Algemene semantiek | Trainingsprogramma

Het bekend raken met en oefenen in de ideeën van de algemene semantiek volgens een speciaal, daaraan gewijd, programma is niet de favoriete aanpak op deze website - liefst hou je dit soort dingen geleidelijk en een praktijkkwestie. Maar velen zijn op zoek naar een pakket of programma voor het totale leven, hoewel dat in de praktijk tot nu toe meestal teleurstellende resultaten heeft opgeleverd . Wie het toch wil proberen of graag iets tastbaars meeneemt op reis, kan denken aan inleidende boeken over cognitieve therapie of neurolinguïstisch programmeren, die beide sterk ontleend zijn aan de algemene semantiek - en die men dan vooral niet volkomen letterlijk moet nemen. Let op bij de keuze vooral op het veelvuldig gebruik van praktische voorbeelden.

Op deze website wordt geen monolithisch programma geboden omdat training en therapie ook voor een belangrijk deel op de individuele persoon zelf toegesneden moet zijn. Wel zijn er een aantal algemene observaties te maken, onder het motto "therapie" gedaan hier . Wat betreft het meer praktisch klinkende "training" zijn hieronder een aantal basiselementen verzameld, die men dan zelf verder kan aanvullen met ander materiaal, cursussen mediteren en dergelijke, naar zijn eigen keuze en  omstandigheden. Hoedt u daarbij voor zaken die algemene oplossingen bieden van de soort: "Methusalem's levenselixer - voor al uw kwalen", dat wil zeggen: alles dat op het geestelijke terrein algemene oplossingen denkt bieden, en natuurlijk ook alles dat riekt naar het geven van "zin aan het leven". Zoek cursussen die specifieke vaardigheden aanleren, en in die uitbreiding van uw specifieke vaardigheden zult u automatisch meer "zin van het leven" vinden dan waar dan ook .

Maar de feitelijke plaats voor zo'n programma, althans de basis ervan, ligt natuurlijk op die plaats waar de menselijke geest voor het eerst systematisch gevormd wordt: de basisschool, waar dit soort elementen hun waarde ook inmiddels bewezen hebben .

Die hulp bij zo'n doe-het-zelf trainingsprogramma in de algemene semantiek komt in de vorm van de volgende lijst, die gezien kan worden als een voortzetting van de bekende piramide van Maslow (Wikipedia) (de volgorde van de lijst is omgekeerd ten opzichte van die in de figuur (klik erop voor een vergroting), dat wil zeggen: van meest basaal naar steeds hoger):

- Voeding
- Discipline
- Focus
- Geheugen
- Wiskundeachtige training
- Beweging
- Reactievermogen en hersensnelheid
- Kennisvergroting in allerlei domeinen
- Argumentatieregels
- Gezond verstand
- Creativiteit
- Etc.

Vergelijking van de twee piramides laat zien dat die van Maslow voornamelijk gaat over emotionele ontwikkeling, en de bovenstaande over intellectuele ontwikkeling, wat bij Maslow het niveau van "kennis" is.

Merk op dat al de meeste van de genoemde zaken op de lijst direct te vertalen zijn in handelingen - veranderingen in gedrag. Dit is over het algemeen het verschil tussen effectieve en ineffectieve vormen van aanpak van verbeteringsprogramma's of therapie: hoe actiever ze zijn, des te meer resultaat . En hier is ook van belang om op te merken dat zelfs op het niveau van basale neurologie het menselijke denken gebaseerd is op het verwerken van hele gebeurtenissen, waarnemingen, evaluaties plus gedragingen , zodat ook het leren van nieuwe dingen beter zal werken als het leerprogramma daaraan voldoet .

Een andere belangrijke aantekening is dat deze lijst het resultaat is van analyse: het uit elkaar halen van een geheel, in dit geval een geheel van processen van menselijk functioneren. Het heeft weinig zin om zich te concentreren op één van de aspecten en dit uitgebreid te gaan oefenen, zonder aandacht te schenken aan de rest. Vermoedelijk moeten eerst een aantal van deze aspecten op een bepaald minimum niveau komen tot een zinvolle poging gewaagd kan worden om met één ervan naar een volgend hoger niveau te gaan - methodologisch op deze website bekend als de stapregel . Het gaat om het geheel van de lijst, zoals in de praktijk al snel zal blijken .

