Uit: De Volkskrant, 05-07-2007, door Göran Esping-Andersen

Zet in op de allerkleinsten

Ongelijkheid verdwijnt eerder door onderwijs aan peuters uit arme gezinnen dan door inkomensnivellering, betoogt Göran Esping-Andersen.

Tussentitel: Opleidingsbudget voor kinderen moet omhoog – begin bij de eenjarigen

...    Verder is er het verschil in inkomens tussen allochtonen en autochtonen. Allochtonen hebben meestal een lager inkomen dan autochtonen. Dat komt deels doordat hun ouders wellicht lager zijn opgeleid en een lagere economische status hebben. Maar als men deze factoren wegneemt, blijft de kloof groot. ...
   ... Als gevolg van deze ontwikkeling wordt het menselijk kapitaal van ouders – hun vaardigheden en de zaken die ze in de gezinscontext gebruiken om de kinderen te stimuleren en op te voeden – ook gepolariseerd. ...
    Dit alles is reden tot zorg over de toekomst van onze kinderen. Lang is gedacht dat onderwijshervormingen zouden leiden tot gelijke kansen, maar dat blijkt niet waar te zijn. Dit komt doordat de verschillen tussen ‘de bovenkant’ en ‘de onderkant’ van de samenleving voor het grootste deel ontstaan in de periode voordat de kinderen naar school gaan. En omdat kinderen zich in deze cruciale fase voornamelijk in een privésituatie bevinden met hun ouders, meestal hun moeder, en binnen de vier muren van het huis, moeten we letten op gezinsfactoren. Die hebben een veel grotere invloed op kinderen dan omgevings- en gemeenschapsfactoren. ...
    Een tweede mechanisme heeft te maken met de tijd die ouders in hun kinderen investeren. ...
    De revolutie in de vaderzorg (met mentale stimulansen als voorlezen en samen puzzelen) heeft zich helaas voornamelijk voltrokken onder hoger opgeleide vaders. Onder hoger opgeleide vaders is sprake van een verdubbeling van de zorgtijd voor de kinderen. Maar lager opgeleide vaders doen nog hetzelfde als twintig jaar geleden: voor de televisie zitten en naar voetbalwedstrijden kijken. ...
    In Nederland zouden de opleidingsbudgetten aan een herprioritering onderworpen moeten worden en er zou vooral moeten worden ingezet op een verhoging van het bedrag gedurende de eerste levensjaren van het kind, te beginnen op eenjarige leeftijd. ... Een van de speerpunten zou moeten zijn dat gezinsbeleid en onderwijsbeleid worden gekoppeld. In de pre-schoolfase komt de opleidingsimpuls traditioneel gezien van de ouders. Deze impuls moet nu een partnerschap worden tussen ouders en publiek beleid.
    Vaak is kinderopvangbeleid in Europa gebaseerd op verkeerde ideeën. Zweden dacht bijvoorbeeld in het begin dat het niet nodig was subsidie voor kinderopvang te geven aan werkloze ouders. Die waren immers toch thuis. Maar de kinderen van die – vaak allochtone – ouders zouden eigenlijk de eersten moeten zijn om gesubsidieerde en hoge kwaliteit zorg te krijgen. Er moet serieus worden nagedacht over andere stimuli en ander beleid om ouders en gezinnen die het moeilijk hebben te ondersteunen.


Red.:   De problemen die in het artikel in zijn geheel worden besproken, zijn in Nederland alleen maar dringend geworden in verband met de allochtone instroom, en de noodzaak voor een drastisch ander aanpak komt ook uitsluitend daar vandaan. De voorstellen van de socioloog komen neer op het eerder institutioneel opvoeden van het kind, en het besteden van veel meer geld daaraan. Dat zal wat betreft de allochtonen een heel moeilijke zaak zijn, daar deze hun kinderen in de eerste jaren juist veel meer thuis houden dan autochtone ouders. Ook hier geldt dus weer dat de voorgestelde oplossing, die in dit geval een echte oplossing is, waarschijnlijk wel verbeteringen zal geven, maar dat de allochtone groepen er het minst van zullen profiteren - net als in het bekende geval van het tv-programma Sesamstraat: men dacht alle kinderen te stimuleren en de verschillen te verkleinen, maar die stimulans was bij de betere groepen het grootst. Ook andere onderzoeken geven aan dat deze vorm van het wegwerken van achterstanden slechts een beperkte werkzaamheid heeft .


Naar Allochtonen, problematiek , Allochtonen lijst , Allochtonen overzicht  , of naar site home .