Formalisme: groei en generalisaties In
het formalisme zijn tot nu toe de volgende stappen genomen: het
onderzoeksveld leidende naar een wetenschappelijke sociologie is opgesplitst
in deelvelden, zoals neurologie, psychologie, sociologie enzovoort
 . Die
opsplitsing bleek gebaseerd op één-veel en veel-één relaties oftewel
generalisaties
- en de natuur bleek ook in ruime mate gebruik te maken
generalisaties voorkomende als niveaus van structuren. Dat laatste geldt
onomstotelijk voor de dode natuur in vorm van opsplitsingen van de soort
"elementaire deeltjes", atomen, moleculen enzovoort, en er waren duidelijke
globale aanwijzingen dat het evenzeer geldt voor de levende natuur, zij het
met geleidelijker overgangen. De overgang van dode naar levende natuur is die van de exponentiële groei .
Dit
is gebleken een explosief proces te zijn dat uiteindelijk weer in de hand gehouden wordt door een andere
exponentieel proces: het exponentieel opraken van de voedingsstoffen,
leidende tot een S-vormige curve.De vraag zou kunnen zijn: hoe rijmt de situatie van explosieve groei zich met het feit dat de natuur toch voornamelijk stabiele situaties kent die zich lenen voor generalisaties? De clou zit in de exponentiële groei zelf. Het opraken van de voedingsstoffen is ook een exponentieel proces dat juist een gevolg is van de exponentiële groei. Zodat het uiteindelijk weer de natuur is die zichzelf in evenwicht houdt. Mede er toe leidende dat evenwicht de meest-voorkomende, natuurlijke, stand van zaken is. Die dus afgewisseld wordt door periodes van groei, hetgeen weerspiegeld wordt in het symbool van deze pagina rechtsboven. Dat plaatje is een afgekorte weergave van een meer gedetailleerde figuur die een reeks werkelijke historische gebeurtenissen weergeeft (uit: Little science, big science  ):
Dit is een grafiek van de groei van het aantal bekende chemische en natuurkundige elementen in de loop van de tijd, duidelijk bestaande uit een aantal achtereenvolgende S-curves. Iedere keer als er een nieuwe methode ontdekt werd om elementen te ontdekken, nam het ontdekte aantal exponentieel toe, om al snel af te vlakken, omdat het aantal daadwerkelijk bestaande elementen nogal klein is - een stuk of honderd. Deze reeks is ook weer een uitzondering in dat de afzonderlijke S-curves dicht op elkaar liggen - normaliter liggen die veel verder uit elkaar (het dicht bij elkaar liggen komt door de snelle ontwikkeling van de wetenschap, oftewel: het is geen materieel maar een geestelijk proces, en die hoeven zich minder aan de natuurlijke regels te houden):
Haal je daar de tijd uit, dan krijg je dit:
Een zogenaamd "spectrum" van mogelijke toestanden. Merk op: in deze figuren zijn de lijnen van de grafieken opzettelijk dik en slordig gehouden, als voorstelling van het feit dat het niet om scherp-omlijnde meer natuurkundige zaken gaat maar aan sociologie verwante "wazige" zaken zonder scherpomlijnde grenzen. Dit zijn nog steeds toestanden in de levende natuur. Dat is nog niet hetzelfde als hoe de mens dit ervaart, want als er een eenduidige weg was van natuurlijke generalisaties naar menselijke categorieën, zou er geen menselijke discussie ontstaan. Althans: zeer veel minder. Over die opbouw van de menselijke generalisaties gaat het verder hier  .
Naar Psychosociohistorie, inleiding  , of site home
 ·.
|
