Bronnen bij Abstractieladder 3: theoretisme of abstractisme
Het praten in steeds abstracter, steeds theoretischer, termen is een
denkfout die op talloze terreinen voorkomt, en in sommige zo frequent is dat
van een epidemie kan worden gesproken - en soms, zoals alles dat in de
richting van de "academia" met al grote voorbeeld de filosofie, wel
aangeboren lijkt. het eerste voorbeeld begint op dat terrein (de Volkskrant, 26-09-2009, column door Marjolijn Februari(:
Een bijna klassiek voorbeeld, dat zo naar het
boek van Hayakawa kan (die gebruikt onder andere een stuk van filosoof "Das
Wesen des Dasein" Heidegger). Dit heeft een duidelijke doelstelling,
namleijk die van het "indruk maken" - imponeren. In Hayakawa
wordt dat gedefineerd als "learned jargon" en indien extreme mate
als "babuism".
Maar Marjolijn Februari, zelf een filosoof, heeft ook oog
voor de maatschappelijke component van dit gebeuren:
En wat ze ook goed doet, is nog verder naar beneden op de abstractieladder
gaan:
En hiervoor kan je een eindeloze stroom andere voorbeelden invullen.
Het volgende voorbeeld is politiek-maatschappelijk, en slechts een enkel
exemplaar uit een brede stroom, tezamen vormende een hype rond "de opkomende
economieën". Onderstaande geïnterviewde verkondigt zijn boodschap bij
veelvuldige herhaling, en over de hele wereld (de Volkskrant, 13-11-2010, door Martijn van Calmthout):
De eindeloos herhaalde stelling: Azië haalt
Europa in. Wat op materieel gebied waar is. Maar dat is allemaal gebaseerd op in
Europa al lang bekende techniek. Die Aziaten aan het leren zijn. Maar er is dus
nog geen enkele sprake dat er omgekeerd iets te leren valt. En het enige
voorbeeld hier gegeven tot nu toe, dat slagen voor examens, is eerder een bewijs
van het tegendeel: als iedereen zijn examens kan halen door hard te leren, kan je
stevige vraagtekens zetten bij het niveau van die examens, met name op het vlak
van het creatievere denken.
Dus verder gezocht:
En zo gaat het nog even door. Maar geen enkel voorbeeld van iets waarover hij
kan zeggen: "Dat hebben we in Azië ontwikkeld". Niet dat dat niet kan komen,
maar nu is het er in ieder geval nog niet.
Maar misschien heeft deze luchtfiets-exercitie een simpele
oorzaak:
Die verklaring dus zijnde die van een minderwaardigheidsgevoel, want anders hoef
je dit soort dingen niet te roepen.
Een ander terrein van de epidemie van abstractisme is natuurlijk de
politiek. Praten in abstracte termen voorkomt dat de politicus over de
concreetheden van zijn plannen en beleid moet spreken, die, omdat een
politicus tot de bestuurlijke elite behoort, er meestal op neerkomen dat
zijn eigen belangen gediend en/of zijn eigen zakken gevuld worden. Hier een
daarvan afgeleid voorbeeld, komende van de nauw verwante groep van
beleidsondersteuners, en in samenspaning daarmee, de media (de Volkskrant, 11-12-2014, van verslaggever Jonathan Witteman)
En hier is de grafiek die men gebruikt ter ondersteuning:
Een duidelijke uitslag, zou je zeggen. Maar de onderzoekers hadden meer
vragen gesteld dan deze enkele. Hier is de uitslag op een paar van die
andere vragen:
Een heel andere uitslag. In totaal er op neerkomend dat de rijken wel
rijk mogen zijn, maar niet naar dat rijk-zijn mogen leven. En dat is
hetzelfde als "niet rijk mogen zijn", want wat is het nut van rijk-zijn als
je er niet naar mag leven ... Hoe komt deze paradox nu
tot stand? Dat is omdat de eerste vraag een abstracte vraag is. "Vindt u het
erg dat rijken rijk zijn?" kan makkelijk beantwoord worden op beide
manieren, want "het kost niets". En tel daar bij op dat als je "Ja" zegt,
dat je dan vanuit de rechtse hoek en dus ook de media (die zijn economisch
hartstikke neoliberaaal dus rechts) te horen krijgt dat je jaloers bent. De
media en de rechtsen noemen de "rijkentaks" een "jaloezietaks".
De tweede reeks vragen daarentegen gaat over concrete punten: krijgt de
rijke voorrang, krijg jij als armere "achter-rang". En dat willen we dus
toch niet ... Merk op dat de punten waarop men milder is, die punten zijn
waar minder sprake is van verdringing: meer vakantie voor de rijken hoeft
niet samen te gaan met minder vakantie voor de armeren.
De onderzoekers van het SCP behoren tot de lakeien van rijken. Net als de
media. Dus die presenteren de uitlsga op de abstractere dus
onbetrouwbare en hier ook nog bewezen als onjuiste uitkomst, als de juiste.
Welk soort dingen ze standaard doen, wat hetgene is dat ze tot lakeien
maakt.
Naar Abstractieladder 3
,
of site home
.
|