Iedereen kan wel naar individuele behoefte wijzigingen in de volgorde boven aanbrengen, hoewel de lijst ook heel aardig met de wenselijke gang van zaken lijkt overeen te komen. Wie verbaast is over de eerste plaats van voeding, kan zich even in de herinnering roepen dat alle menselijke processen gedreven worden door stoffen die hij inneemt middels voedsel, de basale zaak van zuurstof even uitgesloten. Maar zelfs water kan gezien worden als een voedingsstof, het gebrek waaraan de werking van de hersenen, dus van de intelligentie, dus van de mogelijkheden tot Algemeen semantische vaardigheden, beperkt. Het leidt weinig twijfel dat de kwaliteit van de voeding die men tot zich neemt, ook een weerslag heeft in de kwaliteit van het lichamelijke en geestelijke gestel - voor bronnen en nadere uitwerking, zie hier , en hoeveel mensen hier naar luisteren, zie hier . Voor de symbolische rol van voedsel, zie hier . Iets dergelijk geldt natuurlijk in versterkte mate voor het gebruik van stimulerende middelen .

Discipline is iets dat men in eerste instantie moet verwerven tijdens de opvoeding. Nu is dat voor de huidige lezer waarschijnlijk een gepasseerd station, maar voor degene die zelf kinderen heeft, is deze eerste stap van het programma zeer wenselijk om het voor die kinderen beter te kunnen doen. Discipline leert men kinderen door het hanteren van duidelijke regels tijdens de opvoeding en de handhaving ervan .
    Discipline is ook iets dat geleerd wordt op school, vandaar dat wat voor opvoeding gezegd is ook voor scholen geldt: discipline leert men door structuur en regels, en het naleven ervan - het Rijnlandse onderwijsbeleid wil dan ook de discipline op de zeer onordelijke Nederlandse scholen versterken . En dus zeker niet meegaan met moderne trends waarin leerlingen in eigen beheer met vrije opdrachten worden losgelaten in computerlokalen. Met dat laatste kan men creativiteit aanleren, maar creativiteit is een hogere capaciteit waarvoor een basis van discipline dusdanig gewenst is dat men van een noodzaak kan spreken - zoals vrijwel iedere grote creatieve kunstenaar en wetenschapper heeft beaamd.
    Dat discipline een essentiële factor vormt in dit programma spreekt eigenlijk voor zich - een dergelijk soort programma is zwaar vanwege de vele dingen die je moet leren, en het volbrengen van zware taken vergt discipline. Dat het ook het eerste is om aan te werken wordt nog eens ten overvloede gedemonstreerd door haar invloed op het eerste item: voeding. Iedereen weet wat de voorwaarden voor een goed voedingspatroon zijn, en wat men moet doen om in dit opzicht gezonde te leven. Dat men het niet doet, heeft met externe factoren als maatschappij te maken, maar die zouden geen invloed hebben als die factoren niet een een toegang tot de geest werd gegeven. En dat toegang geven tot de geest is "gebrek aan discipline" - het sjoemelen met de kennis die men wel degelijk heeft.
    Voorbeelden van de gevolgen van gebrek aan discipline zijn "dik worden" en "schoolwanorde" .

Geheugen, focus en wiskundeachtige training zijn basiselementen van het denken, die voor het verhogen van intelligentie en voor moeilijke intellectuele inspanningen als Algemeen semantische training een ernstige hulp, zo niet een basisvoorwaarde zijn. De plaatsen waar al iets gedaan wordt aan deze zaken zijn onze scholen. Focus is datgene dat geleerd wordt door je tijdens een lesuur te focusseren op de instructie gegeven door de leraar, gevolgd door toepassing in oefeningen (het belang ervan is bekend genoeg, zie hier ). Geheugen wordt getraind in de talendisciplines, aardrijkskunde, geschiedenis en dergelijk, door het moeten onthouden van veel feitenmateriaal - dit is dus ook meteen kennisvergroting. Wiskunde-achtige training spreekt voor zich - te praktiseren tijdens wiskunde en de toepassing ervan in de natuurwetenschappen.

