Bronnen bij Houding midden I: arrogantie

23 sep.2007

Het belangrijkste praktische falen van de het middenmanagement is zaken van de boven te willen regelen, en vervolgens niet luisteren naar signalen van de uitvoerenden - vertaald als "arrogantie". Onderstaand eerst een specifiek voorbeeld, en dan een veralgemenisering ervan:


Uit: Dagblad De Pers, 27-09-2007, door Peter Wierenga

Geschiedenisleraar geschorst

Het stormt op het schoolplein in Gemert

Het Brabantse plaatsje Gemert is eventjes niet meer zo gemoedelijk.
Geschiedenisleraar Giebels is geschorst omdat hij, net als de rector, in de krant zijn mening uitte.


Het schoolplein in Gemert is te klein voor alle emoties. 'Die meneer Giebels mag dan wel erg overtuigd zijn van zichzelf, het is wél altijd interessant in zijn les', zeggen geschokte leerlingen van het Commanderij College over hun gewaardeerde docent. Ook ouders spreken schande van de schorsing. Bovendien krijgen hun kinderen nu geen geschiedenisles.
    Hoe kon het zover komen? Henk Giebels (60), docent en voormalig onderwijsadviseur van D66, waagde het om te reageren op een opiniestuk van zijn rector, Martien van Diesen.
Die spuwde in het Eindhovens Dagblad zijn gal over de 'rechtse denktank' van Alexander Rinnooy Kan, die leraren wil belonen naar hun opleidingsniveau. En passant deelde de rector ook nog een sneer uit naar de 'reactionaire' vereniging Beter Onderwijs Nederland (BON), die sceptisch is over onderwijsvernieuwingen. 'In het Neder1andse onderwijs wordt bijvoorbeeld in het vmbo door zogenaamde tweedegraders een grotere prestatie neergezet dan door op een automatische piloot vanuit het verleden doorkabbelende BON-ners', schreef Van Diesen. 'Door lieden die terug willen naar het onderwijs van vroeger, zogenaamd omdat het toen beter was.'
    Deze kritiek liet de ervaren Giebels niet over zijn kant gaan. Volgens hem draaft Van Diesen door met zijn vernieuwingen. 'De managers (we hebben er nu al 20) zijn belangrijk. Leraren zijn slechts uitvoerders van wat zij bedenken', reageerde de gepromoveerde historicus in dezelfde krant. 'Jaar in jaar uit moesten we de mantra van de heer Van Diesen aanhoren: Je Opleiding Is Volstrekt Onbelangrijk! Vakmanschap Telt Niet Meer! Samen Werken! Gedifferentieerd Werken! Vernieuwend Werken!'
    Maar helaas, de vrijheid van meningsuiting geldt op het Commanderij College alleen voor de rector: docent Giebels werd ogenblikkelijk geschorst door de directie. ' De school heeft inmiddels een jurist ingeschakeld. 'Er worden zeer binnenkort afspraken gemaakt', is het enige wat bestuurslid Martin Jacobs kwijt wil. Kennelijk komt er een vertrekregeling voor Giebels, die een spreekverbod heeft gekregen en onbereikbaar is voor commentaar.
    'Dit is het zoveelste voorbeeld van een docent die opzij wordt geschoven door het management omdat hij niet mee wil doen aan onderwijsvernieuwingen', zegt SP-Kamerlid Jasper van Dijk. Hij gaat over deze zaak vragen stellen aan minister van Onderwijs Ronald Plasterk (PvdA).    .....


