Bronnen bij Retorische trucs: herhaling

Herhaling is één van die retorische trucs die zo gewoon is, dat hij niet meer opvalt. Herhaling hoeft zelfs niet per se een retorische truc te zijn, maar kan ook los van het zijn van "truc" een functie vervullen, om een punt te benadrukken, of iets dergelijks.

De toepassing van herhaling die haar kenmerkt als "truc" is meestal in combinatie met andere retorische trucs, of, veelvoorkomend, met de botte aanpak van de leugen. Dit onder het meestal onbewuste motto dat als je een leugen maar vaak genoeg herhaalt, het ook de geur van de waarheid krijgt. Iets dat ook inderdaad zo werkt (de Volkskrant, 02-06-2012, column door Tonie Mudde):
  Herhaalkunde

Luisterde laatst in een debatcentrum naar een interview met Diederik Samsom. ...
    Nu Samsom geïnteresseerd is in zowel systemen als mensen, moet hij toch ook te porren zijn voor een abonnement op Personality and Social Psychology Review, dat de mens op systematische wijze bestudeert. Zwitserse wetenschappers analyseerden in dit tijdschrift 51 onderzoeken naar het effect van herhaling.
    Conclusie: of het nu gaat om beweringen van pindakaasproducenten of van politici, we zullen ze eerder geloven als we er vaak aan worden blootgesteld. Dit zogeheten truth-effect is niet een eenmalig geobserveerd verbandje in een obscuur laboratorium, maar een sterk psychologisch mechanisme dat studie na studie weer wordt aangetoond.   ...

Iets dat door de reclame-industrie, politici en de media dagelijks in de praktijk wordt gebracht.

Het geval dat opvallend genoeg was om te stimuleren tot het starten van deze verzameling speelde dat klaar, door een wel zeer ver doorgedreven toepassing ervan. Auteur is socioloog Kees Kraaijeveld die vroeger nog wel eens een aardig artikel geschreven, maar een aantal jaren terug een bedrijfje begonnen is samen met Frank Kalshoven, die we kennen als een rabiate neoliberaal . Kraaijeveld staat nu kennelijk onder zijn invloed - merk overigens op dat het artikel uit maart 2011 stamt, toen de onderhandelingen tussen vakbonden en werkgevers over wat later dat jaar bekend werd als het omstreden "pensioenakkoord" nog liepen (Vrij Nederland, 19-03-2011, column door Kees Kraaijeveld)
  Vertwijfeld wegkruipen achter de schouders van Henk Kamp is voor de bonden geen optie

Dat de vakbonden ideologisch al enige tijd zoekende zijn, dat wisten we. ...

De eerste retorische trucs is van de soort Ad ponandum : zo maar wat stellen zonder bewijs.
  De arbeidersbeweging worstelt met de moderne tijd: wat moet je met zzp'ers die de collectief georganiseerde sociale zekerheid uithollen?

Niets, die zoeken hun eigen zaakjes maar uit. De vakbeweging spreekt voor de werknemers.
  Namens wie spreek je tijdens de CAO-onderhandelingen als er relatief steeds minder werknemers lid zijn?

So what? Alle verenigingen krijgen wat minder leden.
   Maar we zijn bijna bij het onderwerp:
  Verwarring een betreft een principiële zaak. Opgebouwde pensioenrechten van werknemers waren tot voor kort heilig voor de bonden. ... Niet langer. De bonden willen af van die oude pensioenrechten, zo blijkt nu tijdens de onderhandelingen met de werkgevers over de herinrichting van het pensioenstelsel.

Een leugen. Verspreid door de werkgevers die degenen zijn die er vanaf willen. Zie de latere strijd erover.
  De economische realiteit van de kredietcrisis, de lage rente en de stijgende levensverwachting heeft de vakbeweging doen inzien dat de huidige pensioenzekerheid grotendeels schijnzekerheid is.

Herhaling van de leugen.
  En in plaats van vast te houden aan de opgebouwde pensioenrechten van de achterban, geven de bonden deze rechten op.

Herhaling twee van de leugen.
  Maar nu de bonden het oude verhaal van de onaantastbare pensioenrechten hebben ingeruild voor een nieuw verhaal over risico's, bandbreedtes en beleggingsresultaten

Herhaling drie van de leugen.
  De bonden hebben de overheid - in de persoon van minister van Sociale Zaken Henk Kamp - gevraagd om werknemers wettelijk te dwingen hun pensioenrechten op te geven.

Herhaling vier van de leugen.
  ... wat de bonden willen, dat kan rechtskundig niet. Het verzoek aan de minister om werknemers via de wet hun pensioenrechten te ontnemen, stuit op bezwaren van juristen.

Herhaling vijf van de leugen.
  zelfs als de Nederlandse regering de wettelijke barrieres weg zou nemen, dan stuit het schrappen van pensioenrechten op Europese regelgeving.
    Het lijkt of Brussel beter opkomt voor de verworven rechten van de Nederlandse werknemer dan de bonden.

