Bronnen bij Innovatie, bèta tekort: bevestigingen

1 aug.2006

Een verzameling van bronnen die de werkelijkheid van het tekort aan bèta's laten zien, georganiseerd op tijd, omdat ten tijde van het starten van deze verzameling het bestaan van zo'n tekort bestreden werd door Nederlands top-economen:


Uit: De Volkskrant, 21-12-2004, ANP

Groot tekort aan bèta's en technici in 2010

De vraag naar bèta's en technici zal in 2010 veel groter zijn dan het aanbod. Dat blijkt uit onderzoek dat de ministers Van der Hoeven van Onderwijs, en Brinkhorst van Economische Zaken dinsdag naar de Tweede Kamer hebben gestuurd.

Het tekort ontstaat door de vergrijzing, de economische groei en de ambitie van Nederland om koploper te zijn in Europa op het gebied van innovatie, onderzoek en onderwijs. Nederlandse leerlingen van tien tot veertien jaar scoren volgens diverse internationale vergelijkingen uitstekend in de bètavakken. Toch kiezen ze daarna veel minder vaak een bèta- of technische opleiding dan leerlingen in andere landen van de Europese Unie en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Daardoor worden er in Nederland minder technici en bèta's opgeleid dan in andere EU-landen. Aan technische universiteiten wordt de helft van de plaatsen voor assistent-onderzoekers in opleiding (aio's) door buitenlanders bezet.   ...


Uit: De Volkskrant, 04-05-2004, van verslaggever Olav Velthuis

'ICT-investeringen in Nederland onrendabel'

Nederland benut zijn investeringen in informatie- en communicatietechnologie (ICT) onvoldoende. Dat komt vooral door het geringe aantal afstudeerders in de exacte vakken. Dat blijkt uit onderzoek van de Britse Economist Intelligence Unit (EIU), in opdracht van Microsoft. Volgens de onderzoekers geeft de Nederlandse overheid het verkeerde voorbeeld.

... McCauley: 'Maar de bijdrage van die fraaie ICT-infrastructuur aan de groei van het bruto binnenlands product blijft beperkt in Nederland.' Dat komt vooral door het Nederlandse opleidingsniveau op het gebied van exacte wetenschappen en informatica. Dat blijft ver achter bij de rest van Europa. In Nederland studeert 5 procent van de studenten af in de exacte wetenschappen en informatica, in Ierland vijf keer zo veel, rapporteert de Economist Intelligence Unit. ...


Uit: De Volkskrant, 19-01-2005

Shell zoekt extra olie-ingenieurs

Shell is naarstig op zoek naar nieuwe olie-ingenieurs. De komende vier maanden heeft het Nederlands-Britse oliebedrijf plaats voor 170 ingenieurs. Volgens Shell zijn de nieuwe werknemers mede nodig vanwege de extra investeringen in de winning van olie en gas.

...   Het personeel zal door Shell wereldwijd worden gezocht. Een deel van het personeel zal op het Shelllab in Rijswijk komen te werken. Een deel van het personeel wordt bij universiteiten vandaan gehaald, een ander deel van het personeel moet bij andere werkgevers worden weggekocht.
    Volgens kenners zijn oliedeskundigen schaars. Aan de Technische Universiteit Delft ronden jaarlijks dertig studenten hun opleiding tot petroleumingenieur af. Veel van deze studenten krijgen een baan bij Shell. Ruim de helft van zijn ingenieurs haalt Shell uit het buitenland.


Uit: De Volkskrant, 15-07-2006, van verslaggevers Frank van Alphen en Elsbeth Stoker

Jongeren schuwen ‘stoffige’ werkgever

Tussentitel: ‘In de showroom kwamen sollicitanten niet meer opdagen’

De krapte op de arbeidsmarkt dwingt werkgevers om creatieve wervingstechnieken toe te passen. Sollicitatierondes in autoshowrooms werken niet meer. ‘Misschien is het een idee om een soap te ontwikkelen met sexy techneuten in de hoofdrol.’

