlijke gelijkenis met de bekende drugs als heroïne en morfine bleken te hebben (E.F. Schumacher zou hier het principe van adaequatio in ontdekken: voor twee systemen om elkaar te beïnvloeden, moeten ze iets gemeenschappelijks hebben ):

 
Uit: De Volkskrant, 09-09-2006, door verslaggeefster Anja Sligter

Interview | Hoogleraar De Jong begint een tweejarige opleiding verslavingskunde

‘Verslaving is een hersenziekte’

Verslaafden moeten behandeld worden als chronisch zieken, vindt bijzonder hoogleraar De Jong. ‘Afkicken is dan geen kwestie van wilskracht meer.’


Tussentitel: ‘Hulpverlening ziet verslaafden vooral als losers’

‘Verslaving is een chronische hersenziekte’, zegt professor Cor de Jong, die volgende week begint als bijzonder hoogleraar verslaving en verslavingszorg aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Deze visie heeft gevolgen voor de behandeling, voor het zelfbeeld en zelfs voor het zelfbeschikkingsrecht van de verslaafde, stelt De Jong. Hij zal volgend collegejaar zijn ideeën gestalte geven in een tweejarige opleiding verslavingskunde.

Wat is een chronisch hersenzieke?
‘Allerlei rode lampen die bij een gezond mens gaan branden bij het nuttigen van alcohol werken bij een verslaafde niet. Wij denken: nu stoppen, anders word ik dronken, krijg ik hoofdpijn of kan ik niet meer rijden. Deze rode lampen zijn bij verslaafden één voor één uitgeschakeld. ’


Uit: De Volkskrant, 30-01-2006, door Armand Höppener, psychiater en voorzitter van de raad van bestuur Altrecht, Sjef Czyzewski, voorzitter van de raad van bestuur Boumann GGZ, en Paul van der Linden, directeur Centrum Maliebaan Utrecht.

Verslaafden zijn ziek, en dat gedogen wij

De drugsverslaving van psychiatrische patiënten wordt gedoogd. Maar een zieke moet niet aan zijn lot worden overgelaten, zeggen Armand Höppener e.a..


Te lang heeft de psychiatrie zijn ogen gesloten voor de problematiek van verslaafde psychiatrische patiënten, zowel binnen de eigen muren als daarbuiten. Het is de hoogste tijd het debat over de plaats van verslaving in de psychiatrie, in eigen kring, en met de samenleving te voeren. Er zijn drastische bijstellingen van het beleid nodig. We weten dat psychische aandoeningen, waaronder schizofrenie, vaak samengaan met drugsgebruik. We zien bij de ernstig zieke verslaafde psychiatrische patiënten geestelijk, lichamelijk en maatschappelijk verval.
    Ons gedoogbeleid suggereert een maatschappelijk probleem terwijl in feite sprake is van een ernstige ziekte. De te grote nadruk op eigen verantwoordelijkheid werkt voor deze doelgroep averechts en duwt de patiënten richting afgrond.
    We moeten afstand nemen van gedogen en overstappen op preventie en behandelen. En wanneer dit niet mogelijk is, is het zaak het gebruik te reguleren met voorkomen van ernstige complicaties. Reguleren dus als onderdeel van de behandeling, waarbij patiënten onder medisch toezicht kunnen gebruiken, in plaats van dat we hen de illegaliteit insturen waar ze de gevangenen zijn van criminelen en uit het zicht raken van hun behandelaren. Wij zijn nu collectief schuldig aan veel onnodig leed, maatschappelijke onrust en overlast.
    In psychiatrische ziekenhuizen werd verslaving lange tijd als ziekte onderschat en eerder als een maatschappelijk verschijnsel gezien. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt echter dat verslaving een hersenziekte is en niet een vorm van ondeugd of wilszwakte. Professionals willen verslaafde psychiatrische patiënten niet langer ontslaan, waardoor alcohol en drugsgebruik in de instellingen een groot probleem is geworden.   ...

Red.:   In dit verhaal stond nog een cruciaal punt:

  De instellingen konden de afgelopen jaren niet anders dan meegaan met het gedoogbeleid. Handelaren weten echter als geen ander waar en hoe zij hun spullen moeten verkopen, waardoor in ziekenhuizen, opvang- en woonvoorzieningen, op de instellingsterreinen en aan de randen het soort overlast verschijnt dat inherent is aan drugsgebruik.

De handeling kan natuurlijk alleen goed gaan als dit wordt uitgesloten - da wil zeggen: een effectieve afscheiding van de behandelplaats van dit deel van de maatschappij, hetgeen neerkomt op: buiten de stad.


