Bronnen bij Samenwerking bij dieren: over Frans de Waal

Over Frans de Waal en zijn invloed (de Volkskrant, 05-05-2007, van medewerker Diederik van Hoogstraten):
Groot kenner van de mensaap invloedrijker dan George Bush

Bioloog is na Ayaan Hirsi Ali de tweede Nederlander in de tophonderd van Time.

Tussentitel: Primatoloog De Waal heeft de wind mee

‘Iedereen feliciteert me omdat ik George Bush heb verslagen.’ Frans de Waal is volgens het Amerikaanse tijdschrift Time een van de honderd invloedrijkste figuren op aarde. President Bush zit niet in die groep. De Waal grinnikt. ‘Kennelijk moet ik daar trots op zijn.’
    De Nederlandse bioloog doet al decennia onderzoek naar het gedrag van mensapen. Zijn vermogen om verbanden te leggen tussen mens en aap, en die evolutionaire relatie voor een breed publiek inzichtelijk te maken, heeft hem de ultieme waardering van de Time-redactie opgeleverd.
    Het blad noemt De Waal (58) een learned contrarian, een dwarse denker. ‘De Waal concentreert zich op wat ons samenbrengt: wederkerigheid, empathie, de oplossing van conflicten. We aanvaarden misschien dat we van de apen afstammen’, schrijft Time, ‘maar mensen als De Waal zijn nodig om ons eraan te herinneren dat we niet zo heel ver zijn gekomen.’
    Drie weken geleden hoorde de bioloog dat hij gekozen was in de ‘tophonderd’. De wetenschapper is de tweede Nederlander op de lijst, na Ayaan Hirsi Ali in 2005. ‘Het betekent zeker iets’, zegt De Waal vanuit Atlanta, waar hij verbonden is aan Emory University. ‘Ik hecht er waarde aan, omdat deze lijst laat zien dat je werk ook buiten het vakgebied doordringt.’
    De waardering en erkenning van zijn collega’s is één ding, vertelt De Waal. Zo is hij na een ‘rigoureus proces’ toegelaten tot de Amerikaanse Academy of Sciences. Maar De Waals meeslepende, vaak humoristische boeken over chimpansees, bonobo’s en de mens zijn juist gericht op een groot publiek. Dat geldt zeker voor Van nature goed (1996) en De aap in ons (2005).
    Hij kwam in 1981 naar de VS nadat hij in Nederland had gestudeerd en onderzoek had verricht. Chimpansee-politiek, zijn eerste boek, verscheen in 1982. Al snel werd De Waal een toonaangevende primatoloog. In 1991 kwam hij bij de psychologiefaculteit van Emory University.
    Blijft de vraag waarom de bioloog juist nu op de lijst terecht is gekomen. ...
    Adi Ignatius, als adjunct-hoofdredacteur van Time verantwoordelijkheid voor de lijst, kan alleen zeggen dat de wetenschapsredactie vond dat De Waal een plek tussen de genomineerden verdiende. ‘Het gaat om de invloed nu’, zegt Igantius. ...
    De afgelopen 25 jaar heeft De Waal een grote verandering waargenomen in de manier waarop de buitenwacht reageert op zijn werk. ‘In de eerste jaren kreeg ik veel weerstand.’ Dezer dagen ‘wordt alles voor zoete koek geslikt’, zegt hij. ‘Soms denk ik: mensen zouden wel wat meer kritiek mogen geven.’
    De tegenstand die er nog is, valt in twee groepen uiteen. Vooral in de VS treft hij opponenten die niet in de evolutietheorie geloven. ‘De religieuze blik’, noemt De Waal dat. ‘Maar je ziet een discrepantie tussen de creationisten, en die mensen die een probleem hebben met de evolutie, maar op hun beurt wel gefascineerd zijn door de dierenwereld en de vergelijking tussen mens en dier.’
    Een tweede front wordt gevormd door ‘de linkse intellectuelen in Frankrijk’, zegt De Waal. ‘Dat is de filosofische blik: Cartesiaans. Volgens hen mag je mens en dier niet eens vergelijken.’
    Critici zullen moeten aanvaarden dat De Waals werk inmiddels wereldwijd wordt erkend. ...

Tussenstuk:
Na Hirsi Ali de tweede Nederlander op de lijst van invloedrijken

Als Nederlander neemt Frans de Waal de fakkel over van Ayaan Hirsi Ali. De VVD-politicus was in 2005 de eerste Nederlander op de lijst. Dit jaar staan er inwoners uit 28 landen op.
    De jaarlijkse Time 100 begon in 2004. De keuze van honderd ‘invloedrijkste’ mensen is ‘subtiel en subjectief’, geeft adjunct-hoofdredacteur Adi Ignatius toe. ‘Je kunt invloed niet kwantificeren.’
    Het is een barometer: wie doet er volgens Time toe? Niet president George W. Bush, die voor het eerst afviel vanwege zijn ‘vermogen om invloed juist te verspelen’. Wel de Sudanese dictator Omar Bashir. Een notering is ‘geen steunbetuiging’, zegt Igantius.
    Op de lijst staan 71 mannen en 29 vrouwen, onder wie de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Britse koningin Elizabeth II
    De lijst staat ook op internet: www.time.com/time/specials/2007/time100/. Aanstaande dinsdag worden de honderd genomineerden geëerd tijdens een gala in New York.

En dat voor een wetenschapper ...

:
Naar Samenwerking bij dieren , Groep en samenleving , of site home .

12 mei 2007