Bronnen bij Retorische trucs: "wij"

Net als alle andere retorische trucs wordt het "wij" vrijwel altijd gebruikt om smerigheid te verkopen. De eerste dader in deze verzameling is de zeer politiek-correcte en multiculturalistische Volkskrant-columnist Pieter Hilhorst. Die zich voordoet als zeer sociaal bewogen. Die hier iets betoogt aangaande de keuze tussen regels en geen-regels (de Volkskrant, 31-07-2012, column door Pieter Hilhorst, politicoloog):
  Slimmer mislukken

Tussentitel: Regels zijn altijd gericht op bekende gevaren, niet op onbekende

...    Die angst voor onbeheersbare mislukkingen is begrijpelijk. De verwevenheid in de economie is gigantisch. Als geen bank de afgelopen jaren staatssteun had ontvangen was de financiële ravage duizelingwekkend geweest. Als Griekse en Spaanse banken omvallen, kunnen ze Nederlandse banken meetrekken in hun val. En door de problemen van Vestia, komen ook andere corporaties in de klem. Een probleem is nooit geïsoleerd.
    Na een debacle klinkt steevast de roep om meer regels en strenger toezicht. Dit lijkt logisch. Als we ons geen mislukkingen kunnen veroorloven, moeten we de vrijheid voor experimenten beperken. De buffers van banken moeten groter worden. Het begrotingstekort van landen moet worden gebonden aan een maximum en woningcorporaties mogen niet meer speculeren met ingewikkelde financiële producten. Het probleem is alleen dat die veiligheidsmaatregelen nieuwe risico's meebrengen. Door de vereiste buffers willen banken minder uitlenen. De bezuinigingen in Europese landen verdiepen de economische crisis en woningcorporaties die zich niet mogen indekken tegen renterisico's lopen juist meer risico's. Bovendien zijn de regels altijd gericht op bekende gevaren, niet op onbekende. Het is hoogmoedig te denken dat we alle gevaren kennen.    ...

Geen regels, dus.
    Hoe gaan we dat nu verkopen aan een publiek dat je voor wilt houden dat je zo sociaal bent:
  We willen vrijheid om te experimenteren, maar ook de garantie op succes. We willen breken met de fantasieloze zekerheden van de staat, maar passen voor de onzekerheden van de markt. Met nieuwe regels en meer toezicht valt die tegenstrijdigheid nooit op te lossen.

En daar hebben we dus het "we", of "wij". In meervoud, net als bij het "wij" van Couwenberg  . De eerste "we" wil vrijheid tot experimenteren. Dat is dus de topderde van de maatschappij. De globaliseringswinnaars. De kosmopolieten. Degenen met goedbetaalde baantjes die niets produceren. Degenen die stukjes in de krant schrijven. Degenen die beleggen.
    Dan komt er een tweede "we". Die "we" wil passen voor de onzekerheden van de markt. Dat is dus de onderste tweederde van de markt. Degenen die productief werk doen. Degenen die sparen.
    En dan hebben we Peter Hilhorst, die het zo schrijft dat het lijkt dat die twee "we"-s dezelfde zijn, om te kunnen beweren dat "we" tegengestelde dingen willen die "we" niet kunnen krijgen. Oftewel: om de tegenstellingen te verdoezelen tussen zijn eigen belangen en zijn klasse, en de belangen van degenen waar hij beweert voor te staan.

De volgende komt uit een eindeloze reeks. Het gaat namelijk over de Europese Unie en de Europese eenwording. Waarvan er zo veel voordelen zijn. De mantra van minister van Financiën (2011-2012) Jan Kees de Jager, bij ieder interview waarin de kosten van de eurocrisis ter sprake kwamen (de Volkskrant, 15-11-2012, door Marc Peeperkorn):
  Analyse | Hulp aan Griekenland

Andere woorden, zelfde tijding: redden van de euro is niet gratis

Minister van Financiën Dijsselbloem zegt het anders dan zijn voorganger De Jager, maar ze bedoelen hetzelfde: we geven de Grieken geld uit eigenbelang.


Nederland moet serieus rekening houden met verliezen op de leningen en garanties die aan Griekenland zijn verstrekt. Met die verklaring neemt PvdA-minister Dijsselbloem (Financiën) één week na zijn aantreden resoluut afstand van zijn CDA-voorganger De Jager. ...
    ... Zijn boodschap dat er 'een heel groot risico is' dat Nederland straks kan fluiten naar een deel van de in Athene uitstaande 10 miljard euro, was zorgvuldig voorbereid. Dijsselbloem heeft geen zin om net als De Jager tijdens elk debat in de Tweede Kamer te moeten schutteren bij de vraag: krijgen we ons geld terug?    ...