Zeventien ict’ers staan op een vrijdagmorgen om negen uur ’s ochtends vol spanning te wachten op de IJkade bij het Amsterdamse Centraal Station. Ze gaan met een bootje naar het bemiddelingsbureau Appoint Professionals in de Silodam in het IJ.
    Ze zijn uitgenodigd voor het ICT Carrière Event. Een dag vol presentaties en gesprekken over hun loopbaan met consultants van Appoint Professionals. Verder was er een ludieke workshop waar onder meer van computeronderdelen manchetknopen werden gemaakt. Dit gaf de werkgever de mogelijkheid de communicatieve vaardigheden van de kandidaten te observeren.
    Een ding weten de ict’ers: aan het eind van de dag zal een aantal van hen een rondvlucht in een helikopter maken boven de hoofdstad. Daarna kunnen deze vliegende automatiseerders aan de slag bij reisbureauketen D-Reizen.
    De toegenomen krapte op de arbeidsmarkt dwingt bedrijven en werving- en selectiebureaus creatief te werk te gaan. In het najaar van 2003 waren 81.300 banen beschikbaar voor werkzoekenden, in het dit voorjaar stonden er 185.400 vacatures open, aldus het CBS. ‘En dat aantal blijft toenemen’, zegt Jan-Willem Gelderblom, directeur van Randstad Professionals, het werving- en selectiebureau van Randstad.
    De Raad voor Werk en Inkomen en de HBO-raad presenteerden onlangs een rapport waaruit blijkt dat volgend jaar het tekort aan goed opgeleid personeel al merkbaar is, in 2010 is de situatie ‘alarmerend’.   ...
    ‘Helaas zijn er nog steeds bedrijven die dat niet doorhebben. ...
    Zo oordeelden it-sollicitanten blijkbaar dat D-Reizen niet trendy genoeg was. Bij het reisbureau zaten ze al een geruime tijd te springen om automatiseerders. De reisbureauketen had meerdere bemiddelingsbureaus ingeschakeld om deze specialisten te vinden. Tevergeefs.
    Toen na het WK Nederlanders massaal reizen begonnen te boeken, nam de druk op de it-afdeling toe. ...
    Ook Philips kampt met moeilijk vervulbare vacatures. Dirk van de Lagemaat, manager Recruitment Operation, heeft duizend banen te vergeven in Nederland. Hij ziet de toekomst somber in. Er studeren te weinig techneuten af en komende jaren gaan veel Philips-werknemers met pensioen. ‘We halen inmiddels mensen uit Oost-Europa. Ook geven we voorlichting op scholen en universiteiten, in de hoop mensen te overtuigen een carrière in de techniek te kiezen.’ Probleem: techniek heeft een stoffig imago. ‘Misschien moet er een soapserie komen met sexy techneuten in de hoofdrol. Dit kan effect hebben op de beroepskeuze van jongeren. Kijk maar naar de politieserie CSI en het effect op studies als forensic science.’   ...


Uit: De Volkskrant, 12-09-2006, van verslaggever Raoul du Pré 

Nederland blijft achter met aantal studenten in bètavakken

Het aantal studenten dat een diploma haalt in technische vakken als natuurkunde, wiskunde en informatica, blijft in Nederland achter bij de meeste omringende landen. Ook lukt het nog altijd niet genoeg vrouwen voor deze bètastudies te interesseren.


Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek Education at a Glance waarin de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) de onderwijsprestaties van de 29 rijkste landen vergelijkt. Het rapport verschijnt vandaag.
    De bètastudies worden door het kabinet van groot belang geacht voor de innovatiekracht van Nederland. Ondanks jarenlange overheidscampagnes om meer studenten en vooral vrouwen voor de exacte studies te werven, loopt Nederland hierin nog achter.
    Zo haalt slechts 4 procent van de studenten een diploma in wiskunde en informatica, blijkt uit het OESO-onderzoek. Landen als Denemarken, Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland doen het beter. Ook het aandeel van natuur-en biowetenschappen is in Nederland met 3,1 procent lager dan in de meeste landen om ons heen. Het aandeel van de vrouwelijke bètastudenten blijft in Nederland met 15 procent zelfs ver achter bij het gemiddelde in de hele Europese Unie (25 procent).
    Uit het rapport blijkt ook dat Nederland weliswaar steeds meer investeert in onderwijs, maar dat het totaal nog altijd relatief laag is. Nederland gaf er in 2003 – het recentste jaar dat de OESO heeft onderzocht – 5 procent van het gezamenlijk inkomen aan uit (tegen 4,6 procent in 1998). In 2003 lag in Europa het gemiddelde 0,6 procent hoger. Landen als Zweden, Denemarken en de Verenigde Staten geven allemaal ongeveer 7 procent uit.   ...


