Bronnen bij Houding midden I: arrogantie
|
23 sep.2007 |
Het belangrijkste praktische falen van de het middenmanagement is zaken van de
boven te willen regelen, en vervolgens niet luisteren naar signalen van de
uitvoerenden - vertaald als "arrogantie". Onderstaand eerst een
specifiek voorbeeld, en dan een veralgemenisering ervan:
Uit:
Dagblad De Pers, 27-09-2007, door Peter Wierenga
Geschiedenisleraar geschorst
Het stormt op het schoolplein in Gemert
Het Brabantse plaatsje Gemert is eventjes niet meer zo gemoedelijk.
Geschiedenisleraar Giebels is geschorst omdat hij, net als de rector, in de
krant zijn mening uitte.
Het schoolplein in Gemert is te klein voor alle emoties. 'Die meneer Giebels mag
dan wel erg overtuigd zijn van zichzelf, het is wél altijd interessant in zijn
les', zeggen geschokte leerlingen van het Commanderij College over hun
gewaardeerde docent. Ook ouders spreken schande van de schorsing. Bovendien
krijgen hun kinderen nu geen geschiedenisles.
Hoe kon het zover komen? Henk Giebels (60), docent en
voormalig onderwijsadviseur van D66, waagde het om te reageren op een opiniestuk
van zijn rector, Martien van Diesen.
Die spuwde in het Eindhovens Dagblad zijn gal over de 'rechtse denktank'
van Alexander Rinnooy Kan, die leraren wil belonen naar hun opleidingsniveau. En
passant deelde de rector ook nog een sneer uit naar de 'reactionaire' vereniging
Beter Onderwijs Nederland (BON), die sceptisch is over onderwijsvernieuwingen.
'In het Neder1andse onderwijs wordt bijvoorbeeld in het vmbo door zogenaamde
tweedegraders een grotere prestatie neergezet dan door op een automatische
piloot vanuit het verleden doorkabbelende BON-ners', schreef Van Diesen. 'Door
lieden die terug willen naar het onderwijs van vroeger, zogenaamd omdat het toen
beter was.'
Deze kritiek liet de ervaren Giebels niet over zijn kant
gaan. Volgens hem draaft Van Diesen door met zijn vernieuwingen. 'De managers
(we hebben er nu al 20) zijn belangrijk. Leraren zijn slechts uitvoerders van
wat zij bedenken', reageerde de gepromoveerde historicus in dezelfde krant.
'Jaar in jaar uit moesten we de mantra van de heer Van Diesen aanhoren: Je
Opleiding Is Volstrekt Onbelangrijk! Vakmanschap Telt Niet Meer! Samen Werken!
Gedifferentieerd Werken! Vernieuwend Werken!'
Maar helaas, de vrijheid van meningsuiting geldt op het
Commanderij College alleen voor de rector: docent Giebels werd ogenblikkelijk
geschorst door de directie. ' De school heeft inmiddels een jurist ingeschakeld.
'Er worden zeer binnenkort afspraken gemaakt', is het enige wat bestuurslid
Martin Jacobs kwijt wil. Kennelijk komt er een vertrekregeling voor Giebels, die
een spreekverbod heeft gekregen en onbereikbaar is voor commentaar.
'Dit is het zoveelste voorbeeld van een docent die opzij
wordt geschoven door het management omdat hij niet mee wil doen aan
onderwijsvernieuwingen', zegt SP-Kamerlid Jasper van Dijk. Hij gaat over deze
zaak vragen stellen aan minister van Onderwijs Ronald Plasterk (PvdA). .....
Red.: Dit is een ander voorbeeld van de bekende strijd tussen
manager en professional die in zijn meest spectaculaire vorm is beschreven in
Managen en vakkennis
. Daar was het de ingenieur die zei dat de shuttle niet gelanceerd kon worden op
vakinhoudelijke gronden, en waren het de managers die de maatschappelijke vorm,
dat wil zeggen: op tijd starten, belangrijker vonden - hier is de schoolmanager
die zijn leraar-professional voorhoudt dat de vaktechnische expertise niet
belangrijk is, als het maar voor de maatschappij als nieuw en modern uitziet. In
het eerste geval leidde het tot een grote, wereldwijd gepubliceerde, ramp - een
spectaculaire explosie. In het tweede geval lijkt de explosie lokaal en klein.