Waarmee dus vrijwel alles wat tot nu toe gezegd is door zowel Jan Kees de Jager ...:
  ... als De Jager tijdens elk debat in de Tweede Kamer te moeten schutteren bij de vraag: krijgen we ons geld terug? Het 'jazeker, maar er zijn natuurlijk kleine risico's' van De Jager    ...

Dus "we" krijgen ons geld niet terug. Hoe kan dan, zoals de kop zegt namens de nieuwe minister Jeroen Dijsselbloem, de oude minister Jan Kees de Jager, en de Volkskrant, dat "we" voordeel hebben bij dat geld kwijt raken. Dat heeft Jan Kees de Jager eens mondeling uitgelegd (natuurlijk wist ieder verstandig mens het al), in Pauw & Witteman (20-09-2011) uitleg of detail - wat hij zegt, na 16:50 minuten, is parafraserend: "Van het oude wisselsysteem hadden de bedrijven veel last, en van de euro hebben we dus erg geprofiteerd".
    Dat is dus ook de "wij"-truc in de kop: de "wij" die voordeel hebben bij de muntunie zijn de bedrijven, en daarmee voornamelijk de rijken. De "wij" die de kosten dragen, zijn de gewone burgers.

Ook andere persoonlijke voornaamwoorden kunnen voor de "wij"-truc ingezet worden. Hier door een erkende klasse-verrader, voormalig PvdA-leider en bezemhok-neoliberaal Wouter Bos (de Volkskrant, 04-04-2013, column door Wouter Bos, econoom en politicoloog
  Een oncomfortabele waarheid

Een van de grootste verschillen tussen de huidige en de vorige minister van Financiën lijkt dat in omgang met 'de financiële markten'. Van Jan Kees de Jager weten we bijvoorbeeld dat hij de noodzaak om te bezuinigen uiteindelijk vooral rechtvaardigde met een beroep op het oordeel van 'de financiële markten'. Daar zou immers uiteindelijk al of niet met een renteverhoging gereageerd worden als we het wel of niet goed zouden doen.    ...
    Maar wat we niet moeten vergeten is dat al die banken, pensioenfondsen, verzekeraars en andere financiële giganten uiteindelijk zo agressief op de markt bezig zijn,

Daar leugen één. Hier worden banken en verzekeraars, particulier instellingen die tegenwoordig slechts één doel hebben: winstmaximalisering op de korte termijn (Ja, we weten inmiddels dat dat ellende oplevert maar ze gaan er gewoon mee door omdat het niet onmogelijk gemaakt wordt) op één hoop gepooid met pensioenfondsen, die meer op zekerheid van lange-termijn rendement sturen.
  ...omdat ze van u en mij de opdracht hebben gekregen een zo hoog mogelijk rendement te halen.

De truc. U en ik hebben absoluut helemaal niets te vertellen over die particuliere instellingen, en al evenmin over de pensioenfondsen. Die worden allemaal bestuurd door de mensen van de soort van Wouter Bos. Tuig in pak.
    Alleen al voor deze gore leugen verdient Wouter Bos het om tot op het bot ontdaan te worden van zijn welstand. Naar een ton of een kale grot, met die kerel.
    Maar er volgen er natuurlijk meer:
  Zelfs vakbonden stuurden als bestuurders van pensioenfondsen beleggingsvehikels de markt op om torenhoge rendementen te halen op de belegde pensioenpremies; om hen vervolgens met miljoenenbonussen te belonen als het hun lukte.

Idem. Het is wel een beetje in die richting gegaan, onder druk van het tuig in pak van de soort van Wouter Bos (generaliseren kan de redactie ook!), maar het is nog niets vergeleken bij de piranha's in de particuliere sector.
   En dit tuig in pak is ook nog in de gelegenheid zijn leugens vrijuit te verspreiden:
  Ooit was ik het bij De Wereld Draait Door zat om op de vraag wie de crisis veroorzaakt heeft, weer te antwoorden met 'de bankiers'. In plaats daarvan zei ik 'wij zelf'.

De media zijn hogelijk solidair met het tuig in pak. Maar daar houdt het ook wel zo'n beetje op:
  Ik heb in mijn politieke carrière weinig uitspraken gedaan die meer negatieve reacties uitlokten dan deze. De waarheid is ook oncomfortabel. Want die financiële markten, dat zijn we zelf.

Het is en blijft oppervlakkig gezien verbazingwekkend dat er nog geen opstand is uitgebroken, en dit soort lieden aan lantarenpalen opgehangen. Met als vermoedelijke dieper liggende reden dat je dan zo'n beetje de hele hogere en hogere middenklasse eruit moet gooien. En een maatschappij moet ook bestuurd worden.

