Bronnen bij Klimaat en milieu, intro: revolutie
Het idee dat je door kleine(re) aanpassingen een voor het klimaat en milieu
beter economisch systeem kan opzetten miskent het feit dat het
"vrije-markt"systeem bestaat uit een aantal gekoppelde processen, mede
gestuurd door een aantal spelers die geen belang hebben bij verandering,
zoals de grote detailhandel en de voedselindustrie.
Het feit dat het gekoppelde processen zijn die tezamen min of meer een
evenwicht vormen, betekent dat een verandering van één factor tegengestelde
krachten oproept die het evenwicht weer trachten te herstellen. Dat betekent
dat grote(re) verandering, een revolutie, alleen kan komen van een daar
bovenstaande, sturende, partij: de overheid. Een conclusie die niet moeilijk
te trekken is (de Volkskrant, 01-12-2009, door Wouter van der Weijden, directeur
van de Stichting Centrum voor Landbouw en Milieu, en Bert van Ruitenbeek,
adviseur van Biologica
Die aanpak in haar eigen woorden (de Volkskrant, 01-12-2009, van verslaggevers Bart Dirks en Nelleke
Trappenburg
De soort voorstellen hebben dezelfde waarde als
de oproep tot zelfregulering aan de maatschappelijke top: het graaien ging
gewoon door. Hetgeen natuurlijk ook geldt voor bijvoorbeeld supermarkten, zolang
er één concurrent is die voor de goedkoopste prijs gaat, en die dus overlopen
wordt door de consument. Zoals ook Verburg beseft:
Wat hier eigenlijk staat: als je iets wil veranderen moet de consument moet
gedwongen worden want uit zichzelf doet hij het niet - maar ik ga geen
verandering afdwingen.
Waarmee Verburg in feite zegt: "Ik wil die verandering niet."
Dat laatste is nauwelijks verbazingwekkend. Zoals het door
haarzelf aangehaalde voorbeeld van de financiële wereld al laat zien: ten tijde
van het hoogtepunt van de crisis zegt men dat er gedaan moet worden, maar men
doet het niet. En als de crisis weer grotendeels overgewaaid is, is men de
eerdere uitspraken vergeten. Oftewel: men wil de verandering niet. In beide
gevallen om de voor de hand liggende reden: men heeft persoonlijke en
groepsbelangen bij de toestand zoals die nu is. Waarin de top van de
maatschappij profiteert en graait ten koste van de rest.
Voor het geval van Gerda Verburg, afkomstig uit de
boerensector: zij heeft een jaar lang alle berichten over de epidemie van de
Q-koorts, die steeds sterker werd heeft genegeerd, tot het punt dat het nodig
was vele tienduizenden dieren af te maken, en er ondertussen acht mensen aan
Q-koorts waren overleden. Partij van de Dieren-voorzitter Marianne Thieme noemde
dat in een Kamer-overleg "dood door schuld", hetgeen ophef veroorzaakte. Wat
ondanks de bezweringen van Verburg over "achteraf wijsheden", een volkomen
terechte conclusie was omdát de gevaren en de uitbreiding van Q-koorts al een
jaar in de media te stonden.
Minister Gerda Verburg is één van de voorbeelden van bestuurders
die geen maatregelen voor verandering van de massaconsumptie-economie willen
nemen, omdat zij voor dit soort neoliberale economie zijn, en sterke
tegenstanders van alle vormen van overheidsbemoeienis met economische zaken.
Hetgeen dus op dit moment bijna alle bestuurders betreft, wat
de kans op een substantiële verandering voorlopig nihil maakt.
Nog een voorbeeld, uit de energiesector (Volkskrant.nl, 22-12-2009, door Jan Terlouw (D66), oud-minister van
Economische Zaken (webversie)):
Uit de printversie van het artikel:
En overheidsingrijpen in dit soort is tot nu toe onmogelijk gebleken,omdat
die overheid bestaat uit vertegenwoordigers uit de maatschappelijke top, die
geen belang hebben bijna een overheid die dit soort zaken gaat regelen. Dat is
namelijk een vorm van "socialisme", waarmee men bedoelt: "communisme", en dat
zal ook tot verminderde inkomensverschillen leiden.
De voor een verandering noodzakelijke verandering van de besluiten van
consumenten en energie-directeuren enzovoort kan men simpel samenvatten
(de Volkskrant, 23-12-2009, door Gerard de Korte, bisschop van
Groningen-Leeuwarden):
Een mentaliteitsverandering, die als alle mooie
zaken, niet zomaar tot stand komt, en waarvoor de tijd ontbreekt om de
tientallen die deze gaat kosten, af te wachten. Er is maar één oplossing: een
vorm van revolutie.
Naar Klimaat, milieu en maatschappij
,
Klimaat & Milieu lijst
,
Wetenschap overzicht
, of site home
.
|