Uit: De Volkskrant, 16-11-2005, van verslaggeefster Deedee Derksen

Gebruikersruimten nodig in psychiatrie

De psychiatrische instelling Altrecht overweegt drank- en drugsverslaafde patiënten onder toezicht binnen te laten gebruiken. Dit zou de overlast buiten de instellingsmuren tegengaan, zegt Armand Höppener, de voorzitter van de Raad van Bestuur van Altrecht, de instelling voor geestelijke gezondheidszorg in Midden-Nederland. Enkele patiënten mogen nu al drank en (hard)drugs binnen gebruiken.
    Höppener schat dat 30 tot 50 procent van de psychiatrisch patiënten met gedragsstoornissen in zijn instelling regelmatig drugs en drank gebruikt, op sommige afdelingen zelfs 60 procent. Dat leidt tot agressie, criminaliteit en afpersing van mede-patiënten op het terrein. De kwetsbare patiënten trekken ook drugsdealers aan, zegt Joost-Jan Stolker, psychiater en divisiedirecteur. ‘Het is een goede afzetmarkt hier, vol mensen met een laag gevoel voor eigenwaarde.’   ...

 
Uit: De Volkskrant, 25-01-2006, van verslaggevers Deedee Derksen en Michiel Haighton

'Bijna helft psychiatrisch patiënten verslaafd'

Op afdelingen van psychiatrische ziekenhuizen is 30 tot 50 procent van de patiënten verslaafd aan drugs en drank. Dit zeggen leidinggevenden van instellingen voor de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Op sommige afdelingen is zelfs 60 procent van de patiënten verslaafd.

‘Patiënten worden soms door verslaafde medepatiënten afgeperst om geld af te staan’, zegt Jan van Schilt, coördinator van de Bavo-kliniek in Capelle aan den IJssel. ‘Of ze worden onder druk gezet om voor dealer te spelen.’ Dit gebeurt ook in andere instellingen, die ook steeds meer dealers op hun terrein signaleren. ‘Om hun markt te vergroten richten dealers zich ook nadrukkelijk op patiënten die nog niet verslaafd zijn’, zegt Ineke de Bruin, directeur van de Haagse GGZ-instelling Parnassia. De instelling is vorig jaar een veiligheidsoffensief begonnen om de drugsoverlast te bestrijden. ‘We jagen nu met de politie intensief op dealers’, zegt De Bruin . Ook worden sommige bezoekers gefouilleerd. ‘Officieel mag het misschien niet, maar we doen het in het belang van onze patiënten.’   ...
    De laatste tien jaar is het aantal verslaafden in de instellingen toegenomen, zegt Jos de Beer, directeur GGZ Nederland. ‘Mijn conservatieve schatting is dat eenderde van de opgenomen patiënten een verslavingsprobleem heeft.’


Uit: De Volkskrant, 30-01-2006, van verslaggeefster Ellen de Visser

‘Psychiater moet drugs voorschrijven’

Psychiaters moeten verslaafde psychiatrische patiënten drugs kunnen voorschrijven als onderdeel van hun behandeling. Als de zucht naar verdovende middelen zo groot is en patiënten dusdanig aftakelen dat hun stoornissen onmogelijk te behandelen zijn, moeten zij, onder strikte voorwaarden, middelen als cocaïne en marihuana op recept kunnen krijgen.


Daarvoor pleiten directeuren van drie grote instellingen voor geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg vandaag in een ingezonden stuk in de Volkskrant. De overheid moet volgens hen snel geld vrijmaken voor de ontwikkeling van medicijnen die de zucht naar drugs verminderen; dat zou de kern van het drugsbeleid moeten vormen. Voor heroïne bestaat zo’n medicijn al (methadon), voor stimulerende middelen als cocaïne niet.
    De sterke, vaak niet te beheersen hunkering naar drugs (ook wel craving genoemd) is het grootste struikelblok bij de behandeling van psychiatrische patiënten, zegt bestuursvoorzitter Sjef Czyzewski van het Rotterdamse Bouman GGZ. ‘We komen zeer regelmatig niet eens aan de zorg toe omdat patiënten door het kleinst mogelijke ziekenhuisraampje wegvluchten, op jacht naar drugs.’
    Veel patiënten met psychiatrische stoornissen gebruiken verdovende middelen, vaak om de verschijnselen van hun ziekte te onderdrukken. Zo gebruikt het merendeel van de patiënten met schizofrenie harddrugs en nemen ADHD’ers relatief vaak cocaïne. ‘De huidige praktijk in instellingen is hypocriet’, zegt Paul van der Linden, directeur van Centrum Maliebaan in Utrecht. ‘We kunnen niet langer onze ogen sluiten en net doen alsof patiënten niet gebruiken.’
    Van der Linden verwijst naar het succesvolle experiment waarbij ernstig verslaafden heroïne onder medisch toezicht krijgen. Dat leidt bij veel van hen tot stabiliteit en rust, weet hij. De klinieken willen daarom toestemming om het voorschrijven van drugs onder medisch toezicht uit te breiden.   ...


Naar Zware drugs, behandeling  , Drugs lijst , of site home .