Herhaling zes van de leugen.
  Nu de bonden in het pensioendossier zo hun vertwijfeling etaleren

Herhaling zeven van de leugen.
    Zo veel herhalingen ...  Dit kan maar uit één ding voortkomen: de absolute zekerheid dat omtrent het leugenachtigheid van zijn eigen bewering. En het is ook bijna gestoord. Of misschien wel helemaal - op een niet-klinische manier.

Meteen daarna een nog fraaier exemplaar. het komt dan ook vanuit een nog verkramptere discussie, die rond het multiculturalisme. Hindoestaanse allochtoon Anil Ramdas, succesvol als een soort cultuurpausje, betoogt de laatste maanden, schijvende begin september 2011, dat in Nederland een grote groep "white trash" rondloopt - waarmee hij doelt op de stemmers op de PVV. Als hindoestaan heeft hij zelf sterk last van cultuur-superioriteit, dus aan die kant van de mensheid is er niets aan de hand.
    Nu verwijt hij de Nederlandse intellectuelen dat ze niets doen aan wel-bestaande probleem van de Nederlandse white trash, en het is iets dat hem kennelijk hoog zit (De Groene Amsterdammer, 01-09-2011, door Anil Ramdas):
  Universalisme, relativisme en barbarisme

Waarom zijn de Nederlandse intellectuelen tegenover de blanke onderklasse zo tolerant en vergevingsgezind? Waarom tonen ze voor de aanhang van Wilders zo oneindig veel 'begrip'? Vermoedelijk vanwege een onuitroeibaar relativisme als het om de 'eigen soort' gaat.

... Je hoort niet: 'Sidder Wilders.' ...

Een keiharde leugen. Wilders wordt bijna dagelijks bejegend als "Nazi!", "Fascist!" en "Racist". Deze leugen was een noodzakelijke verbinding naar de volgende stap in het verhaal van Anil:
  Terwijl we duidelijk een culturele klasse ontwaren van onbeschaafde blanken, die we de onderklasse noemen en die zich gedraagt als een nieuwe etnische groep. ...

De vertaling in nette woorden van "white trash". De tegenhanger van "coloured trash", een term die je indien onafhankelijk van Ramdas' versie vermoedelijk voor het gerecht zou doen belanden, als je hem in de media uitsprak.
    Gevolgd door nog een leugen:
  Waarom hebben de Nederlandse intellectuelen zich niet met evenveel verve geworpen op de onbeschaafdheid onder westerlingen? Waarom hebben ze zich niet harder ingezet om hun achterlijkheid te bestrijden, door hun onderwijskansen en daarmee hun economische kansen te vergroten? Waarom zijn de Nederlandse intellectuelen tegenover de blanke etnische groep zo mild, tolerant en vergevingsgezind? Waarom tonen ze voor de aanhang van Wilders zo oneindig veel 'begrip'?

Precies het tegenovergesteld is het geval: ook bijna dagelijks zijn de oproepen tot het bestrijden van het populisme. Waarin al deze zaken zitten. En bij elke vorm van allochtone overlast en criminaliteit die in de media komt wordt er onmiddellijk bij geroepen "Maar er zijn ook Nederlanders die dat soort dingen doen". De analyses van de rassenrellen in Londen 2011 kwamen er bijna op neer dat het blanke rellen waren - terwijl alle reportages met beelden lieten zien dat het overgrote deel "hoodies" uit de zwarte achterbuurten waren.
    En deze laatste leugen gaat Ramdas achting proberen te geven door hem te herhalen:
  Waarom hebben de Nederlandse intellectuelen zich niet met evenveel verve geworpen op de onbeschaafdheid onder westerlingen?

Twee.
  Waarom hebben ze zich niet harder ingezet om hun achterlijkheid te bestrijden, door hun onderwijskansen en daarmee hun economische kansen te vergroten?

Drie.
  Waarom zijn de Nederlandse intellectuelen tegenover de blanke etnische groep zo mild, tolerant en vergevingsgezind?

Vier.
  Waarom tonen ze voor de aanhang van Wilders zo oneindig veel 'begrip'?

Vijf.
  Ik vermoed iets vreselijks: vanwege een onuitroeibaar relativisme als het om de 'eigen soort' gaat.

Zes.
  Je kunt kennelijk inderdaad een cultuur alleen begrijpen vanuit die cultuur zelf.

Zeven.
  Daarom begrijpt Paul Scheffer de noden van de onbeschaafde en half geletterde blanken.

Acht.
  Daarom neemt Joost Zwagerman het zo fel voor ze op.

Negen.
  Daarom heeft elke politieke partij iemand in een denktank zitten die roept dat men de taal van de gewone man moet spreken en moet laten zien hem te begrijpen.

Tien.
  In plaats van Henk en Ingrid te willen opvoeden en verheffen, wil men compassie en deernis voor ze tonen.

Elf.
    Merk op: al deze zinnen stonden in directe opeenvolging na elkaar. Dit is duidelijk een ernstiger geval dan dat van Kees Kraaijeveld - er zit dan ook een ernstiger oorzaak achter: cultuur. Meer over de persoonlijkheid achter deze storing hier .


Naar Retorica, trucs , of site home ·.

29 aug.2011