Toelichting bij Linkse denkfouten: cultuurrelativisme

Dat verschillen in cultuur voorkomen is voldoende aangetoond door de voorbeelden van de redactie en Zeeman. Dat die verschillen dus voorkomen in alle mogelijke gradaties is even natuurlijk. Dat is op zich weer een probleem voor vele denkers. In een reactie op het stuk van Zeeman schrijft Marjolijn Februari dat ze verwarring is, omdat Zeeman in andere stukken een neutrale beschouwing houdt over de culturele verschillen binnen Europa:


Uit: De Volkskrant, 01-05-2004, column van Marjolijn Februari

`In het centrum van de kosmos staat een stoel, en op die stoel zit Michaël Zeeman.'

In het centrum van de kosmos staat een stoel, en op die stoel zit Michaël Zeeman. Het centrum van de kosmos heeft zich gewillig rond de positie van zijn stoel geplooid zodat Zeeman niet alleen de onmetelijke ruimte overziet maar ook de tijd in voor- en achterwaartse eeuwigheid. Daardoor kan het gebeuren dat hij altijd gelijk heeft.
    'Tussen twee haakjes', schrijft Michaël Zeeman in zijn Forum-column, en dan denk ik die haakjes, om hem te dienen, er persoonlijk maar al te graag bij. De kosmos is zo groot, de last van het bestuur drukt zo zwaar op de schouders van de man in het middelpunt, dat hij zo nu en dan wel een kwestie van klein belang tussen twee haakjes moet plaatsen -om het in een hoekje van zijn hoofd als terloops af te doen. 'Tussen twee haakjes', schrijft Michaël Zeeman, 'wat zijn de cultuurrelativisten griezelig stil dezer dagen.'
    Ik, hier op aarde, moet alle zeilen bij zetten om hem te begrijpen. Alleen al zijn omschrijving van de cultuurrelativisten brengt me in intellectuele verlegenheid. Die cultuurrelativisten, schrijft Zeeman, moeten nu maar eens 'laten zien hoe serieus ze het menen als ze de verschillen tussen culturen willen relativeren.' Meteen ben ik het spoor bijster. Als de cultuurrelativisten de verschillen tussen culturen willen relativeren, denken ze dan dat die verschillen er niet zo toe doen? Zijn ze dus diep in hun hart absolutisten?
    Ik lees verder. Cultuurrelativisten, zegt Zeeman, zijn mensen die moord goedkeuren als die moord maar wordt gepleegd door ontvoerders in Irak. Volgens cultuurrelativisten zou dat moorden namelijk gewoon uitdrukking zijn van de Iraakse normen en waarden, en die zijn, 'zo werd vanuit de betere buurten in Amsterdam en het Californische Berkeley jarenlang verkondigd, niet per se minder dan de westerse.' Opnieuw raak ik in verwarring, want wie zijn die cultuurrelativisten dan die moord zien als uiting van nationale normen en waarden? Nooit van gehoord.    ...



Red.:   Die verwarring is redelijk onbegrijpelijk: de verschillen binnen Europa zijn er natuurlijk wel, alleen zijn ze veel kleiner. Dus kan je daar in heel andere termen over praten (een natuurkundige analogie: maak je ijs van 10 graden onder nul een graad warmer, daar kan je daar heel relativerend over praten; maak je het ijs twaalf graden warmer, dan valt er weinig te relativeren, het ijs valt letterlijk onder je voeten weg als je het probeert).


Naar Linkse denkfouten, cultuurrelativisme , Politiek lijst , Sociologie, overzicht  , of site home .