Uit: De Volkskrant, 11-11-2006, door Michael Persson

Innovatie | Aantal leerlingen dat voor exacte vakken kiest, is eindelijk iets aan het stijgen

Heel langzaam komen er wat meer bèta’s

Platform Bèta/Techniek moet van Nederland een exacter land maken. Het loopt vooralsnog bepaald geen storm.


Tussentitel: ‘Voor veel docenten is een bèta iemand die zijn hele leven in overall loopt’

...    Zo bezien is de situatie weinig rooskleurig. Volgens de laatste cijfers van de OESO bedraagt in Nederland het aantal werkenden tussen 25 en 34 met een exacte opleiding 0,83 procent van het totaal. In Europa zit alleen Hongarije lager.
    Die lage klassering was in 2003 een reden waarom het platform werd opgericht. Het kabinet wilde het aantal eerstejaars bèta’s tot 2007 met 15 procent laten stijgen ten opzichte van 2000. ...
    ‘Het is een zaak van lange adem’, zegt Arie Kraaijeveld, voorzitter van het platform. ‘Wat in 30 jaar is weggelopen, krijg je in anderhalve kabinetsperiode niet terug.’ ...


Red.:   Een jaartje later, en wonder oh wonder, de voorspellingen van het gezonde verstand zijn beter dan die van de economen en hun alfa-vrienden in de journalistiek:


Uit: Dagblad De Pers, 29-11-2007, door Annemieke van Dongen

Studiekeuze | Imago techniek veel te slecht

Economen komen moeilijk aan de bak

Wie verzekerd wil zijn van een goede baan, kan veel beter techniek gaan studeren dan economie. 'De techniek zien ouders niet als ideaal toekomstplaatje voor hun kind.'


De meeste jongeren die de komende vier jaar hun eerste baan gaan zoeken, hoeven zich weinig zorgen te maken. Hun perspectieven zijn gunstig, blijkt uit een rapport van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt van de Universiteit van Maastricht. Dat geldt niet voor economen en bedrijfskundigen. 'Het toekomstperspectief voor afgestudeerden in algemene economische richtingen is beduidend minder goed', licht onderzoeksleider Frank Cörvers toe. 'Vooral op vmbo en mbo-niveau. Daar zijn ook de vooruitzichten op het gebied van verzorging niet zo gunstig. Op wo-niveau blijft het voor afgestudeerden in sociaal-culturele opleidingen moeilijk om een passende baan te vinden:
    .... Ook in de informatica, openbare orde en veiligheid liggen de banen voorlopig voor het oprapen.
    De opvallendste conclusie van het rapport is volgens Cörvers de grote vraag naar techneuten: 'Veel te weinig scholieren kiezen voor de techniek. Daardoor is de vraag naar personeel groter dan het aanbod. Bij economie is dat andersom.'
    Omdat onderwijsinstellingen worden betaald per student, promoten zij vooral populaire studierichtingen. Scholen zijn er dus niet echt bij gebaat om jongeren te wijzen op de voordelen van techniek en de nadelen van economie. ...
    En daar moeten ze niet alleen jongeren van overtuigen, maar ook hun ouders, zegt Kemna: 'Vooral moeders hebben veel invloed op de beroepskeuze van scholieren. Een carrière in de techniek zien zij niet als ideaal toekomstplaatje voor hun kind. Ze ervaren het nog steeds als het vak waar je vuile handen van krijgt.'
. Volgens onderzoeker Cörvers is er nog iets dat de techniek kan doen: 'Het salaris blijft nog achter bij de vraag naar personeel. Jongeren laten zich meer leiden door de verwachte beloning dan door het perspectief op een baan. Dat zie je in de zorg. Toen de arbeidsvoorwaarden verbeterden, stroomden de studenten weer toe.'