Red.:   Dit is een ander voorbeeld van de bekende strijd tussen manager en professional die in zijn meest spectaculaire vorm is beschreven in Managen en vakkennis . Daar was het de ingenieur die zei dat de shuttle niet gelanceerd kon worden op vakinhoudelijke gronden, en waren het de managers die de maatschappelijke vorm, dat wil zeggen: op tijd starten, belangrijker vonden - hier is de schoolmanager die zijn leraar-professional voorhoudt dat de vaktechnische expertise niet belangrijk is, als het maar voor de maatschappij als nieuw en modern uitziet. In het eerste geval leidde het tot een grote, wereldwijd gepubliceerde, ramp - een spectaculaire explosie. In het tweede geval lijkt de explosie lokaal en klein. Maar in werkelijkheid is dit geval natuurlijk slechts een voorbeeld van een zeer groot aantal gelijksoortige:


Uit: De Volkskrant, 19-09-2007, door Paul Bezembinder e.a.

Schoolbesturen zijn spoor volledig bijster

Schoolbesturen willen een eigen instituut oprichten waar leraren worden bijgeschoold, dat plan verdient geen navolging, schrijven Paul Bezembinder e.a.


In de week dat de commissie-Rinnooy Kan haar advies over de toekomst van het leraarschap uitbrengt, lanceren de schoolbesturen in Nederland, verenigd in de Voortgezet Onderwijsraad het plan m een eigen bijscholingsinstituut voor leraren op te richten, het ‘Dutch Teachers College’ (Binnenland, 12 september).
    Op zichzelf is het initiatief toe te juichen. Maar de plannen zoals ze nu gepresenteerd worden, lijken haaks te staan op de verstandige analyse van de commissie-Rinnooy Kan. Drie aspecten baren ons met name zorgen. Allereerst lijkt de raad zich onvoldoende bewust te zijn van de vele klachten die de afgelopen jaren door docenten, studenten en ouders zijn geuit. Docenten roepen al jaren dat zij de greep op het Nederlands onderwijs aan juist de bestuurders hebben verloren.
    Rob Kraakman van de grote OMO-scholengroep in Brabant, zegt daarentegen over het nieuwe instituut: ‘Wij willen de regie over wat goed is en nodig is voor onze mensen.’
    Het is nu juist dit type paternalisme dat de afgelopen jaren grote groepen docenten van hun beroep vervreemd heeft. De uitspraak van Kraakman biedt een interessant zicht op de doelstelling van de VO-raad: in plaats van docenten ruimte en verantwoordelijkheid te geven, ook over hun eigen opleiding, zoals de commissie Rinnooy Kan bepleit, lijken de touwtjes juist strakker te worden aangetrokken.
    Vervolgens verbindt het Dutch Teachers College zich direct aan de ‘vernieuwingsagenda’ van de sector, wat doet vrezen dat bepaalde onderwijskundige ideologieën opnieuw van bovenaf opgelegd zullen worden. Dan vergeten zij dat een belangrijk deel van de problematiek in het onderwijs, de afgelopen twintig jaar juist veroorzaakt is door de ondoordachte en overhaaste invoering van allerlei vernieuwingen. De combinatie schoolbesturen en onderwijsvernieuwers speelde daarbij een prominente rol, en de in het verleden behaalde ‘successen’ bieden dus op zijn zachtst gezegd geen garanties voor de toekomst. ...


Red.:   Tezamen hebben al die kleine door het middenmanagement veroorzaakt explosies geleid tot een kleine onderwijskundige ramp, raadplege de lijst naast dit artikel .


Uit: De Volkskrant, 08-08-2007, van verslaggeefster Carlijne Vos

En hup! weer drie vragen die jeugdhulp van hulp afhouden

Jeugdzorg is voor 80 procent formulieren invullen | Er zit soms een half jaar tussen melding en behandeling.


Ben ik hulpverlener of procesbewaker? Maarten van den Berg, werkzaam bij een Bureau Jeugdzorg in de Randstad, weet het soms niet meer. ‘Al het papierwerk waar wij mee worden opgezadeld heeft maar één resultaat: zo min mogelijk contact met de klant.’ ...

De hulpverlener wilde niet met zijn naam in de krant. Maarten van den Berg is een gefingeerde naam.