Maar in werkelijkheid is dit geval natuurlijk slechts een voorbeeld van een zeer
groot aantal gelijksoortige:
Uit:
De Volkskrant, 19-09-2007, door Paul Bezembinder e.a.
Schoolbesturen zijn spoor volledig bijster
Schoolbesturen willen een eigen instituut oprichten waar leraren worden
bijgeschoold, dat plan verdient geen navolging, schrijven Paul Bezembinder e.a.
In de week dat de commissie-Rinnooy Kan haar advies over de toekomst van het
leraarschap uitbrengt, lanceren de schoolbesturen in Nederland, verenigd in de
Voortgezet Onderwijsraad het plan m een eigen bijscholingsinstituut voor leraren
op te richten, het ‘Dutch Teachers College’ (Binnenland, 12 september).
Op zichzelf is het initiatief toe te juichen. Maar de plannen
zoals ze nu gepresenteerd worden, lijken haaks te staan op de verstandige
analyse van de commissie-Rinnooy Kan. Drie aspecten baren ons met name zorgen.
Allereerst lijkt de raad zich onvoldoende bewust te zijn van de vele klachten
die de afgelopen jaren door docenten, studenten en ouders zijn geuit. Docenten
roepen al jaren dat zij de greep op het Nederlands onderwijs aan juist de
bestuurders hebben verloren.
Rob Kraakman van de grote OMO-scholengroep in Brabant, zegt
daarentegen over het nieuwe instituut: ‘Wij willen de regie over wat goed is en
nodig is voor onze mensen.’
Het is nu juist dit type paternalisme dat de afgelopen jaren
grote groepen docenten van hun beroep vervreemd heeft. De uitspraak van Kraakman
biedt een interessant zicht op de doelstelling van de VO-raad: in plaats van
docenten ruimte en verantwoordelijkheid te geven, ook over hun eigen opleiding,
zoals de commissie Rinnooy Kan bepleit, lijken de touwtjes juist strakker te
worden aangetrokken.
Vervolgens verbindt het Dutch Teachers College zich direct
aan de ‘vernieuwingsagenda’ van de sector, wat doet vrezen dat bepaalde
onderwijskundige ideologieën opnieuw van bovenaf opgelegd zullen worden. Dan
vergeten zij dat een belangrijk deel van de problematiek in het onderwijs, de
afgelopen twintig jaar juist veroorzaakt is door de ondoordachte en overhaaste
invoering van allerlei vernieuwingen. De combinatie schoolbesturen en
onderwijsvernieuwers speelde daarbij een prominente rol, en de in het verleden
behaalde ‘successen’ bieden dus op zijn zachtst gezegd geen garanties voor de
toekomst. ...
Red.: Tezamen hebben al die kleine door het middenmanagement
veroorzaakt explosies geleid tot een kleine onderwijskundige ramp, raadplege
de lijst naast dit artikel
.
Uit:
De Volkskrant, 08-08-2007, van verslaggeefster Carlijne Vos
En hup! weer drie vragen die jeugdhulp van hulp afhouden
Jeugdzorg is voor 80 procent formulieren invullen | Er zit soms een half jaar
tussen melding en behandeling.
Ben ik hulpverlener of procesbewaker? Maarten van den Berg, werkzaam
bij een Bureau Jeugdzorg in de Randstad, weet het soms niet meer. ‘Al het
papierwerk waar wij mee worden opgezadeld heeft maar één resultaat: zo min
mogelijk contact met de klant.’ ...
De hulpverlener wilde niet met zijn naam in de krant. Maarten van den Berg is
een gefingeerde naam.
Red.: Vanwege de angst voor repercussies vanuit de laag van
het middenmanagement - net als in het onderwijs.