Red.:   Hier staat het nog eens een keer: het is niet zo dat het lage salaris van techneuten laat zien dat er genoeg techneuten zijn, zoals CPB top-economen Bas Jacobs en Dinand Webbink beweren, maar dat het lage salaris voor techneuten betekent dat er te weinig van zijn.
    Het duurt natuurlijk altijd enige jaren voordat de effecten van zulke grootschalige processen helemaal duidelijk worden:


Uit: De Volkskrant, 25-04-2008, van verslaggever Jasper Karman

Technicus wordt beter betaald dan academicus

Salarisstijging van 6,5 procent geen uitzondering | Mbo’ers laten zich massaal omscholen tot technicus


Laaggeschoold technisch personeel dat begint met werken verdient inmiddels een hoger salaris dan starters op de arbeidsmarkt met een universitaire opleiding of een hbo-diploma. Dat blijkt uit salarisgegevens van grote branchepartijen, en een rapport van onderzoeks- en adviesbureau Hay Group over de starterssalarissen van hoogopgeleide werknemers.
    Volgens gegevens van DIT Bouw en Techniek, de grootste detacheerder van technisch personeel in Nederland, verdient een goedgeschoolde 22-jarige loodgieter, timmerman of elektrotechnicus 2.400 euro bruto per maand. Dat is net iets meer dan de 2.350 euro die een academisch geschoolde starter volgens het rapport van Hay Group verdient.
    De salarissen van laaggeschoold technisch personeel zijn volgens Hans Rijpert, directeur van DIT, de afgelopen jaren explosief gestegen. ‘Alleen al dit jaar gaan de salarissen van onze werknemers met 6,5 procent omhoog. Dat lijkt veel als je het vergelijkt met de loonstijging van 3,5 procent bij de politie, maar voor deze branche is dat eigenlijk niets bijzonders.’
    De stijging van de salarissen wordt vooral veroorzaakt door het grote gebrek aan goed geschoold personeel. Volgens schattingen is er tot 2010 een structureel tekort van zeventigduizend arbeidskrachten.   ...


Red.:   En dat geldt ook op hoger niveau:


Uit: De Volkskrant, 30-04-2008, van verslaggever Luuk Esser

Detacheringsbureaus leggen studentenverenigingen in de watten

De jacht op de techniekstudent

Skivakanties, feesten, borrels: studenten worden volop gesponsord door bedrijven | Ongekende luxepositie.’


Studievereniging Virplaca uit Haarlem was vorige week op skivakantie in de Franse Alpen. Tot in de late uurtjes werd er gefeest. Gunstige bijkomstigheid: de reis werd deels gesponsord door detacheringsbureau Continu Engineering.
    Dit soort bureaus, dat geld verdient met het zoeken van personeel voor bedrijven, heeft de jacht op de student geopend. Het nijpende tekort aan hooggeschoold personeel in de bouw en techniek, veroorzaakt door economische groei, dwingt bedrijven in een vroeg stadium op zoek te gaan naar personeel. Welke plek is daarvoor beter geschikt dan de studie- of studentenvereniging?   ...


Red.:   En ook op lager, technisch, niveau:


Uit: De Volkskrant, 19-05-2008, door Ismaël Dibi 

'Banken moeten kleine industrie krediet geven'

De ondernemersorganisatie voor bedrijven in de kleinschalige industrie, FME-CWM, luidt in het rapport Klant, Kennis en Kapitaal de noodklok. 'Als Nederland niet snel innoveert, gaan veel bedrijven op termijn over de kop, zegt Geert Huizinga (42), Hoofd Technologie en Innovatie bij FME-CWM.   ...
    Bijna tweederde van de bedrijven ziet innovaties stuklopen op een kennistekort bij het personeel, en nog eens een kwart vindt dat de eigen werknemers vaak niet staan te springen om nieuwe werkwijzen uit te voeren. Huizinga: 'Er zijn inderdaad problemen op het gebied van personeel. Steeds meer personeel heeft minder ervaring.'    ...


