Basisonderwijs: filosofieles |
11 jul.2007 |
Het Rijnlandse onderwijsbeleid gaat uit van het principe dat iedere leerling
recht heeft op onderwijs dat past bij zijn niveau, in plaats onderwijs op het
niveau van de laagste groep die men nog mee wil krijgen. Dat laatste heeft
geleid tot een algemeen niveaudaling van het hele onderwijs. Dat dit een
overeenkomstig effect heeft op de kwaliteiten van de leerlingen is nu bewezen in
Schotland:
De Volkskrant, 21-06-2007, van correspondent Gert-Jan van Teeffelen (voll.
artikel hier
)
Dankzij filosofieles op de lagere school kunnen kinderen helderder denken en
worden toleranter
Schotland kweekt kleine wijsneuzen
Sinds 2001 krijgen Schotse kinderen op de lagere school les in filosofie. En wat
blijkt? Hun IQ gaat blijvend omhoog.
... Sinds 2001 krijgen kleine kinderen in de Schotse gemeente Clackmannanshire filosofieles,
philosophical enquiry geheten. Niet in de leer
van bekende filosofen, maar aan de hand van plaatjes en (dieren)verhalen,
waarover ze met elkaar en de onderwijzer discussiëren. Prikkelende voorbeelden
die voor velerlei uitleg vatbaar zijn. ...
De lessen duren maar een uur per week, maar de resultaten
zijn verbluffend. Onder toezicht van hoogleraar Keith Topping onderzocht Dundee
University een groep van ruim honderd leerlingen. Bij hen lag het IQ na
anderhalf jaar gemiddeld 6,5 punten hoger dan bij een controlegroep die het
gewone onderwijsprogramma had gevolgd. Uit een vervolgstudie bleek dat deze
winst behouden blijft op de middelbare school, ook al krijgen de filosofielessen
geen vervolg.
Intussen zijn duizenden Schotse kinderen op deze manier
geschoold. In Clackmannanshire gebruiken 25 scholen de methode, elders in
Schotland nog eens vijftig, schat Cleghorn. Hij is bezig met een nieuwe
oefen-dvd. Het is de bedoeling dat onderwijzers, zonder zelf filosofisch
onderlegd te zijn, na twee dagen cursus aan de slag kunnen.
De gemeten sprong in IQ is mooi meegenomen, maar de positieve
gevolgen voor de kinderen liggen ook op het sociale en emotionele vlak. Behalve
dat ze effectievere denkers en betere probleemoplossers werden, kregen ze meer
zelfvertrouwen en begrip voor elkaar. Kinderen die vroeger hun mening niet
durfden te geven, deden dat nu hardop en beargumenteerd.
‘De kinderen zijn toleranter geworden en kunnen het met
elkaar oneens zijn zonder dat het agressief wordt’, is een andere waarneming. Ze
leren vanuit verschillende perspectieven kritisch naar een situatie te kijken,
en ontdekken dat er niet alleen maar ‘goede’ of ‘foute’ antwoorden zijn. Dit
onafhankelijke denken komt goed van pas bij andere vakken. ...
IRP: Wat een fantastische resultaten. En alleen door een
beroep te doen op de belastbaarheid van de leerlingen, en niet door het ontzien
van de leerlingen. Het Nederlandse klimaat dat een hekel heeft aan prestaties,
en vooral op het inhoudelijke vlak, heeft het basisonderwijs op heel veel
scholen verkleuterd.
De les uit deze ervaring is dat een dergelijk vak een belangrijk
deel van het onderwijs moet uitmaken, waarbij dan het best niet de gewone
filosofie, maar haar gezonde variant: de Algemene semantiek, gebruikt kan worden
.
Terug naar Onderwijsbeleid, lijst
,
Rijnlands beleid
, Rijnlands beleid,
overzicht , of naar
site home
.
|