Nog een bron van veelvuldig wij"-gebruik: de immigratie- en integratie-discussie (de Volkskrant, 05-02-2014, column door Arnon Grunberg):
  Syrië/Afghanistan

Op vrijdagavond laat vond tijdens de Sicherheitskonferenz in München een openbare discussie over Syrië plaats. ...
    Dat het Westen de opvang van Syrische vluchtelingen overlaat aan Libanon, Jordanië en Turkije gaan wij nog eens berouwen.    ...

Deze uitspraak klopt niet heel erg, want waarom zouden de Nederlanders het gaan berouwen dat ze geen Syriers toelaten? Gaan die Syriër's vanuit het Midden-Oosten Nederland bestoken? Dat is raar, want ze hebben het druk genoeg met oorlog voeren onder elkaar.
    De vraag is dus: "Over wie gaat dat 'wij' eigenlijk". Daarvoor zijn twee aanwijzingen: dat 'betreuren' wijst op een positieve grondhouding ten opzichte van de 'wij', en van Arnon Grunberg is voor de volle 100 procent zeker dat hij een enorme hekel heeft aan Nederland en de Nederlanders uitleg of detail . Dus bedoelt hij met 'wij' hoogstvermoedelijk niet de Nederlanders, maar zijn eigen groep. Zijn eigen groep is, zie de vorige verzameling, die van de Joden uitleg of detail . Dus vul voor 'wij' de term "de Joden", dan krijg je: "De Joden betreuren het dat er geen vrije migratie is van Syriërs". Dan klopt de uitspraak ineens, want de Joden hebben, wonende overal, een fundamenteel belang in vrije migratie.
    Dus de uitspraak van Arnon Grunberg is een sterke poging tot verhulling en verwarring omtrent een zaak die glashelder lig: de Joden zijn fundamenteel voor vrije (im)migraoite, en Nederlanders in steeds ruimere meerderheid tegen. 
 
Een variant vanuit een ander vakgebied: de economie (de Volkskrant, 17-10-2014, column door Sheila Sitalsing):
  Iets onveiligs

...    Het gaat ditmaal om een nieuw belastingstelsel. VVD en PvdA willen graag de belastingen herzien ...
    Volgens Wouter Koolmees... die voor D66 in de Tweede Kamer zit, ligt er 'een taboe op bezuinigingen' in het kabinet. ...

Een dermate gore leugen, dat zelfs Sitalsing het toegeeft:
  Dat is een aparte typering van een kabinet dat boven op bezuinigingen en lastenverzwaringen van 18 miljard euro in het vorige kabinet voor nog eens 30 miljard euro in de begroting sneed, maar iedereen heeft recht op zijn eigen waarheid.

Maar dat gaat nog allemaal over vriendje Koolmees. Helmaal aan het einde komt de bijdrage van Sitalsing zelf:
  Dat wordt een met veel tamtam gepresenteerde belastingverlaging die we zelf moeten betalen.

Een gore leugen, dat 'we'. Wie er betalen zijn de zwakkeren en de lage inkomens. De bezuinigingen zijn op sociale lasten en zorg. En huurders. Niet op de hogere-middeninkomende huizenbezitters. Van het gore type Koolmees en Sitalsing. 

Nog een "wij-tje" van de collega op de keerzijde van de pagina (de Volkskrant, 17-10-2014, column door Arnon Grunberg):
  Omzet

Volgens Bas Blokker in NRC Handelsblad raakt Zwarte Piet aan onze 'nationale identiteit' maar de Frankfurter Allgemeine Zeitung behandelt de kwestie in de economische bijlage van die krant. Ahold, moederconcern van Albert Heijn, zo schreef FAZ, wilde producten met Zwarte Piet in de ban doen, maar toen uit een peiling bleek dat van 1.500 personen 94 procent van plan was de kinderen met Zwarte Piet op te voeden, kwam het bedrijf van deze plannen terug. Angst voor omzetdaling verricht wonderen.    ...
    Zwarte Piet is omzet. Vermoedelijk is onze nationale identiteit eveneens gewoon omzet.    ...

Natuurlijk heeft Grunberg het hier over zijn eigen cultuur: de Joodse cultuur is omzet. De cultuur van Geldwisselaars in de Tempel. de regel:als een immigrant negatieve eigenschappen beschrijft is combinatie met "wij", heeft hij het over zijn eigen cultuur - zijn het positieve eigenschappen, zoals "onze democratie", zijn het de Nederlandse. Niet-westerse culturen kennen nauwelijks tot niet daadwerkelijke democratie - inclusief de Joodse. Ideologie is namelijk volkomen strijdig met democratie.
 
Een collectieve vorm van "wij" (Joop.nl, 21-10-2014, uitleg of detail )
  Ze pikken onze banen helemaal niet in!