Red.:   En dat gebrek aan ervaring, in zaken gerelateerd aan klein-industrie, is dus een gebrek aan ervaring in technische, dus bèta, capaciteiten. Voor een belangrijk deel veroorzaakt voor gebreken in de (voor-)opleiding, natuurlijk.
    Ook het voorspelde proces aangaande buitenlandse ict'ers voltrekt zich:


Uit: De Volkskrant, 20-03-2009, door Jonathan Witteman

Wegblijven van whizzkids uit India remt innovatie

Verliezer: Nederland | Waarom: Er komen minder Indiase ict'ers. Dat verarmt de kenniseconomie.

Ze zijn stille krachten in de Nederlandse economie: de honderden hoogopgeleide ict'ers uit India die jaarlijks naar Nederland komen om de computersystemen van banken en bedrijven draaiend te houden. Maar door de crisis droogt de toestroom van Indiase whizzkids en andere zogenoemde kennismigranten op. 'De eerste twee maanden van 2009 waren opvallend rustig', zei directeur Peter Veld van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) deze week tijdens de presentatie van de jaarcijfers. Kwamen in september 2008, de maand dat de kredietcrisis escaleerde, nog 864 kennismigranten van buiten de EU naar Nederland, in februari waren dat er nog 410. Met name Indiërs, de grootste groep kennismigranten, blijven weg.   ...
    Dat bedrijven op ict'ers bezuinigen, is gezien het slechte economische getij niet onlogisch. Maar voor het kabinet, dat Nederland voor 2016 wil omvormen tot een 'hoogwaardige kenniseconomie', is het slecht nieuws. Want bedrijven hebben de Indiërs nog steeds nodig. Aan computertalent van eigen bodem is al jaren gebrek. Brancheorganisatie ICT~Office voorspelde vorig jaar voor 2012 een tekort aan ict'ers met een hbo- of wo-opleiding van tussen de vier- en twaalfduizend mensen. .
    Een keuze uit luxe is de verminderde vraag naar Indiase ict'ers dus niet. Volgens Ted van Hintum van ICT~Office is het wegblijven van de Indiërs op de lange termijn schadelijk voor de economie. 'Want minder ict betekent minder innovatie en dat betekent minder economische groei.'
    Van Hintum schat dat zeker tweederde van alle vernieuwingen in het bedrijfsleven en de overheid tot stand komt dankzij ict. Juist in moeilijke tijden moeten bedrijven in ict blijven investeren, aldus Van Hintum. ...


Red.:   En in wat meer detail:


Uit: De Volkskrant, 03-04-2009, door Jonathan Witteman

Ook in recessie is Indiase ict’er gewild

In de Nederlandse ict-sector verdwijnen veel banen, maar bedrijven blijven een beroep doen op buitenlandse krachten. Zij hebben kennis die Nederlanders missen.

Tussentitels: ‘Tieners van nu zien ict als amusement, niet als hun toekomstig beroep’

