Niet willen wetenUit de psychologie komt het verschijnsel van compartimentalisatie ,
het feit dat de hersenen een barrière kunnen bouwen tussen
verschillende delen ervan. Waar het in de psychologie voornamelijk gaat om
de ernstige, ziekelijk of pathologisch vormen, komen dit soort zaken in
minder ernstige ook in de dagelijkse wereld voor. En de meest voorkomende
vorm ervan is ongetwijfeld die van het niet-willen-weten: dat mensen wel
beseffen dat dingen anders zijn dan ze denken, maar dat niet willen weten.
Met als heel vaak als resultaat dat ze handelen tegen hun waarneembare
belangen in. Die mensen willen iets dat niet kan of niet deugt.Een groot deel van de behandeling door psychologen bestaat eruit om denken en handelen van mensen meer in overeenstemming te brengen met de werkelijkheid. Toen Dr. Phil 
nog een reguliere gast in de tv-show van Oprah Winfrey was, wijdde hij een
uitzending aan dik zijn. Natuurlijk was er het bekende “panel” van
geselecteerde slachtoffers, en een in het onderwerp geïnteresseerd publiek,
voornamelijk nogal dik. Eerst is er het inleidende praatje tussen Oprah en
Phil, met de nodige omzichtigheid van Oprah’s kant die het probleem van dik
zijn en afvallen ook erg goed kent. Dan staat Phil met zijn grote postuur
op uit zijn stoel, gaat breeduit voor het publiek staan, en
richt zich tot hen met het volgende (parafraserend):
Het had op het publiek hetzelfde effect als dat iedereen met een grote houten hamer op de kop geslagen werd. Nadat hij het punt er nog een paar keer in heeft geramd (‘If you do it consistently [te veel eten, dik worden], there must be something in it for you. At least you think there is’), gaat de rest van de uitzending er over hoe die contraproductieve wil bij de panelgasten tot stand is gekomen. Maar een ander favoriet argument van Dr. Phil is dat je aan die dingen uit het verleden, vaak redelijk tragisch, niets meer kan doen want ze zijn gebeurd, maar de nasleep, die contraproductieve wil, wel, en dat je dat ook moet doen, dat je dat verplicht bent aan jezelf, omdat je voor de rest van je leven best wel een beter leven wilt. Wat betreft onze maatschappij is de toestand nauwelijks anders. Wij zijn vet van onze materiële welvaart, in eerste instantie zichtbaar door allerlei consumptiegoederen, met de top van de maatschappij als het "goede" voorbeeld, met haar grote auto's, kasten van huizen, jachten, diamanten, en dergelijke - een voorbeeld dat de rest naarstig probeert na te volgen. Maar zelfs letterlijk zijn we de laatste jaren ook vet aan het worden: overgewicht is een epidemie geworden, eerst in Amerika maar nu ook in Europa. En waar weinig mensen zullen ontkennen dat ze wel weten dat dik-zijn niet goed is , is dat van
rijkdom ook reuze bekend
.
Maar dit zijn nog steeds slechts voorbeelden. Het niet willen weten is in ziektetechnische termen niet een epidemie, maar een pandemie en een endemie: het is overal, en het zit ingebakken. Van het klein-menselijke "wensdenken" tot aan het landelijke politiek-correcte denken en multiculturalisme, het is allemaal een vorm van niet-willen-weten, zie de vele voorbeelden hier . Het enige dat
nodig is om eraf te komen, is een beetje goede wil. En voor de huidige
toestand van de wereld geldt dus in hoge mate de volgende stelling:
De wereld deugt niet, omdat de mensen niet willen dat hij deugt, dus willen
dat hij niet deugt.
Naar Psychologie, begrippen 
, Psychologie overzicht
, of site home
.
|