Red.:   Vanwege de angst voor repercussies vanuit de laag van het middenmanagement - net als in het onderwijs.
   In de volgende bron wordt wat minder diplomatieke maar passender taal gebruikt:


Uit: De Volkskrant, 23-02-2009, column door Bert Wagendorp

Bestuurders

Tussentitel: Wanneer zal Geert Dales een Cerfontainetje gaan doen?

In een interview met Intermediair gaf voormalig Schiphol-directeur Gerlach Cerfontaine vorige week toe dat hij over de aanleg van de Polderbaan flink had lopen liegen en bedriegen. Dat wisten we natuurlijk allang, maar het is goed dat het nog eens uit onverdachte bron, namelijk de leugenaar zelf, wordt bevestigd.
   Cerfontaine: ‘Het werd zelfs al de milieubaan genoemd. Nonsens natuurlijk.’ Ja, nonsens natuurlijk.
    Vooral kleine dorpen rondom Schiphol, zoals Spaarndam, waren de klos. Toevallig was ik er een jaar of vijf geleden bij toen Cerfontaine in de lokale sporthal de bewoners toezegde dat het allemaal goed zou komen. Een jaar later was het allemaal nog veel erger.
    Cerfontaine had op z’n hoge hakjes voor de zoveelste keer heel charmant de ogen uit z’n kop staan te liegen.
    Wanneer je destijds in de krant zette wat Cerfontaine nu gewoon zelf toegeeft, hing een uur later zijn woordvoerder al aan de lijn bij de hoofdredacteur of kwam Cerfontaine hoogstpersoonlijk zijn beklag doen.
    Nu zegt hij dit: ‘Er is in dat soort situaties geen tijd meer voor reflectie om de vraag te beantwoorden: jongens, is dit nu allemaal wel waar, wat we al dertig jaar met elkaar aan het beweren zijn?’
    Dat was precies de vraag die Cerfontaine door de media keer op keer werd gesteld, en die hij telkens bevestigend beantwoordde: het was allemaal waar.
    Maar het was dus allemaal níet waar.
    Bestuurders, zei Cerfontaine in Intermediair, hebben nu eenmaal de neiging hun oplossingen steeds beter te gaan verkopen.
    ‘Het werd zelfs al de milieubaan genoemd. Nonsens natuurlijk.’Tot ze hun eigen leugens geloven.
    Zo iemand lijkt de bestuurder Geert Dales mij ook. Het zal mij benieuwen wanneer Dales een Cerfontainetje doet en toegeeft dat hij Amsterdam de Noord-Zuidlijn willens en wetens toch een beetje al te optimistisch door de strot heeft geduwd.
    Gisteren was Dales bij Buitenhof, en het werd snel duidelijk dat het nog enige tijd zal duren, eer Geert Cerfontaines staat van deemoedigheid zal hebben bereikt. Hij begon maar meteen met een krachtig statement over de aanleg van de ondergrondse: ‘Vrijwel alles gaat goed.’
    Inmiddels heeft zijn metroplan zes jaar vertraging opgelopen, zijn de geraamde kosten (1,4 miljard) met een miljard euro opgelopen, dreigt Amsterdam failliet te gaan en verklaarde de afgetreden wethouder Herrema vorige week dat hij ook niet weet wat er gebeurt wanneer twee gigamollen straks een tunnel onder de drassige grachtengordel gaan boren.  ...
    Volgens Geert Dales waren de vertraging en de kostenoverschrijding trouwens de schuld van ‘een klungelende aannemer’. Ook zijn voorgangers van D66 en GroenLinks gingen niet vrijuit en de staat deugde evenmin. Gerlach Cerfontaine achtte de Polderbaan-farce vooral de schuld van minister Tineke Netelenbos.
    Ook succesvol bestuurder worden? Wees hondsbrutaal en schaamteloos – en schuif af waar je maar kunt.


Red.:   Geert Dales levert toch ook een nuttige bijdrage aan ons betoog: de leugens en arrogantie zitten niet bij een enkeling,maar in de hele bestuurslaag.


Naar Houding midden I , Sociologie lijst  , Sociologie overzicht  , of site home .