Journalisten van The Guardian, Le Monde, El País, Süddeutsche Zeitung en La Stampa ontzenuwen 10 mythes rond immigratie in hun land


'Ze leren de taal niet, het zijn allemaal criminelen, ze integreren niet en ze pikken onze banen in.' Het zijn enkele veelgehoorde beweringen over immigranten in Europa. Zes kranten onderzochten wat er nu eigenlijk waar is van deze aannames. We zetten er een paar op een rijtje.

Ze pikken onze banen in – Le Monde
...
Het artikel ‘Ten Myths about Migration’ is onderdeel van het Europa-project van zes Europese kranten die samenwerken om te onderzoeken 'wat de EU goed doet en wat niet'. Lees het hele artikel op The Guardian.

Wat hiervan waar is, blijkt onmiddellijk uit de kop, en het voorkomen erin van de "wij"-variant. Die kop is waar als je het 'onze' erin uitlegt als "schrijvers en journalisten bij The Guardian, Le Monde, El País, Süddeutsche Zeitung, La Stampa enzovoort". Leg je het echter uit zoals het bedoeld is "de West-Europese bevolking in het algemeen" dan is het natuurlijk een keiharde leugen - geziene de werkloosheid in die landen.
    Uit welke retorische truc je dus onmiddellijk het waarheidsgehalte van de rest kan halen: pure leugens uitleg of detail .

Een bijna-evenknie van Arnon Grunberg wat betreft het pathetisch liegen met behulp van retorische trucs is televisie-recensent Jean-Pierre Geelen  . Maar in zijn hoedanigheid van tv-recensent heeft hij wat minder te maken met sociologische zaken, dus ook wat minder aanleidng als grunberg. Maar het volgende voorbeeld illustreert de gelijkenis aardig
(de Volkskrant, 22-10-2014, tv-recensie door Jean-Pierre Geelen):
  Gewone jongens en meisjes, daar houden wij van

... verder heerst in Nederland 'de triomf van de gewoonheid'. Dat doceerde emeritus hoogleraar Herman Pleij in een gewoontegetrouw wijdlopig exposé over de identiteit van Nederland en de Nederlander in DWDD.
    Portretten van onze grootste sporters eindigen steevast in de conclusie dat het toch zo'n gewone jongen (of meisje) is. Daar houden wij Nederlanders van.    ...

Lees de bloemlezing uit Geelen's wereld op deze website  , en het is volkomen helder dat hij een rabiaat politiek-correcteling en dus Nederlandhater is. Dus dat 'wij' is weer het bekende "wij" van de pathetisch liegende rethoricus.

Een fraai geval. Het betreft zwartgekleurd lichtgewichtje Harriet Duurvoort  , die het Oekraïne-referendum te ingewikkeld vindt om een mening over te hebben ("iets van de witten onderling"), maar op dat vlak geen enkele moeite heeft met de aanslagen in Brussel.
    Daarvoor heeft ze het vaste recept: het is de schuld van de witten.
    Maar omdat het toch wat minder staat om echt elke dag naar de witten te wijzen, gebruikt ze de hier beschreven truc (de Volkskrant, 29-03-2016, column door Harriet Duurvoort, publicist):
  Stop het bombarderen

We zijn allang in oorlog met de islam, zeggen ...
    ... Zij voeren de jihad, wij de oorlog tegen terreur. ... in onze oorlog ... burgerslachtoffers, van wie wij de verhalen ... dat wij direct of indirect steunen.
    'Door slechts te focussen ... westers oorlogsgeweld .. hebben wij de indruk dat ... wij nooit, geweld plegen ... Wij zijn in onze perceptie ...
    Zijn punt is dat wij soms nauwelijks ... het tijd wordt om onze bloedige war on terror ...
    ... westers precisiebombardement ...
    Wij zijn zo beschaafd dat we onschuldigen ... Wij horen hun verhalen ... raakt het ons niet. ... even kapot als wij nu zijn ... omdat wij, het Westen, ... een van onze vlaggen op een vliegtuig ...
   ... We vernietigden Irak ... in onze eigen metro vermoord ...

Ruim twintig stuks. Met ondertussen best wel duidelijk, door deze uitsnijdingen, wat er met dit "we" bedoeld wordt: "het westen".
    En eigenlijk is ook meteen duidelijk dat het een leugen is. Dit gaat allemaal over slechts één ding: het bombarderen door Amerika. Dat Europese landen daar Amerika met wat kleinigheden in volgen, is uitsluitend en alleen door grote Amerikaanse druk op de Europese politici.
    De Nederlandse en Europese bevolkingen zijn er in (ruime) meerderheid tegen.
    En verder wordt het "we" door alle allochtonen in de media  en vooral de moslims zo vaak misbruikt, dat u er zelf maar eentje uit moeten kiezen uit de lijst die rechts verschijnt bij de link hier uitleg of detail .


Naar Retorica, trucs  , of site home  ·.

1 aug.2012