Hiertussen kan nog iets genoemd worden dat ook na de schoolcarrière nog beoefend kan worden en dat zijn de vele vormen van geestelijke oefening onder termen als meditatie, yoga, enzovoort - soms in combinatie met allerlei bewegingsoefeningen, daarmee ook een brug vormend naar het volgende item.

"Beweging" is een enkel punt uit de wereld van het lichaam, staande tegenover vele vermelde punten die slaan op de geest. Kwalitatief moeten deze echter op ongeveer gelijk niveau worden gesteld . Gedurende zijn hele bestaan behalve de allerlaatste seconde, is de mens door de natuur geselecteerd op de combinatie van lichamelijke en geestelijke kwaliteiten, en daar waar de tweede steeds belangrijker worden, is het duidelijk dat een evenwichtige groei alleen mogelijk is als het eerste min of meer gelijke tred houdt . Een deel van de kwalen van de mens in deze tijd zijn direct toe te schrijven aan de overmatige belangstelling voor intellectuele prestaties, te vertalen als het "zenuwzieke intellectualisme"  . De voor de hand liggende remedie is natuurlijk een meer natuurlijk leven .

Reactievermogen en hersensnelheid lijken biologische zaken die weinig te veranderen zijn, en waarvoor ook moeilijk oefening zou zijn te bedenken. In beide aspecten zit verandering. Ten eerste leert het nieuwe MRI-hersenonderzoek dat het verandert aan de hand van andere vormen van herseninspanning, en ten tweede zijn dit juist de zaken die van belang zijn bij allerlei computerspelen. En dat laatste, het interactieve computergebruik, kan ook ingericht worden voor dit soort specifieke training.

De volgende twee punten, argumentatieregels en gezond verstand, zijn in feite de enige nieuwe ten opzichte van een goed school-curriculum. Ze worden in sommige disciplines wel onderwezen op de universiteit, maar dat dan op een redelijk gebrekkige manier, gezien de resultaten de capaciteiten op dit vlak van de huidige afgestudeerden . De reden daarvan is dat dit onderwijs vrijwel geheel gericht is op de logische argumentatieregels, hetgeen onderdeel vormt van het al genoemde zenuwziek intellectualisme. Hoewel de kennis ervan nuttig is, is daarnaast de kennis van de diverse andere denkregels, samengevat in "gezond verstand", onontbeerlijk. Je zou denken dat gezond verstand niet te onderwijzen is, maar er zijn wel degelijk voorbeelden van te vinden , maar bijna meer illustratief: voorbeelden van overtredingen ervan . Voor achtergronden aangaande het voeren van een dialoog, zie hier .
    Daarbij of daarnaast moet dan natuurlijk ook het transportmiddel van die regels, de taal, aan de beurt moet komen. Dat wil zeggen: we hebben het hier over de algemene semantiek. Dat heeft het bijkomende voordeel dat de algemene semantiek directe aanknopingspunten heeft met sociologie en psychologie, zodat daar ook meteen oude vakken als maatschappijleer en een nieuw vak als psychologische hygiëne in ingebouwd kunnen worden. De potentiële waarde van zo'n vak is inmiddels bekend .
    Dit zijn allemaal aanwijzingen gericht op de institutionele aanpak. Het individu kan ook zelfstandig al deze terreinen bestuderen, maar dat is veel en lang werk. Een deel van het terrein is samengevat in een aantal vuistregels over het omgaan met informatie in het algemeen, beschreven hier .

Waar hier genoemde belangrijke vakken nog ontbreken in het reguliere onderwijsprogramma, zal ontwikkeling op dit gebied afhangen van eigen inspanning. Maar eigenlijk lijkt het hele programma toch al op een raamwerk voor een vorm van education permanente - wie de piramide tot een bepaald niveau van verlichting helemaal heeft doorlopen, kan aan de volgende ronde beginnen. Iets dat is aangeduid met een karakteristieke term uit de algemene semantiek, hier geplaatst aan de top van de trainingspiramide als Etc.


Naar Site introduction , Alg. semantiek, inleiding , of site home ·.