De druiven zijn zuur dezer dagen voor ict’ers die bij de Belastingdienst werken. De Belastingdienst zet de komende maand ten minste vijfhonderd extern ingehuurde whizzkids op straat, omdat de dienst het ict-budget over 2009 met tussen de 50 en 80 miljoen euro dreigde te overschrijden. Opvallend: de ingreep raakt de twintig programmeurs die de Belastingdienst het afgelopen jaar liet invliegen vanuit India niet. Sterker nog, zij hebben net hun handtekening gezet onder een nieuw contract.   ...
    Wat maakt de Indiase ict’ers zo bijzonder? De Belastingdienst is terughoudend in het geven van commentaar, maar geeft wel toe buitenlandse externen te zullen blijven inhuren voor een aantal taken op ict-gebied. ‘We maken afspraken met leveranciers van ict-diensten, en zij kiezen de mensen die ze bij ons detacheren. Ons enige criterium is: het werk moet vakkundig en tegen een redelijke prijs worden geleverd.’ Behalve Indiërs werken er inmiddels ook ict’ers uit onder meer de Filipijnen, Australië en Nigeria bij de Belastingdienst.
    Arsha Ansari Gilani van het Amsterdamse bemiddelingsbureau I-Knowledge, dat vier Indiase ict-specialisten aan de Belastingdienst levert, weet wel wat de Indiërs gewild maakt: ze beschikken over kwaliteiten die in Nederland uiterst schaars zijn.
    Ansari Gilani: ‘Er zijn in Nederland voor bepaalde niches heel moeilijk specialisten te vinden, bijvoorbeeld voor de computertaal Cobol. In Nederland zijn er nog maar weinig mensen die deze taal beheersen, terwijl Cobol voor het functioneren van een organisatie van levensbelang is.’
    Debajeet Chanda (31) is een van de Cobol-experts van I-Knowledge. Chanda, afkomstig uit Calcutta, werkt sinds een jaar bij de Belastingdienst als specialist op het gebied van mainframes, die bijna allemaal geprogrammeerd worden in Cobol.
    Mainframes worden wel de werkpaarden van de financiële wereld genoemd: bijna driekwart van alle financiële transacties in de wereld, oftewel ruim dertig miljard per dag, gaan via deze reusachtige computers.   ...
    Maar ondanks hun belang zijn mainframespecialisten schaars in Nederland. Zij die er zijn, naderen hun pensioen en de aanwas onder jongeren is vrijwel nihil.
    Chanda: ‘De tieners van nu zien ict als amusement, niet als hun toekomstig beroep. Ze denken dat dingen als mainframes passé zijn, maar dat zien ze verkeerd: die mainframes zullen er nog zijn als zij met pensioen gaan.’
    Op Nederlandse universiteiten en hogescholen worden informaticastudenten vanwege de geringe animo niet eens meer onderwezen in Cobol en mainframes. Het aantal studenten informatica loopt terug en de studenten die er zijn kiezen liever voor hippere richtingen als Java of het web.
    Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) waarschuwde in december al voor het tekort aan hoogopgeleide ict’ers. Dat tekort zal volgens het CBS de komende jaren blijven oplopen, tot mogelijk zelfs een kleine twaalfduizend in 2012.
    Door het tekort moeten de Belastingdienst, maar ook banken en verzekeraars als ING en Aegon, hun toevlucht nemen tot het buitenland. De Belastingdienst, een van de vier grootste ict-werkgevers in Nederland, haalt niet alleen buitenlandse ict’ers naar Nederland, het besteedt ook een deel van de taken uit naar India. Hoeveel buitenlandse ict’ers er precies werken, wil de Belastingdienst niet zeggen.
    In totaal kwamen er de afgelopen vier jaar circa vierduizend Indiase ict’ers naar Nederland. ...

Tussenstuk:
'Werklozen omscholen'

Het kabinet doet te weinig om het tekort aan hoogopgeleide ict’ers op te lossen. Dat zeggen Tweede Kamerleden Halbe Zijlstra (VVD) en Arda Gerkens (SP).
    De regering zou meer moeten inzetten op omscholing van werkloze ict’ers en het aantrekkelijk maken van informatica voor toekomstige studenten. Op die manier hoeft Nederland minder afhankelijk te zijn van ict-toptalent uit het buitenland, aldus Gerkens en Zijlstra.
    Zijlstra: ‘Het is merkwaardig dat er Indiërs moeten worden ingevlogen, terwijl Nederlandse ict’ers hun baan kwijt raken. Ga die mensen omscholen naar een ict-gebied waar wel vraag naar is.’
    Ook Gerkens is geen voorstander van het invliegen van buitenlands talent. ‘Gebruik deze crisis nou om keihard in te zetten op opleiding van ict’ers. We hebben genoeg talentvolle mensen in Nederland, daarvoor hoeven we echt niet in het buitenland te kijken.’
    Volgens Zijlstra moeten onderwijsinstellingen hun informaticastudenten bovendien beter voorlichten over hun kansen op de arbeidsmarkt. ‘Studenten kiezen het liefst voor iets wat hip is, terwijl ze vaak geen idee hebben of het ook zinvol is.’ 


Naar Innovatie, bèta-tekort , Innovatie lijst , Wetenschap lijst , Wetenschap overzicht , of site home .