Illustraties bij De grote morele keuze

Dat de grote morele keuze die tussen materiële en geestelijke waarden is, is al bekend sinds de redelijk verre oudheid, gezien wat hierover in de Bijbel staat, en wat ongetwijfeld weer een weerslag is van eerder denken. Hier wat oudere illustraties naar aanleiding van die waarheid:

 
Dwaas-jong, dwaas-oud, dwaas-half,
elk danst hier om het gouden kalf

Houtsnede van Albrecht Dürer
Uit het laat-Middeleeuwse satirisch-moralistische werk
 Das Narrenschiff (1494), van Sebastian Brant.
Meer werk uit Das Narrenschiff hier vervolg .
 
 
De Heilige Antonius en de Verzoeking door het Goud
 
Werk van de vroeg-Renaissance schilder Fra Angelico.
Meer over hem hier vervolg , en meer van zijn werk hier vervolg .
 
 
Jhieronymus Bosch - De Hooiwagen
 

Van: statenvertaling.net uitleg of detail (bevat grotere versie)

Jheronimus Bosch ca. 1450 – 1516

Hooiwagen-triptiek

olieverf op paneel (135 × 200 cm) — ca. 1516
Museo del Prado

Het drieluik toont hoe zonde, beginnend met de oerzonde, uiteindelijk eindigt in de hel. De rijkelijk beladen hooiwagen in het midden waar om gestreden wordt, symboliseert hebzucht, een van de zeven hoofdzonden. Duivels trekken de kar naar rechts, richting hel.

Die hebzucht leidt tot allerlei ellende, zoals ruzie en zelfs moord, getuige de dode man midden op de voorgrond. Helemaal vooraan in het midden wordt een kwakzalver getoond. Het hooi dat uit zijn zak steekt geeft aan dat hij kennelijk goed verdiende. Dat geldt ook voor de dikke monnik rechts, die zichtbaar teveel aandacht heeft gehad voor wereldse geneugten.

Achter de hooiwagen rijden enkele zelfgenoegzame vooraanstaande lieden nietsvermoedend hun straf tegemoet.

Bosch probeerde waarschijnlijk de kijker aan te sporen goed op zijn tellen te letten. Een onoplettende zou makkelijk voor allerlei verleidingen kunnen vallen en daardoor onherroepelijk in de hel belanden.   ...

Nog een expressie van de bekendste uitingsvorm:

De aanbidding van het gouden kalf

Nicolas Poussin, circa 1633-34


Naar Morele keuze , Algemeen home , Algemeen overzicht , of site home .