In de volgende bron wordt wat minder diplomatieke maar passender
taal gebruikt:
Uit:
De Volkskrant, 23-02-2009, column door Bert Wagendorp
Bestuurders
Tussentitel: Wanneer zal Geert Dales een Cerfontainetje gaan doen?
In een interview met Intermediair gaf voormalig Schiphol-directeur
Gerlach Cerfontaine vorige week toe dat hij over de aanleg van de Polderbaan
flink had lopen liegen en bedriegen. Dat wisten we natuurlijk allang, maar het
is goed dat het nog eens uit onverdachte bron, namelijk de leugenaar zelf, wordt
bevestigd.
Cerfontaine: ‘Het werd zelfs al de milieubaan genoemd. Nonsens
natuurlijk.’ Ja, nonsens natuurlijk.
Vooral kleine dorpen rondom Schiphol, zoals Spaarndam, waren
de klos. Toevallig was ik er een jaar of vijf geleden bij toen Cerfontaine in de
lokale sporthal de bewoners toezegde dat het allemaal goed zou komen. Een jaar
later was het allemaal nog veel erger.
Cerfontaine had op z’n hoge hakjes voor de zoveelste keer
heel charmant de ogen uit z’n kop staan te liegen.
Wanneer je destijds in de krant zette wat Cerfontaine nu
gewoon zelf toegeeft, hing een uur later zijn woordvoerder al aan de lijn bij de
hoofdredacteur of kwam Cerfontaine hoogstpersoonlijk zijn beklag doen.
Nu zegt hij dit: ‘Er is in dat soort situaties geen tijd meer
voor reflectie om de vraag te beantwoorden: jongens, is dit nu allemaal wel
waar, wat we al dertig jaar met elkaar aan het beweren zijn?’
Dat was precies de vraag die Cerfontaine door de media keer
op keer werd gesteld, en die hij telkens bevestigend beantwoordde: het was
allemaal waar.
Maar het was dus allemaal níet waar.
Bestuurders, zei Cerfontaine in Intermediair, hebben
nu eenmaal de neiging hun oplossingen steeds beter te gaan verkopen.
‘Het werd zelfs al de milieubaan genoemd. Nonsens
natuurlijk.’Tot ze hun eigen leugens geloven.
Zo iemand lijkt de bestuurder Geert Dales mij ook. Het zal
mij benieuwen wanneer Dales een Cerfontainetje doet en toegeeft dat hij
Amsterdam de Noord-Zuidlijn willens en wetens toch een beetje al te optimistisch
door de strot heeft geduwd.
Gisteren was Dales bij Buitenhof, en het werd snel duidelijk
dat het nog enige tijd zal duren, eer Geert Cerfontaines staat van deemoedigheid
zal hebben bereikt. Hij begon maar meteen met een krachtig statement over de
aanleg van de ondergrondse: ‘Vrijwel alles gaat goed.’
Inmiddels heeft zijn metroplan zes jaar vertraging opgelopen,
zijn de geraamde kosten (1,4 miljard) met een miljard euro opgelopen, dreigt
Amsterdam failliet te gaan en verklaarde de afgetreden wethouder Herrema vorige
week dat hij ook niet weet wat er gebeurt wanneer twee gigamollen straks een
tunnel onder de drassige grachtengordel gaan boren. ...
Volgens Geert Dales waren de vertraging en de
kostenoverschrijding trouwens de schuld van ‘een klungelende aannemer’. Ook zijn
voorgangers van D66 en GroenLinks gingen niet vrijuit en de staat deugde
evenmin. Gerlach Cerfontaine achtte de Polderbaan-farce vooral de schuld van
minister Tineke Netelenbos.
Ook succesvol bestuurder worden? Wees hondsbrutaal en
schaamteloos – en schuif af waar je maar kunt.
Red.: Geert Dales levert toch ook een nuttige bijdrage aan ons
betoog: de leugens en arrogantie zitten niet bij een enkeling,maar in de hele
bestuurslaag.
Naar Houding midden I
,
Sociologie lijst
, Sociologie overzicht
, of site home
.
|